Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: "Περί του τρόπου διαφυλάξεως του κάλλους της μοναχικής διαβιώσεως και της δοξολογήσεως του Θεού"

1. Σε όλα τα σχήματα και τις πράξεις του ο μοναχός πρέπει να είναι τύπος ωφελείας σ' αυτούς που τον βλέπουν, ούτως ώστε, εξ αιτίας των πολλών αρετών του που ακτινοβολούν, οι εχθροί της αληθείας να ομολογούν, και χωρίς να το θέλουν, ότι στους Χριστιανούς υπάρχει ελπίς σωτηρίας βεβαία και αδιάσειστη, και να προστρέχουν σ' αυτόν από παντού σαν σε καταφύγιο, για να αυξηθή η δύναμις της Εκκλησίας κατά των εχθρών της, να κινηθούν πολλοί προς τον ζήλο της αρετής του και να εξέλθουν από τον κόσμο, κι' έτσι να γίνη αυτός σεβάσμιος σε όλους από το κάλλος της διαγωγής του. Διότι η μοναχική πολιτεία είναι καύχημα της Εκκλησίας του Χριστού.

2. Πρέπει λοιπόν ο μοναχός να έχη ωραία από κάθε πλευρά ήθη· δηλαδή περιφρόνησι προς τα ορώμενα, πλήρη ακτημοσύνη, τελεία καταφρόνησι της σάρκας, νηστεία επίμονη, διαμονή στην ησυχία, ευταξία των αισθήσεων, προφύλαξι της οράσεως, αποφυγή κάθε έριδος για πράγματα του αιώνος τούτου, βραχυλογία, καθαρότητα από μνησικακία, απλότητα μαζί με διάκρισι, ακεραιότητα και αφελότητα της καρδιάς μαζί με σύνεσι και επιμέλεια και οξύνοια.

3. Να έχη επίσης την γνώσι ότι η παρούσα ζωή είναι περιττή και πρόσκαιρη και ότι είναι κοντά εκείνη η ζωή, η αληθινή και πνευματική· να μη γίνεται γνωστός από τους ανθρώπους ούτε να κατακρίνεται· να μη δεσμεύεται δια φιλίας και κοινωνίας με κανένα άνθρωπο· να έχη τον τόπο της κατοικίας του ήσυχο· ν' αποφεύγη πάντοτε τους ανθρώπους και να επιδίδεται στις προσευχές και τα αναγνώσματα αδιαλείπτως· να μη αγαπά την τιμή ούτε να ευχαριστήται με τις φιλοξενίες· να μη δεσμεύη τον εαυτό του με αυτή τη ζωή· να υπομένη τους πειρασμούς με γενναιότητα· να αποφεύγη τις κοσμικές επιθυμίες και την αναζήτησι και ανάμνησι των πραγμάτων αυτών να φροντίζη και να μελετά διαρκώς για τον αληθινό τόπο· να έχη το πρόσωπο στεγνό και συρρικνωμένο· να δακρύζη συνεχώς νύκτα και ημέρα· και, το σπουδαιότερο από όλα αυτά, να φυλάσση τη σωφροσύνη του και να είναι καθαρός από τη λαιμαργία, και από τα μικρά και από τα μεγάλα. Αυτές λοιπόν είναι οι αρετές του μοναχού σε συντομία, που μαρτυρούν την από τον κόσμο πλήρη νέκρωσί του και την εγγύτητά του προς τον Θεό.

4. Πρέπει λοιπόν να φροντίζωμε κάθε ώρα γι' αυτές, ώστε να τις αποκτήσωμε. Εάν δε ειπή κάποιος, "Ποιά ήταν η ανάγκη να τα απαριθμήσω αυτά λεπτομερώς και να μη τα αναφέρω γενικά και σύντομα; Θα απαντήσω, ότι Αυτό έγινε αναγκαίο με τον σκοπό, όταν ο επιμελούμενος της ζωής του ζητήση στην ψυχή του κάποια από τις αναφερθείσες αρετές και εύρη ότι του λείπει κάτι από αυτά, να καταλάβη από αυτό την έλλειψί του σε κάθε αρετή, και έτσι αυτή η απαρίθμησις θα του γίνη σαν ένα είδος υπομνήσεως. Όταν αποκτήση όλα τα αναφερθέντα, τότε θα του δοθή και η γνώσις των άλλων που δεν εμνημόνευσα, και θα γίνη στους ανθρώπους αίτιος δοξολογίας προς τον Θεό, ετοιμάζοντας με αυτό για την ψυχή του τόπο ανέσεως, πριν εξέλθη από τούτον τον βίο.

Ας είναι δοξασμένος ο Θεός μας στους αιώνες. Γένοιτο.


Μετάφραση: Παναγιώτης Χρήστου
--------------------------------------------------------
πηγή: Ισαάκ του Σύρου, "Λόγοι Ασκητικοί (Α΄-ΚΣΤ΄), Πατερικαί Εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς», Θεσσαλονίκη 2009.