Εις την βιβλικήν και πατερικήν σκέψιν η παντοδυναμία του Θεού δεν είναι εν τετελεσμένον γεγονός, ως εάν επρόκειτο περί ακινήτων ιδεών εντός της θείας ουσίας, αι οποίαι απλώς εκδηλούτο νυν εν χρόνω. Εν τοιαύτη περιπτώσει η πραγματική ανεξαρτησία του Θεού εκ του κόσμου και η ελευθερία των λογικών όντων θα μετηλλάσσοντο δι' ενός είδους αυγουστινείου ειμαρμένης, εκ της οποίας θα εξηρτάτο όχι μόνον ο άνθρωπος αλλά και ο Θεός.
Τουναντίον, η ιουδαιοχριστιανική ανατολική ελληνική παράδοσις προεφύλαξεν εαυτήν, όπως είδομεν, από τοιούτων επικινδύνων φιλοσοφικών ιδεών δια της εμμονής της εις το περί πραγματικής εκ του μηδενός δημιουργίας δόγμα, κατά το οποίον ο κόσμος δεν είναι απόρροια ή αντιγραφή των αρχετύπων της θείας ουσίας, αλλά αποτέλεσμα της θείας ενεργείας και βουλήσεως. Τα δημιουργηθέντα υπό του Θεού λογικά όντα δεν αποτελούν αντιγραφή των δήθεν εν τη ουσία του Θεού αρχετύπων, διότι εν τοιαύτη περιπτώσει θα υπέκειντο εις είδός τιαπολύτου προορισμού. τα κτίσματα είναι πράγματι ελεύθερα ως εκτός της θείας ουσίας, αν και κατά την ύπαρξιν συνεχώς και αδιακόπως εκ της θείας θελήσεως και ενεργείας εξηρτημένα. Έν εκ των δημιουργημάτων τούτων, όλως ελεύθερον και του Θεού κατά την βούλησιν ανεξάρτητον, είναι ο σατανάς, ο οποίος όπως πάντα τα κτίσματα, δεν είναι εικών αρχετύπου τινός της θείας ουσίας, ούτε κατά την ουσίαν κακός. Είναι κακός και κακοποιός όπως και οι κακοί άνθρωποι κατά θέλησιν και κατ' ενέργειαν μόνον.
Η παντοδυναμία του Θεού, λοιπόν, δι' ιδίας του Θεού βουλήσεως και ενεργείας, δεν επεκτείνεται επί της ελευθερίας των λογικών όντων. Η θεία παντοδυναμία επί του κόσμου, όπως όλαι αι θείαι προς τον κόσμον σχέσεις, δεν είναι της θείας ουσίας. Επομένως δεν μειούται η θεία παντοδυναμία εκ του γεγονότος ότι το κακόν θα καταστραφεί τελικώς μόνον κατά την γενικήν ανάστασιν. Προς το παρόν γίνονται πολλά άδικα και άτοπα παρά την θέλησιν του Θεού. Ο Θεός καταπολεμεί το κακόν, όχι δια της βίας και της αφαιρέσεως της ελευθερίας των όντων, αλλ' ως μακρόθυμος δια της αγάπης και δικαιοσύνης χωρίς να πάθει η θεία ουσία, αλλά και χωρίς όμως να μειούται η του κακού ελευθερία και πραγματικότης. Την στιγμήν καθ' ην η ελευθερία του κακού κατά τινα τρόπον θα ήρετο, τότε αυτομάτως θα καθίστατο αίτιος του κακού ο Θεός. Ο αναστέλλων την ελευθερίαν του πονηρού πρέπει ή να καταργήσει το κακόν ή να αναλάβει ο ίδιος την ευθύνην της υπάρξεως αυτού. Ούτως ο Αυγουστίνος ανησυχών δια την τυχόν αμφισβήτησιν της παντοδυναμίας του Θεού και μη έχων υπομονήν να αναμένει την αποκάλυψιν αυτής εν τη δευτέρα παρουσία, έσπευσε να την κατοχυρώσει φιλοσοφικώς δια της αναγωγής αυτής εις την θείαν ουσίαν. Αλλ' εν τη σπουδή του να υπεραμυνθεί της δυνάμεως του Θεού, αφήρεσε την ελευθερίαν από τον σατανάν και από τον άνθρωπον και κατέληξεν εις την απόδοσιν του κακού εις τον Θεόν με την δικαιολογίαν της ενώπιον Αυτού ενοχής των ανθρώπων πριν ακόμη ούτοι ίδουν το φως της ημέρας.
Η απόλυτος βασιλεία του Θεού δεν είναι ακόμη μία γενική πραγματικότης. Ήρχισε δια των προφητών να εμφανίζεται ως επαγγελία, ήτις επραγματοποιήθη εν Χριστώ δια της αναστάσεως των κρατουμένων υπό του διαβόλου και του θανάτου ψυχών, γενικεύται εν τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, θα επικρατήσει δε ολοκληρωτικώς πλέον κατά την Δευτέραν Παρουσίαν, ότε θα αναστηθούν συν τοις σώμασι όλοι οι νεκροί δια την γενικήν κρίσιν, οπότε ο νυν καιρός της ανομίας και της αδικίας θα καταργηθεί. Εν τω μεταξύ υπάρχουν δι' όλους δύο οδοί (του θανάτου και της ζωής) "εφ' ης μεν γαρ εισίν τεταγμένοι φωταγωγοί άγγελοι του Θεού, εφ' ης δε άγγελοι του σατανά. και ο μεν εστι Κύριος από αιώνων και εις τους αιώνας, ο δε άρχων καιρού του νυν της ανομίας".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.