Η "πνευματικότητα" του γούστου και ο Άγιος Παΐσιος (π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος)

Δυστυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι γνώρισαν τον Άγιο Παΐσιο μέσα από τις προφητείες και συνωμοσιολογίες των εφημερίδων και περιοδικών, οι οποίες κατα 99% είναι ψευδείς. Δηλαδή είτε δεν τις είπε ποτέ ο Άγιος Παΐσιος είτε δεν της είπε έτσι ακριβώς όπως τις μεταφέρουν και κυρίως όπως τις ερμηνεύουν. Αφήνω και το 1% που όντως είπε ο Άγιος και είναι για πολύ συγκεκριμένα θέματα. 'Όταν ένας Άγιος προφητεύει  δεν δεσμεύει την ελευθερία του Θεού. Ο Θεός είναι εκείνος που κινεί τα πάντα. Οπότε μπορεί ακόμη και να αλλάξει και πορεία στην εξέλιξη των γεγονότων της ιστορίας. Ο Προφήτης αναφέρει τι συμβεί εάν..... δίχως αυτό να είναι απόλυτο, διότι η τελική κρίσις  ανήκει μόνο στον Θεό και στις άγνωστες  βουλές Του. 

Στην σύγχρονη εκκλησιαστική και θρησκευτική πραγματικότητα, έχει χαθεί το γνήσιο Ευαγγελικό κριτήριο, για δε το πατερικό, δεν αναφέρομαι καθόλου, διότι πίσω από τίτλο πατερικός ή πατερική θεολογία ο καθένας λέει ότι θέλει και όπως το θέλει. Αποτέλεσμα; Αυτοί που αυτοαποκαλούνται ως συνεχιστές των πατέρων να είναι και εκείνοι που τους παραμορφώνουν και παραχαράζουν καταστροφικά. 

Σήμερα ανθεί στην εκκλησία η πνευματικότητα του γούστου. Ο καθένας λέει, κάνει και πιστεύει ότι γουστάρει. Το εκκλησιαστικό φρόνημα και η εκκλησιαστική συνείδηση είναι πλέον άγνωστα βιώματα για τους σύγχρονους "πνευματικούς" ανθρώπους που μπορούν να ακούσουν τους πάντες, από τον εαυτό και λογισμό τους, μέχρι αμφιβόλου εκκλησιαστικής ποιότητας γέροντες αλλά σε καμία περίπτωση την Σύνοδο της Εκκλησίας. Μια και όπως μου είχε πει μια "ευσεβής" κυρία, εγώ κάνω υπακοή στον πνευματικό μου και όχι στην Εκκλησία. Και αναρωτιέται κανείς, του πνευματικού της ποιος του έδωσε την ιεροσύνη; Ποιος τον έκανε πνευματικό; Την βρήκε από τον πατέρα ή παππού του; Ήταν οικογενειακή ιδιοκτησία ή κληρονομιά; Δεν του την έδωσε η εκκλησία; Και όταν η εκκλησία του παρέδιδε την ιεροσύνη ήταν σωστή και τώρα που κάναμε οπαδούς και τους στρατούς και είδαμε τον ίσκιο μας, είναι προδότες και αιρετικοί; Αστεία πράγματα για να μην πούμε βλάσφημα. 

Μια άλλη κυρία από εκείνες που όπως είπα ακολουθούν την πνευματικότητα του γούστου , μου ανέφερε, "εσύ πάτερ μου καλά κάνεις και ακολουθείς την Σύνοδο της Εκκλησίας, αλλά εγώ ακολουθώ τον Χριστό...". Ε μα τότε αγαπητή μου αφού έχεις απευθείας σχέση με τον Χριστό δεν χρειάζεσαι την Εκκλησία, ούτε την ιεροσύνη, ούτε τα μυστήρια της, ούτε την μετοχή στο Ευχαριαστικό Σώμα, ουτε τις σχέσεις με τους αδελφούς μας και την εκκλησιατική κοινότητα. Κάθισε σπίτι σου να μιλάτε με τον "Χριστό", δεν χρειάζεται να μετέχεις στην Θεία Λειτουργία. Γιατί αυτή την τελεί η Εκκλησία ως κλήρος και λαός. Ως σώμα εννιαίο, και αδιαίρετο. 

Ο δε Άγιος Παΐσιος ο οποίος σήμερα γιορτάζει και ο οποίος υπήρξε υπόδειγμα εκκλησιαστικού φρονήματος, είπε σε δικό του πνευματικό παιδί ιερομόναχο ότι "εάν αυτά που σας λέω δεν συμφωνούν με αυτά που λέει η εκκλησία, να μην τα κάνετε, να κάνετε αυτά που σας λέει η Εκκλησία". Ας θυμηθούμε τι έλεγε ο Άγιος Πορφύριος όταν τον ρωτούσαν τόσο για χάραγμα όσο και τις ταυτότητες "θα κάνουμε προσευχή να φωτίσει ο Άγιον Πνεύμα την Σύνοδο και έπειτα θα πράξουμε ότι μας πει. Θα κάνουμε υπακοή στην εκκλησία..." Ο δέ Όσιος Ιωσήφ Ησυχαστής και ο Όσιος Εφραίμ Κατανουνακιώτης σε παρόμοιες δύσκολες περιπτώσεις που τέθηκαν μεγάλα διχαστικά διλήμματα για την εκκλησία, όπως το παλαιμερολογητικό ζήτημα, έπεσαν σε νηστεία, προσευχή και αγρυπνία, μέχρι να λάβουν πληροφορία για το τι πρέπει να κάνουν, και το Αγιον Πνεύμα τους πληροφόρησε ότι η αλήθεια είναι με την Σύνοδο της Εκκλησίας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, εκεί αναπαύεται ο Θεός. Και ενώ αρχικά είχαν αποκοπεί από τα Αγιορείτικα μοναστήρια έπειτα αποκατέστησαν τις σχέσεις τους, ζητώντας μάλιστα συγνώμη και βάζοντας μετάνοια για το λάθος τους. Αξίζει να διαβάσετε την μαρτυρία αυτή από το βιβλίο του μακαριστού Γέροντα Εφραίμ Αριζονίτη, "Ο όσιος Γέροντας μου Ιωσήφ ο Ησυχαστής.." 

Αυτό είναι το ήθος των Αγίων της εκκλησίας που τόσο λέμε ότι αγαπάμε και θέλουμε να ακολουθούμε. Ήθος που βάζει το συλλογικό πάνω από τον ατομικό λογισμό και άποψη. Πάνω από όλα την ενότητα του εκκλησιαστικού σώματος. Ο μέγας Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος έλεγε "καλύτερα μέσα στην εκκλησία και ας κάνω λάθος, πάρα έξω από αυτή κι ας είμαι σωστός".  Η αλήθεια κατα την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία ποτέ δεν είναι στον έναν, θεσμικό ή χαρισματικό, αλλά πάντα στούς πολλούς. στο σύνολο, στο σώμα, διότι βασικό στοιχείο του Αγίου Πνεύματος είναι να συγκροτεί κοινότητες και κοινωνία όχι ατομικότητες. Ακόμη και εάν ένας άγιος μένει  να σώσει την αλήθεια αυτός θα εκφράζει το σώμα της εκκλησίας και ποτέ τον εαυτό του, θα εκφράσει δηλαδή το βίωμα και εμπειρία του λαού του Θεού και όχι της "άποψης" ή του "λογισμού" του. 

Ξεκίνησα το σημερινό κειμενάκι μου, λέγοντας ότι δυστυχώς οι περ θαισσότεροι γνώρισαν τον Άγιο Παΐσιο μέσα από τις εφημερίδες και τα περιοδικά που έβαζαν για λόγους οικονομικούς τις προφητείες του. Έτσι όμως δεν ήρθαν σε επαφή με τις μεγάλες αρετές του, που ήταν ο πόθος και έρωτας του για τον Χριστό, η νηστεία και προσευχή του, η ταπείνωση και απίστευτη αγάπη του για τον κόσμο, τους ανθρώπους, τα βάσανα και τους καημούς τους. 

Ένα μόνο περιστατικό θα σας πω και με αυτό θα κλείσω, "κάποτε πήγε ένα παλικάρι δυσκολεμένο στον Άγιο. Εκείνος είδε πνευματικά το πρόβλημα του, και κατάλαβε ότι κανείς ποτέ δεν του είχε δώσει αξία και σημασία. Κανένας, ούτε οι γονείς του δεν είχε κάνει το απλό, να καθίσουν να τον ακούσουν, να τον νοιαστούν. Οπότε ο Άγιος έκατσε μαζί του ακούγοντας τον επί ώρες δίχως να κουνήσει το σώμα του ούτε στο ελάχιστο. Πονούσε, αλλά δεν άλλαζε θέση ούτε κουνιόταν, μονάχα τον άκουγε. Γιατί όπως έλεγε αργότερα, "δεν ήθελα να του δείξω ότι κουράστηκα ή βαρέθηκα", να μην τον πονέσει κι αυτός όπως τόσοι άλλοι με την κόλαση της απόρριψης...". Αυτός ήταν ο Άγιος Παΐσιος ένας άνθρωπος γεμάτος αγάπη για τον Χριστό και τα ταλαιπωράκια του. 

ΓΙΑΤΡΟΙ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ (π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης)

Σχολιασμός του 38ου κεφαλαίου στίχ. 1-15 του βιβλίου της Παλαιάς Διαθήκης  "ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ" από τον π. Κωνσταντίνο Παπαγιάννη. 

Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο "ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ", το οποίο αποτελείται από απομαγνωτοφωνήμενες ομιλίες του π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη και οι οποίες έγιναν από τον Οκτώβριο του 1996 έως τον Μάιο του 1999.

 

Συνηθισμένο φαινόμενο στη ζωή μας οι αρρώστιες· σχεδόν καθημερινό. Άλλοτε πάσχουμε οι ίδιοι και άλλοτε πάσχουν κάποιοι δικοί μας, συγγενείς ή φίλοι, και υποφέρουμε και εμείς μαζί τους. Για τη θεραπεία μας από τις αρρώστιες καταφεύγουμε στους γιατρούς και παίρνουμε φάρμακα. Δεν είναι αυτό κακό και αξιοκατάκριτο. Πέρα από τους γιατρούς και τα φάρμακα όμως υπάρχει ο Θεός, και σε αυτόν πρέπει κυρίως να καταφεύγουμε, γιατί στην πραγματικότητα αυτός είναι που δίνει τη θεραπεία. Αυτές τις σκέψεις αναπτύσσει ο σοφός Ιησούς* στο λη΄ κεφάλαιο του βιβλίου του. Τη σχετική περικοπή θα μελετήσουμε σήμερα.

 

Τίμα ἰατρόν πρός τάς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καί γάρ αὐτόν ἔκτισε Κύριος (λη' 1). 

Να τιμάς τον γιατρό με τις τιμές που του ανήκουν σύμφωνα με τις ανάγκες, στις οποίες σε εξυπηρετεί. Να τον τιμάς, γιατί ο Κύριος τον εδημιούργησε και τον ανέδειξε, δίνοντάς του τις ιατρικές γνώσεις και τη θεραπευτική ικανότητα. Μερικοί Ιουδαίοι απέφευγαν να ζητήσουν τη βοήθεια των γιατρών στις αρρώστιες τους, γιατί είχαν την ιδέα ότι η προσφυγή στους γιατρούς δείχνει έλλειψι πίστεως στόν Θεό. Ίσως και σήμερα μερικοί Χριστιανοί να έχουν παρόμοιες αντιλήψεις. Έρχεται λοιπόν ο θεόπνευστος συγγραφεύς και βάζει τά πράγματα στη θέσι τους. Τον γιατρό -λέει- πρέπει να τον τιμούμε όπως του αξίζει. Εκείνος μας παρέχει τις υπηρεσίες του· εμείς πρέπει να τον τιμήσουμε, δίνοντάς του την ανάλογη αμοιβή γι’ αυτές και δείχνοντας προς αυτόν την εκτίμησι και την ευγνωμοσύνη μας.

 

Τιμώντας τον γιατρό τιμούμε τον ίδιο τον Θεό που τον ανέδειξε. Παρά γάρ Ὑψίστου ἐστίν ἴασις, καί παρά βασιλέως λήψεται δόμα (λη΄ 2). Η θεραπεία από τις ασθένειες προέρχεται από τον Θεό. Δια μέσου των γιατρών θεραπεύει ο Θεός. Αυτός δίνει σε αυτούς την ικανότητα να εξακριβώσουν από τι πάσχει ο ασθενής και να τον θεραπεύσουν είτε με κατάλληλα φάρμακα είτε με χειρουργικές επεμβάσεις. Ακόμη και ο βασιλεύς - ο οποίος κατά τις αντιλήψεις και τις συνήθειες της εποχής εκείνης ήταν απόλυτος κύριος των υπηκόων του και δεν είχε καμιά υποχρέωσι προς αυτούς - δίνει ευχαρίστως δώρα στους γιατρούς που του παρέχουν τις υπηρεσίες τους

 

 Οι γιατροί θεωρούνταν πάντοτε αξιοθαύμαστα και αξιοσέβαστα πρόσωπα. Κατά την αρχαιότητα η ιατρική ήταν πολύ ανεπτυγμένη στην Αίγυπτο. Εκεί, όπως αναφέρει ο ιστορικός Ηρόδοτος, υπήρχαν πολλοί γιατροί και μάλιστα είχαν διακριθή σε πολλές και λεπτές ειδικότητες. Αλλά και στην Ελλάδα αναδείχθηκαν περίφημοι γιατροί, όπως ο Ιπποκράτης, που έζησε τον 5ο π.Χ. αιώνα και θεωρείται πατέρας της ιατρικής, και ο Γαληνός, που έζησε τον 2ο μ.Χ. αιώνα.

 

 Οι αρχαίοι τιμούσαν πολύ τους γιατρούς, τούς θεωρούσαν φιλοσόφους, και πολλοί βασιλείς είχαν και γιατρούς ανάμεσα στους αυλικούς των. 

Αυτή την πραγματικότητα εκφράζει και ο Ιησούς λέγοντας: Ἐπιστήμη ἰατροῦ ἀνυψώσει κεφαλήν αὐτοῦ καί ἔναντι μεγιστάνων θαυμασθήσεται (λη' 3). Οι επιστημονικές γνώσεις του γιατρού και οι θεραπευτικές του ικανότητες τον ανυψώνουν και τον δοξάζουν, τον αναδεικνύουν σε διακεκριμένη προσωπικότητα, που προκαλεί τον θαυμασμό στους μεγάλους και επισήμους ανθρώπους. Και πολύ λογικά και δίκαια, γιατί τις θαυμαστές αυτές γνώσεις, που υπηρετούν ένα μεγάλο αγαθό, την υγεία, δεν τις έχουν ούτε μπορούν να τις αποκτήσουν όλοι. Ο θαυμασμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος και δικαιολογημένος σήμερα, με τις τεράστιες προόδους πού σημείωσε και σημειώνει συνεχώς η ιατρική.

 

Όχι μόνο τους γιατρούς αναδεικνύει και καθοδηγεί ο Κύριος, αλλά και τα φάρμακα αυτός τα χορηγεί. Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς φάρμακα, και ἀνήρ φρόνιμος οὐ προσοχθιεῖ ἐν αὐτοῖς (λη' 4). Ο Κύριος παρήγαγε από τη γη τα φάρμακα, και κάθε φρόνιμος άνθρωπος δεν τα περιφρονεί και δεν τα απορρίπτει. Την εποχή εκείνη και για πολλούς αιώνες τα περισσότερα φάρμακα ήταν ιαματικά βότανα· γι' αυτό ο συγγραφεύς λέει ότι από τη γη παρήγαγε ο Κύριος τα φάρμακα. Αλλά και σήμερα, παρ’ όλη την ανάπτυξι της φαρμακοβιομηχανίας, χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα τα θεραπευτικά βότανα. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότερα από πεντακόσια είδη ιαματικά βότανα, δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο· και πολλά φάρμακα παρασευάζονται από τα βότανα αυτά.

 

 Για να αποδείξη δε ο συγγραφεύς ότι διά μέσου των φαρμάκων ο Θεός θεραπεύει, αναφέρει ένα γεγονός από την ιστορία του ισραηλιτικού λαού. Οὐκ ἀπό ξύλου ἐγλυκάνθη ὕδωρ εἰς τό γνωσθῆναι τήν ἰσχύν αὐτοῦ; (λη' 5). Με ένα κομμάτι ξύλο δεν γλυκάθηκε κάποτε το νερό, για να γίνει γνωστή έτσι η δύναμις του ξύλου αυτού; Το περιστατικό αυτό στο οποίο αναφέρεται ο συγγραφεύς, συνέβη λίγο μετά την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο. Μόλις είχαν περάσει την Ερυθρά θάλασσα και βρέθηκαν σε έναν τόπο που ονομαζόταν Μερρά, που σημαίνει πικρία. Και το όνομα αυτό δεν ήταν τυχαίο και αδικαιολόγητο, αφού εκεί υπήρχαν πολλά νερά, αλλά ήταν πικρά. Οι Ισραηλίται, διψασμένοι από την πορεία, έσπευσαν να πιουν, αλλά απογοητεύθηκαν και ξέσπασαν σε παράπονα και γογγυσμούς. Τότε ο Μωυσής έκανε θερμή προσευχή προς τον Κύριο, και εκείνος του υπέδειξε ένα ξύλο, που μόλις το έβαλε στο νερό, από πικρό έγινε γλυκό και πόσιμο. Δεν ήταν βέβαια το ξύλο που γλύκανε τα νερά, αλλά ο Θεός διά του ξύλου. Και αυτό ακριβώς θέλει να πη και εδώ ο Ιησούς: ότι διά μέσου των φαρμάκων ο Θεός δίνει τη θεραπεία. Είτε με γιατρούς λοιπόν είτε με φάρμακα, ο Θεός θεραπεύει. 

 

Καί γάρ αὐτός ἔδωκεν ἀνθρώποις ἐπιστήμην ἐνδοξάζεσθαι ἐν τοῖς θαυμασίοις αὐτοῦ (λη' 6). Ο Θεός έδωσε στους ανθρώπους τη γνώσι και την επιστήμη, για να δοξάζωνται αυτοί με τα θαυμάσια έργα του. Ἐν αὐτοῖς ἐθεράπευσε καί ἦρε τόν πόνον αὐτῶν (λη' 7). Διά μέσου της ιατρικής επιστήμης ο Θεός θεραπεύει τις ασθένειες. Και ο γιατρός, με τη βοήθεια των φαρμάκων που έδωσε ο Θεός, επιτυγχάνει τις θεραπείες και παίρνει τον πόνο από τούς ανθρώπους. Μυρεψός ἐν τούτοις ποιήσει μεῖγμα, καί οὐ μή συντελέση ἔργα αὐτοῦ, καί εἰρήνη παρ’ αὐτοῦ ἐστιν ἐπί προσώπου τῆς γῆς (λη' 8). Από αυτά τα βότανα που εδημιούργησε ο Θεός, ο φαρμακοποιός και ο αρωματοποιός κατασκευάζουν μείγματα και συνθέσεις φαρμάκων. Και δεν θα δώση τέλος ο Θεός στα έργα του, αλλά θα προσφέρη τις θεραπείες του και θα χαρίζη την ειρήνη σε όλους τους ασθενείς της γης.

 

Ας ζητούμε λοιπόν τη βοήθεια των γιατρών ας χρησιμοποιούμε τα φάρμακα που μας συνιστούν. Είναι προσφορές, δώρα του Θεού πολύτιμα και ανεκτίμητα, και δεν πρέπει να τα απορρίπτουμε, περιμένοντας να μας θεραπεύση ο Θεός. Όταν εκείνος ορίζη αυτόν τον τρόπο της θεραπείας, είναι ασέβεια να απαιτούμε να κάνη θαύματα για χάρι μας. Θα κάνη βέβαια και θαύματα ο Θεός, όταν όμως κρίνη εκείνος ότι είναι αναγκαία και ωφέλιμα.

 

Αυτά μας λέει ο θεόπνευστος συγγραφεύς για τους γιατρούς και τα φάρμακα. Θέλει όμως να προλάβη και ένα άλλο άτοπο, στο οποίο ωδηγούνταν πολλοί και οδηγούνται και σήμερα. Όπως δηλαδή υπήρχαν μερικοί που δεν κατέφευγαν σε γιατρούς και δεν χρησιμοποιούσαν φάρμακα, γιατί αυτό το θεωρούσαν επέμβασι στο σχέδιο του Θεού, έτσι υπήρχαν και άλλοι που κατέφευγαν μόνο στους γιατρούς και στα φάρμακα και στήριζαν όλες τους τις ελπίδες στην ιατρική και λησμονούσαν τον Θεό στόν καιρό της αρρώστιας.

 

Γι’ αυτό αμέσως ο Ιησούς συμβουλεύει: Τέκνον, ἐν ἀρρωστήματί σου μή παράβλεπε, ἀλλ’ εὖξαι Κυρίῳ, και αὐτός ἰάσεταί σε (λη’ 9). Είναι ανάγκη λοιπόν παράλληλα με την ιατρική να καταφεύγουμε στον Θεό και από αυτόν να ζητούμε τη θεραπεία. Και ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, συνιστώντας το μυστήριο του Ευχελαίου για τη θεραπεία μας από τις ασθένειες, παραγγέλλει: «Εὔχεσθε ὑπέρ ἀλλήλων ὅπως ἰαθῆτε» (Ιακ. ε' 16). Να προσεύχεσθε δηλαδή ο ένας για τον άλλον, για να θεραπευθήτε. Όχι μόνο ο ασθενής, αλλά και οι άλλοι, οι συγγενείς και οι φίλοι, να προσεύχωνται για τη θεραπεία του. Και συμπληρώνει ο άγιος Ιάκωβος: «Καί ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τον κάμνοντα, καί ἐγερεῖ αὐτόν ὁ Κύριος» (Ιακ. ε' 15). Η προσευχή που θα γίνη με πίστι, θα σώση τον πάσχοντα, και ο Κύριος θα τον σηκώση από το κρεβάτι της αρρώστιας.

 

Για να γίνη όμως η προσευχή μας δεκτή από τον Θεό, πρέπει να προσέχουμε τη ζωή μας, ώστε να είναι σύμφωνη με τον θείο νόμο. Γι' αυτό ο Ιησούς συνεχίζοντας συμβουλεύει: Απόστησον πλημμέλειαν καί εὔθυνον χεῖρας, καί ἀπό πάσης ἁμαρτίας καθάρισον καρδίαν (λη΄ 10). Διώξε μακριά κάθε σφάλμα και φταίξιμο, έχε καθαρά τα χέρια σου από κάθε αδικία και καθάρισε την καρδιά σου από κάθε αμαρτία. Φρόντιζε να είναι καθαρό το εσωτερικό σου από λογισμούς και επιθυμίες ακάθαρτες, αλλά και οι εξωτερικές σου ενέργειες να είναι σύμφωνες με το θέλημα του Θεού. Δεν είναι λογικό να ζητούμε από τον Θεό να μας δώση αυτό που θέλουμε, αλλά να μη δίνουμε εμείς σ’ εκείνον αυτό που μας ζητεί. 

 

Η αίτησις της θείας βοηθείας γινόταν τότε με την προσφορά θυσιών. Μια συνηθισμένη αναίμακτη θυσία ήταν η προσφορά σιμιγδαλιού μαζί με λάδι και θυμίαμα. Ο ιερεύς έπαιρνε μια χούφτα σιμιγδάλι από αυτό που έφερνε εκείνος που τελούσε τη θυσία, μαζί με το λάδι που ήταν χυμένο επάνω του και με όλο το θυμίαμα, και τα έριχνε στη φωτιά του θυσιαστηρίου, για να καούν (Λευϊτ. β' 1-2). Υπήρχαν και πολλές άλλες θυσίες αιματηρές, δηλαδή θυσίες ζώων. Η προσφορά θυσιών θεωρούνταν καθήκον κάθε Ισραηλίτου, και ο νόμος ώριζε λεπτομερώς ποιές τέτοιες θυσίες έπρεπε να προσφέρωνται σε κάθε περίπτωσι. Σε τέτοιες θυσίες που συνώδευαν κάποιο αίτημα, αναφέρεται στη συνέχεια ο Ιησούς. Δός εὐωδίαν καί μνημόσυνον σεμιδάλεως καί λίπανον προσφοράν ὡς μη ὑπάρχων (λη' 11). Πρόσφερε θυμίαμα ευωδιαστό και θυσία αναίμακτη από σιμιγδάλι, για να σε θυμηθή ο Θεός, και δώσε πλούσια και παχιά την αιματηρή θυσία σου, σαν να πρόκειται να πεθάνης και να μην υπάρχεις πια στη ζωή· σαν να είναι δηλαδή η τελευταία θυσία που προσφέρεις.

 

Σήμερα βέβαια δεν προσφέρουμε θυσίες εκτός από την αναίμακτη θυσία της θείας Ευχαριστίας. Υπάρχει όμως μια άλλη θυσία που πρέπει διαρκώς να προσφέρουμε: είναι η προσφορά του εαυτού μας στον Θεό με την αγία και ενάρετη ζωή μας. Γι' αυτή την προσφορά λέει ο απόστολος Παύλος: «Παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφοί, διά τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Θεοῦ παραστῆσαι τά σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τήν λογικήν λατρείαν ὑμῶν» (Ρωμ. ιβ' 1). Αξιοπρόσεκτη είναι η σύστασις του σοφού Ιησού να προσφέρουμε τη θυσία σαν να είναι η τελευταία της ζωής μας. Και τη λογική λατρεία, την πνευματική θυσία του εαυτού μας, πρέπει να την προσφέρουμε πάντοτε, σαν να βρισκώμαστε στην τελευταία μέρα της ζωής μας, για να παρουσιασθούμε με καθαρό πρόσωπο στον αδέκαστο κριτή.

 

Έπειτα από αυτά ο συγγραφεύς επανέρχεται στη σύστασί του να ζητούμε τη βοήθεια των γιατρών στις αρρώστιες μας. Καί ἰατρῷ δός τόπον, καί γάρ αὐτόν ἔκτισε Κύριος, καί μή ἀποστήτω σου, καί γάρ αὐτοῦ χρεία (λη΄ 12). Παρακάλεσε τον Κύριο για την υγεία σου, παράλληλα όμως δώσε θέσι και στον γιατρό, γιατί ο Κύριος τον εδημιούργησε, και μην τον κρατάς σε απόστασι, γιατί τον έχεις ανάγκη. Με τη βοήθειά του έχεις ελπίδες να σωθής. Ἔστι γάρ καιρός ὅτε καί ἐν χερσίν αὐτοῦ εὐοδία (λη' 13). Υπάρχουν περιπτώσεις, κατά τις οποίες οι προσπάθειες των γιατρών επιτυγχάνουν και χαρίζουν στόν άνθρωπο την υγεία. Ο συγγραφεύς εκφράζεται έτσι, γιατί στην εποχή του οι ιατρικές γνώσεις ήταν περιωρισμένες, και οι προσπάθειες των γιατρών πολύ συχνά κατέληγαν σε αποτυχία. Παρά τούτο ο συγγραφεύς συνιστά να καταφεύγουμε στους γιατρούς με την ελπίδα της θεραπείας. Πολύ περισσότερο βέβαια ισχύει αυτό σήμερα, που χάρις στις μεγάλες προόδους της ιατρικής επιστήμης οι πιθανότητες θεραπείας είναι πολύ μεγαλύτερες ακόμη και στις δυσκολότερες και βαρύτερες αρρώστιες. 

 

Και οι γιατροί όμως αισθάνονται συχνά την ανάγκη να καταφύγουν στην προσευχή. Καί γάρ αὐτοί Κυρίου δεηθήσονται, ἵνα εὐοδώση αὐτοῖς ἀνάπαυσιν καί ἴασιν χάριν ἐμβιώσεως (λη΄ 14). Και οι γιατροί θα παρακαλέσουν τον Κύριο να ευοδώση τις προσπάθειές τους και να τις κατευθύνη με επιτυχία, ώστε να ζήση ο ασθενής. Και βέβαια οι πιστοί γιατροί το κάνουν αυτό, γιατί πιστεύουν ότι ο Θεός είναι ο γιατρός, και αυτοί είναι τα όργανά του. Και ακούμε πολλές φορές να αποθέτουν οι γιατροί τις ελπίδες τους στον Θεό, όταν διαπιστώνουν την αδυναμία τους και βλέπουν τις προσπάθειές τους να αποτυγχάνουν.

 

 Και μια τελευταία παρατήρησι κάνει ο Ιησούς σχετικά με τις αρρώστιες και τους γιατρούς. Ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος αὐτόν ἐμπεσεῖται εἰς χεῖρας ἰατροῦ (λη' 15). Εκείνος που αμαρτάνει απέναντι του Θεού που τον εδημιούργησε, θα αρρωστήση και θα πέση στα χέρια του γιατρού. Με τα λόγια αυτά ο συγγραφεύς εκφράζει και πάλι την αντίληψι της εποχής του ότι όλες οι αρρώστιες οφείλονται στις αμαρτίες του πάσχοντος. Αυτό βέβαια δεν είναι απολύτως ακριβές, γιατί ξέρουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν πολλές και ποικίλες ασθένειες, για τις οποίες δεν ευθύνεται ο άνθρωπος. Είναι όμως εξ ίσου αναμφισβήτητο ότι και πολλές άλλες είναι συνέπειες μιας αμαρτωλής και άτακτης ζωής. Η πολυφαγία, η πολυποσία, το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, η άτακτη ηθική ζωή, οι παντός είδους καταχρήσεις προκαλούν σοβαρώτατες βλάβες στην υγεία, πολύ συχνά ανεπανόρθωτες. Καταφεύγει τότε ο ασθενής στους γιατρούς και υποβάλλεται σε θεραπείες πολυδάπανες και οδυνηρές· πολλές φορές όμως είναι δυστυχώς πολύ αργά.

 

Απ’ όσα διαβάσαμε και είπαμε, διδασκόμαστε ότι για την αντιμετώπιση των ασθενειών μας δύο μέσα έχουμε στη διάθεσί μας: αφ’ ενός μεν τους γιατρούς και τα φάρμακα, αφ’ ετέρου δε τη βοήθεια του Θεού. Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνούμε ότι «παρά Ὑψίστου ἐστίν ἴασις» (λη' 2). Είτε ἀπ’ ευθείας είτε διά μέσου της ιατρικής, ο Θεός δίνει τη θεραπεία. Ας χρησιμοποιούμε λοιπόν τα μέσα της επιστήμης, ας ζητούμε όμως και την ιατρική δύναμι του Κυρίου. Ας τελούμε και το μυστήριο του Ευχελαίου σε σοβαρές ασθένειες. «Καί ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα καί ἐγερεῖ αὐτόν ὁ Κύριος» (Ιακ. ε' 16). Αν ο Θεός κρίνη ότι αυτό είναι για το συμφέρον της ψυχής μας, θα ξαναδώση την υγεία. Και τότε ας μην παραλείψουμε να του αναπέμψουμε θερμή ευχαριστία. 

 

*Πρόκειται για τον Ιησού τον υιό του Σειράχ, που είναι και ο συγγραφέας του βιβλίου ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ. 

 

-----------------------------------------------------------------------------

π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη, "ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ", Εκδ. ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ, σελ. 426-431. 

Πώς γεννιέται μέσα μας η πείρα του πνευματικού πολέμου (Αρχιμ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου)

 Γιατί όλα μου έρχονται ανάποδα; Τα ανάποδα όμως είναι τα πιο χρήσιμα.

Ἥν (πεῖραν) οἶδε γεννᾶν ὁ φόβος ὁ διττός καί αἱ ὑπό Θεοῦ ἐγκαταλείψεις καί αἱ παιδευτικαί τῶν πειρασμῶν συμβάσεις. (Άγιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος) 

Μετάφραση: Την οποίαν πείρα τη γεννά ο διπλός φόβος: τόσο οι εγκαταλείψεις από το Θεό, όσο και οι πειρασμοί που έρχονται για παιδαγωγία.

Θέλεις πραγματικά να γεννηθή μέσα σου η πείρα του πνευματικού πολέμου; Τότε να φοβάσαι την αορασία του πονηρού, ο οποίος δουλεύει μέσα σου, και την βαναυσότητα, την ψευδότητα και την υποκρισία του λογισμού. Να πιστεύης δηλαδή ότι ο δαίμων σε πειράζει αδιαλείπτως, οπότε πάντα να είσαι εν εγρηγόρσει. Αλλά και κάτι ακόμη: Να ξέρης ότι σου είναι χρήσιμα δύο πράγματα. Πρώτον, αἱ ὑπό Θεού ἐγκαταλείψεις, το να σε εγκαταλείπη ο Θεός. Καταλιμπάνει κανέναν ο Θεός; Ο Θεός ποτέ δεν μας εγκαταλείπει, εις τον αιώνα τον άπαντα. 

 

Αλλά εμείς βιούμε ως εγκαταλείψεις όσα δεν είναι κατά την γνώμη μας, κατά την κρίσι μας, κατά την πρόθεσί μας, κατά τα σχέδιά μας, όσα δεν συμφωνούν με εκείνα που περιμέναμε. Όταν εγώ παρακαλώ στην προσευχή μου, Κύριε, θεράπευσε το κεφάλι μου που πονάει, τότε νομίζω ότι αγάπη του Θεού είναι το να μου θεραπεύση το κεφάλι. Εάν ο Θεός δεν ανταποκριθή, νοιώθω πως δεν με αγαπάει, και εγκαταλείπω την προσευχή. Όταν λοιπόν δεν συμφωνή το θέλημα και η κρίσις του Θεού με όσα θέλω εγώ, τότε νοιώθω ότι είμαι εγκαταλελειμμένος από τον Θεόν. Στην πραγματικότητα όμως, εγώ εγκαταλείπω τον Θεόν, εγώ δεν τον παρακολουθώ, διότι θέλω ο Θεός να παρακολουθή εμένα.

 

Δεύτερον, μας είναι χρήσιμες αἱ παιδευτικαί τῶν πειρασμῶν συμβάσεις. Τέτοιες είναι, όταν έχωμε σκοτεινιά στο μυαλό μας ή στην καρδιά μας, όταν μας καταλαμβάνη πειρασμός υπνηλίας, αγωνίας, αιφνίδιος επιδρομή λογισμών που δεν τους σπείραμε εμείς, αλλά που οφείλονται σε παλαιές παραστάσεις ή σε άλλες αιτίες που τις επιτρέπει ο Θεός. Βγαίνω επί παραδείγματι έξω να περπατήσω και πέφτω, γιατί δεν πρόσεξα ή γιατί έχει πάγο. Εγώ όμως θα νοιώσω ότι έπεσα, επειδή ο Θεός θέλει να με παιδέψη.

 

Αλλά, εάν θέλωμε να έχωμε νίκας κατά βαρβάρων δωρουμένας υπό του Θεού, είναι ανάγκη να μάθωμε να χαιρώμαστε όταν μας εγκαταλείπη ο Θεός και όταν μας παιδαγωγή. Να χαιρώμαστε δηλαδή, όταν μαζί με τις εγκαταλείψεις επισυμβαίνουν και παιδαγωγικοί πειρασμοί που δεν τους περιμέναμε, όπως διάφορες δυσκολίες, προβλήματα, θλίψεις, πόνοι, αρρώστιες, ακόμη και πτώσεις, διότι είμαστε άνθρωποι. Τότε δεν είναι σωστό να τα χάσωμε, διότι έτσι εμποδίζομε την χάρι του Θεού, αλλά να εξομολογηθούμε «τῷ Θεῷ, τῷ εἰδότι τήν καρδίαν ἡμῶν». 

 

Ας αναφέρωμε δύο ακόμη παραδείγματα πειρασμικής συμβάσεως: Αρχίζω να προσεύχωμαι πιστεύοντας ότι, όσα δεν έκανα τριάντα χρόνια, θα τα κάνω μέσα σε έναν μήνα. Μετά από έναν μήνα όμως βλέπω ότι ακόμη νυστάζω, ότι ο πειρασμός με νικάει, ότι οι λογισμοί με χτυπούν, ότι ο σατανάς δεν με αφήνει. Ή έχεις έναν μοναχό, ο οποίος ποτέ του δεν είχε κανέναν πειρασμό, και ξαφνικά, εκεί που κάθεται, νοιώθει να μισή τον αδελφό του, ενώ ποτέ κανέναν δεν μισούσε, ή κρίνει μέσα του τους πάντες, ενώ ποτέ δεν έκρινε. Ή, αν είναι δόκιμος, του μπαίνουν κάτι ιδέες! Πω, πω, πώς θα ζήσης εδώ μια ολόκληρη ζωή; Τώρα που είσαι ακόμη δόκιμος, σκέψου το καλά. Διότι μετά τι θα κάνης; Θα μπορέσης να αντέξης;

 

Αἱ παιδευτικαί τῶν πειρασμῶν συμβάσεις είναι τόσο χρήσιμες στην ζωή μας, όσο και η παρουσία του Θεού. Εμείς βέβαια τις νοιώθομε κουραστικές, πικρές, δύσκολες, μας παιδεύουν, αλλά τελικώς από παιδευτικές γίνονται μορφωτικές, καθ’ ότι μορφώνουν, παιδαγωγούν την ύπαρξί μας.

 

Αἱ παιδευτικαί τῶν πειρασμῶν συμβάσεις καί αἱ ἐγκαταλείψεις τοῦ Θεοῦ είναι, κατά κάποιον τρόπο, τα στηλώματα του Θεού. Έχομε τα στηλώματα του πονηρού, τα στηλώματα του νοός μας, και τώρα έχομε τα στηλώματα του Θεού, που είναι τα σημάδια της παρουσίας Του. Ο διάβολος γράφει επάνω στους λογισμούς μας, εκεί κάνει τα στηλώματά του, αλλά και ο Θεός γράφει, μορφώνοντας, παιδαγωγώντας την ύπαρξί μας. Χρωστήρας του είναι οι πειρασμικές συμβάσεις, με τις οποίες γράφει την εικόνα που Αυτός θέλει, για να μας βοηθήση.

 

Αποφασίζεις, παραδείγματος χάριν, να κάνης νηστεία και παθαίνεις γαστρορραγία. Λες να κάνης υπακοή, και σπάζεις το πόδι σου. Και αναρωτιέσαι: Μήπως δεν σκέπτομαι καλά που αποφάσισα να κάνω νηστεία και υπακοή; Γιατί όλα μου έρχονται ανάποδα; Τα ανάποδα όμως είναι τα πιο χρήσιμα. Όπως είναι χρήσιμο το φως και ο καθαρός αέρας, έτσι είναι χρήσιμες και αἱ ἐγκαταλείψεις τοῦ Θεοῦ καί αἱ παιδευτικαί τῶν πειρασμῶν συμβάσεις, διότι από αυτά γεννάται η πείρα και το αποτέλεσμα του πολέμου, η σπορά και ο θερισμός του Θεού. 

 

------------------------------------------------------

Αρχιμ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου "ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΝΗΨΕΩΣ", εκδ. Ίνδικτος, σελ. 98-101. 

«– Γέροντα Παΐσιε, ποια είναι η σωστή αντιμετώπιση, όταν προκύπτουν δύσκολα εκκλησιαστικά θέματα;»

Να προσέχουμε να μη δημιουργούμε θέματα στην Εκκλησία ούτε να μεγαλοποιούμε τις μικρές ανθρώπινες αταξίες που γίνονται, για να μη δημιουργούμε μεγαλύτερο κακό και χαίρεται ο πονηρός.

 

«– Γέροντα Παΐσιε, ποια είναι η σωστή αντιμετώπιση, όταν προκύπτουν δύσκολα εκκλησιαστικά θέματα;» 

– Να αποφεύγωνται τα άκρα∙ με τα άκρα δεν λύνονται τα θέματα. Βλέπαμε παλιά, ο μπακάλης έβαζε λίγο‐λίγο με την σέσουλα στην ζυγαριά, και έτσι έβρισκε την ακρίβεια και ισορροπούσε και η ζυγαριά. Δηλαδή δεν έβαζε απότομα πολύ ούτε αφαιρούσε απότομα πολύ.

 

Τα δύο άκρα πάντα ταλαιπωρούν την Μητέρα Εκκλησία και οι ίδιοι που τα κρατούν ταλαιπωρούνται, γιατί τα δύο άκρα συνήθως καρφώνουν... Είναι σαν να κρατάη το ένα άκρο δαιμονισμένος, όταν έχη αναίδεια πνευματική (περιφρόνηση για όλα), και το άλλο άκρο σαν να το κρατάη τρελλός, όταν έχη μωρό ζήλο με στενοκεφαλιά. Ένας πνευματικά αναιδής δηλαδή με έναν ζηλωτή, που έχει μωρό ζήλο, ποτέ δεν συμφωνούν, αλλά τρώγονται και χτυπιούνται, γιατί και οι δύο στερούνται την θεία Χάρη. Τότε –Θεός φυλάξοι!– μπορεί να χτυπιούνται συνέχεια τα δύο άκρα και «άκρη να μην τους βρίσκη» κανείς. Εκείνοι που θα μπορέσουν να λυγίσουν τα δύο αυτά άκρα, για να ενωθούν –να ομονοήσουν‐, θα στεφανωθούν από τον Χριστό με δύο αμάραντα στεφάνια.

 

Να προσέχουμε να μη δημιουργούμε θέματα στην Εκκλησία ούτε να μεγαλοποιούμε τις μικρές ανθρώπινες αταξίες που γίνονται, για να μη δημιουργούμε μεγαλύτερο κακό και χαίρεται ο πονηρός. Όποιος για μικρή αταξία ταράσσεται πολύ και ορμάει απότομα με οργή, δήθεν να την διορθώση, μοιάζει με ελαφρόμυαλο νεωκόρο που βλέπει να στάζη ένα κερί και ορμάει απότομα, με φόρα, για να το διορθώση δήθεν, αλλά παίρνει σβάρνα ανθρώπους και μανουάλια, και δημιουργεί μεγαλύτερη αταξία την ώρα της λατρείας.

 

Δυστυχώς στην εποχή μας έχουμε πολλούς που ταράσσουν την Μητέρα Εκκλησία. Όσοι από αυτούς είναι μορφωμένοι έπιασαν το δόγμα με το μυαλό και όχι με το πνεύμα των Αγίων Πατέρων. Όσοι πάλι είναι αγράμματοι έπιασαν και αυτοί το δόγμα με τα δόντια, Γι’ αυτό και τρίζουν τα δόντια, όταν συζητούν εκκλησιαστικά θέματα, και έτσι δημιουργείται μεγαλύτερη ζημία στην Εκκλησία από αυτούς παρά από τους πολέμιους της Ορθοδοξίας μας. Καλά είναι το ποτάμι να μην είναι πολύ ορμητικό, γιατί παίρνει σβάρνα κούτσουρα, πέτρες, ανθρώπους, αλλά ούτε βέβαια και πολύ ρηχό, γιατί θα κάθωνται κουνούπια.

 

Είναι μερικοί πάλι που ασχολούνται με την κριτική ο ένας του άλλου και όχι με το γενικώτερο καλό. Παρακολουθεί ο ένας τον άλλο περισσότερο από τον εαυτό του. Κοιτάζει τι θα πη ή τι θα γράψη ο άλλος, για να τον χτυπήση κατόπιν αλύπητα, ενώ ο ίδιος, εάν έλεγε ή έγραφε το ίδιο πράγμα, θα το υποστήριζε και με πολλές μαρτυρίες από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες. Το κακό που κάνει είναι μεγάλο, γιατί αφ ́ ενός μεν αδικεί τον πλησίον του, αφ ́ ετέρου δε τον γκρεμίζει μπροστά στα μάτια των πιστών. Πολλές φορές μάλιστα σπέρνει και την απιστία στις ψυχές των αδυνάτων, γιατί τους σκανδαλίζει. Όσοι δικαιολογούν την κακία τους με τον δήθεν έλεγχο των άλλων και όχι του εαυτού τους ή με το να δημοσιεύουν στον κόσμο εκκλησιαστικές καταστάσεις –ακόμη και πράγματα που δεν λέγονται– προφασιζόμενοι το «ειπέ τη Εκκλησία», ας κάνουν πρώτα αρχή από την μικρή τους εκκλησία, την οικογένειά τους ή την Αδελφότητά τους και, εάν τους φανή καλό, τότε ας ρεζιλέψουν και την Μητέρα Εκκλησία. Τα καλά παιδιά, νομίζω, ποτέ δεν κατηγορούν την μάνα τους.

 

Όλοι χρειάζονται στην Εκκλησία. Όλοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σ' αυτήν∙ και οι ήπιοι χαρακτήρες και οι αυστηροί. Όπως στο σώμα του ανθρώπου είναι απαραίτητα και τα γλυκά και τα ξινά, ακόμη και τα πικρά ραδίκια, γιατί το καθένα έχει τις δικές του ουσίες και βιταμίνες, έτσι και στο Σώμα της Εκκλησίας όλοι είναι απαραίτητοι. Ο ένας συμπληρώνει τον χαρακτήρα του άλλου και όλοι είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχώμαστε όχι μόνον τον πνευματικό χαρακτήρα του άλλου αλλά ακόμη και τις αδυναμίες που έχει σαν άνθρωπος. 

 

Δυστυχώς μερικοί έχουν παράλογες απαιτήσεις από τους άλλους. Θέλουν να έχουν όλοι ίδιο πνευματικό χαρακτήρα με τον δικό τους, και όταν κάποιος δεν συμφωνή με τον χαρακτήρα τους, δηλαδή ή είναι λίγο επιεικής ή λίγο οξύς, αμέσως βγάζουν το συμπέρασμα ότι δεν είναι πνευματικός άνθρωπος." 

--------------------------------------------------------------------

Από το βιβλίο: Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Λόγοι, Α΄ "Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο", Ιερόν Ησυχαστήριον "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", Σουρωτή Θεσσαλονίκη, 1999, σελ. 322 - 324.

Η συνάντηση μας με τοξικούς ανθρώπους (π. Ανδρέας Αγαθοκλέους)

Η ταραχή που μπορεί να προκαλέσει η παρουσία ή ο λόγος κάποιου, δείχνει το ευάλωτο του εαυτού μας που υποκρύπτει τον εγωισμό και άλλα πάθη.

Συμβαίνει η συνάντηση με άνθρωπο που εκπέμπει άρνηση, να μας προκαλέσει αναστάτωση. Ο λόγος του δε, γίνεται αιτία σύγχυσης και τέτοιας εσωτερικής φουρτούνας που χρειάζεται χρόνος, θετικές σκέψεις και επίκληση της άνωθεν βοήθειας, για να ηρεμήσουμε.

Γιατί άραγε; Τι φταίει ώστε ένας άνθρωπος να μπορεί να ταράζει την ειρήνη και τη γαλήνη της καρδιάς μας; Είναι εύκολο να αποδώσουμε ευθύνη στους άλλους για τα δικά μας «κακώς έχοντα». Όμως αυτό δεν μας βοηθά ουσιαστικά, μάλλον μας αφήνει αθεράπευτους, μας σκληραίνει απέναντί τους και μας αυτοδικαιώνει – πράγμα που απωθεί την αλλαγή μας.

Η ταραχή που μπορεί να προκαλέσει η παρουσία ή ο λόγος κάποιου, δείχνει το ευάλωτο του εαυτού μας που υποκρύπτει τον εγωισμό και άλλα πάθη.

Η ισορροπημένη εσωτερική κατάσταση είναι καρπός χάριτος του Θεού ως αποτέλεσμα αγώνα πνευματικού. Ο άνθρωπος, δηλαδή, που ασκείται κατά τον τρόπο που προτείνει η Εκκλησία, που προσεύχεται καρδιακά, που συμμετέχει αγαπητικά στη θεία κοινωνία, που διακονεί ανιδιοτελώς τον πλησίον του, βιώνει τη φυσιολογική κατάσταση. Όχι πως δεν ταράσσεται ούτε πως δεν θυμώνει, αλλά γίνονται α-παθώς, χωρίς εμπάθεια. Δεν κατευθύνεται από επιθυμίες παράλογες, δεν ζει χωρίς έλεγχο, δεν «αναπνέει» χωρίς αγάπη.

Η διάφοροι ιοί και τα διάφορα μικρόβια που υπάρχουν γύρω μας επηρεάζουν και αρρωσταίνουν τους ευάλωτους οργανισμούς. Και αυτό φαίνεται με τα συμπτώματα· πυρετός, ρίγος κλπ. Οι δυνατοί οργανισμοί δέχονται τους ιούς και τα μικρόβια, αλλά δεν τους καταβάλλουν.

Είναι φανερό, με το πιο πάνω παράδειγμα, πως η ταραχή που μας προκαλούν με τη συμπεριφορά, το λόγο ή την παρουσία τους κάποιοι άνθρωποι, δείχνει το ευάλωτο της πνευματικής μας κατάστασης.

Όποιος έχει ταπείνωση, θεωρώντας τον εαυτό του πιο κάτω από τους άλλους και τους άλλους καλύτερους απ’ αυτόν, αποδεχόμενος την αδιαφορία ή την απόρριψή τους ως μέσα για την προσωπική του διόρθωση, δεν αναστατώνεται. Εμπιστεύεται την πρόνοια του Κυρίου του, που αθόρυβα και μυστικά επεξεργάζεται την ωριμότητά του μέσω των γεγονότων που επιτρέπει να συμβούν.

Έτσι, χωρίς να υποτιμήσει το πρόσωπο που, πράγματι, μπορεί να συμπεριφέρεται διαφορετικά απ’ ό,τι περιμένουμε, βλέπει τον «τοξικό άνθρωπο» ως μέσον που του αποκαλύπτεται ο εαυτός του που δεν έχει αγάπη, που δεν ταπεινώθηκε με την κατά Χριστόν ταπείνωση, που δεν ανέχεται τη δυσκολία του αδελφού του.

Η συνάντηση μας -τακτικά ή έκτακτα- με «τοξικούς ανθρώπους» μπορεί να εκδηλωθεί ως εξής:

1. Να αντιπαλέψουμε μαζί τους συμπεριφερόμενοι όπως εκείνοι – «οφθαλμόν αντί οφθαλμού».

2. Περιφρονώντας τους, ενεργοποιώντας τη σκληρότητα της καρδιάς μας.

3. Με αγαπητική διάθεση, βλέποντας την ασθένεια που έχουν και άρα τον κρυφό πόνο που περνούν με τη μοναξιά που βιώνουν.

Τα δύο πρώτα μας αποστασιοποιούν. Το τρίτο, η αγάπη, μας ενώνει μεταξύ μας, και άρα μας χαρίζει τη χαρά και την ελευθερία των τέκνων του Θεού.

---------------------------------------

Pemptousia

Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ (αρχιμ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου)

Ο λόγος για τον οποίο μια κοπέλα πιθανόν ακολούθησε τον δρόμο της αμαρτίας και της πορνείας, ο ίδιος ο λόγος κάνει εμένα να πάω στο μοναστήρι. Η ανθρώπινη ψυχή είναι ίδια.

Στον κόσμο οι Εκκλησίες γεμίζουν από ανθρώπους, οι οποίοι όμως δεν πιστεύουν στην καθημερινή τους ζωή.

Στον κόσμο οι άνθρωποι επαγγέλλονται Χριστόν, και όμως δεν θυμούνται τον Χριστόν. Πρέπει κάτι να γίνει· κάποιος θάνατος, κάποιο αυτοκίνητο να τους χτυπήσει, κάποια αρρώστια να τους έλθει, κάποια αποτυχία ή κάτι άλλο, για να θυμηθούν τον Χριστόν. Αυτό είναι μια πραγματικότητα την οποία ζούμε.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι χριστιανοί; Είναι· τα του κόσμου μεν μεριμνώσιν, αλλά είναι χριστιανοί, τέκνα του Θεού.

Αυτοί οι χαμένοι, οι απολωλότες, οι κοσμικοί, οι αμαρτωλοί, που δεν θυμούνται τον Χριστόν, που δεν αγαπούν την Εκκλησία, που την αρνούνται ενίοτε, αυτοί που κάνουν τους φόνους, τα εγκλήματα, τις πορνείες, όλοι αυτοί είναι τέκνα του Θεού. Ό,τι αξία έχομε εμείς ενώπιον του Θεού, έχουν και αυτοί· ό,τι δικαιώματα έχομε εμείς, έχουν και αυτοί· ό,τι πόθους έχομε εμείς, έχουν και αυτοί.

Ο λόγος για τον οποίο μια κοπέλα πιθανόν ακολούθησε τον δρόμο της αμαρτίας και της πορνείας, ο ίδιος ο λόγος κάνει εμένα να πάω στο μοναστήρι. Η ανθρώπινη ψυχή είναι ίδια. Επομένως, όλοι αυτοί είναι τέκνα του Θεού· είναι ο κόσμος που τον έπλασε ο Θεός· και αυτοί είναι πλάσματα του ουρανίου Πατρός. Εμείς δεν διαφέρομε σε τίποτε από τους κοσμικούς ανθρώπους. 

 

Αν μάλιστα το σκεφτούμε σωστά, εμείς που γνωρίσαμε περισσότερα, μπορεί να είμαστε πολύ πιο αμαρτωλοί και τιποτένιοι και εφθαρμένοι και υποκριτές· τουλάχιστον αυτοί δεν είναι υποκριτές. 

 

Εμείς φορώντας το ράσο, μπορεί να καλύπτωμε ποικίλα πάθη, στα οποία μάλιστα μπορεί να δίνομε και χριστιανική χροιά, ή να τα θεωρούμε ως καθήκον ή να νομίζωμε ότι εξυπηρετούμε τον Θεόν, για να μπορέσουμε έτσι να στηριχθούμε στην ζωή μας. 

 

Ο κοσμικός λέγει ότι δεν πιστεύει στον Χριστόν, και έτσι είναι πιο τίμιος ενίοτε από εμάς, ενώ εμείς στην πράξη δεν πιστεύομε στον Θεόν. 

[...]

Είναι βέβαια πολλοί, οι οποίοι θέλουν να λένε ότι είναι πνευματικοί άνθρωποι και ότι δήθεν ζουν χριστιανική ζωή. Αυτοί μπορεί να είναι οι πιο σκληροί, οι πιο ανώμαλοι, οι πιο παράξενοι, οι πιο εγωιστές, οι πιο στριμμένοι, που να μην μπορής να συνεννοηθής μαζί τους, και τελικώς ολόκληρη η ευσέβειά τους και η ζωή τους να είναι μια κηδεία.

 ---------------------

Αρχ. Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης "Οίκος Θεού, πύλη ουρανού", εκδ. Ίνδικτος, σελ. 25-28