"Τα πνευματικά όπλα του Χριστιανού" (Κυριακή της Τυροφάγου)

(+Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης)

ΑΥΡΙΟ, αγαπητοί μου, αρχίζει η αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, που διαρκεί σαράντα μέρες. Πρώτη μέρα είναι η Καθαρά Δευτέρα, τελευταία το Σάββατο του Λαζάρου.

Η Εκκλησία μάς καλεί ν' αγωνισθούμε. Έχουμε εχθρούς. Οι δε μεγαλύτεροι εχθροί μας είναι τρεις· πρώτος η σάρκα με τις κακές επιθυμίες της, δεύτερος ο κόσμος με τα φόβητρα και τα θέλγητρά του, και τρίτος ο σατανάς, που όπως λέει ο απόστολος Πέτρος «ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη» (Α' Πέτρ. 5,8).

Καλούμεθα λοιπόν σ' ένα πνευματικό πόλεμο. Κι όπως οι στρατιώτες έχουν όπλα, έτσι κ' εμείς, στρατιώτες του Χριστού, πρέπει να είμαστε οπλισμένοι με όπλα που ο απόστολος Παύλος ονομάζει σήμερα «όπλα του φωτός» (Ρωμ. 13,12). Τα δε όπλα που μας συνιστά η αγία μας Εκκλησία την περίοδο αυτή είναι τέσσερα.

1. Πρώτο όπλο η νηστεία. Μερικοί μοντέρνοι λένε, ότι η νηστεία δεν είναι τίποτα· την έκαναν οι παπάδες και δεσποτάδες, για να κρατούν το λαό υποταγμένο. Αυτό είναι ψέμα. Η νηστεία είναι αρχαίος θεσμός. Είναι, όπως λέει ο Μέγας Βασίλειος, «συνηλικιώτης»του ανθρώπου, τόσο παλαιά όσο κι ό άνθρωπος. Όταν ο Θεός έπλασε τον Αδάμ και την Εύα, τους είπε να τρώνε από τους καρπούς όλων των δέντρων του παραδείσου εκτός από ένα. Ε, αυτό δεν είναι νηστεία; Αλλά δυστυχώς ο Αδάμ και η Εύα δεν τήρησαν τη ελαφρά αυτή νηστεία και τιμωρήθηκαν· «εξεβλήθησαν του παραδείσου», όπως ακούμε στους ύμνους σήμερα.

Νήστεψαν ο Μωυσής, ο Ηλίας, όλοι οι προφήται και πατριάρχαι και δίκαιοι της παλαιάς διαθήκης. Νήστευαν οι Εβραίοι, νήστευαν όλοι οι λαοί. Αλλά προ παντός τη νηστεία συνιστά ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Τη συνιστά με τα λόγια του που ακούσαμε σήμερα (βλ. Ματθ. 6,16-18), και ακόμα περισσότερο με τα έργα και το παράδειγμά του. Μετά τη βάπτισή του ο Χριστός πήγε στην έρημο, έμεινε σαράντα μέρες, πάλεψε με το σατανά και τον νίκησε· κ' εκεί έκανε νηστεία αυστηρά, τόσες μέρες ούτε έφαγε ούτε ήπιε τίποτα. Η νηστεία λοιπόν στηρίζεται στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Για αυτό ό Χριστιανός πρέπει να νηστεύει.

Αλλά και η ιατρική συνιστά τη νηστεία, ως φάρμακο. Ένας σοφός ιατρός είπε, ότι οι άνθρωποι «σκάβουμε το λάκκο - τον τάφο μας με τα πιρούνια και τα κουτάλια». Συναντούμε τη νηστεία και στη φύση ακόμη, στα ζώα. Η χελώνα, το φίδι, ο βάτραχος πέφτουν σε μακρά χειμερία νάρκη· στο διάστημα αυτό νηστεύουν βεβαίως. Παγκόσμιος νόμος η νηστεία.

Στα παλιά τα χρόνια οι άνθρωποι απέφευγαν τα κρέατα και τις λιπαρές ουσίες. Στον Πόντο από την Καθαρά Δευτέρα ο χασάπης κρεμούσε το μαχαίρι του, έκλειναν τα κρεοπωλεία, και μόνο το Μέγα Σάββατο το έπιανε πάλι. Τώρα γίναμε το πιο κρεοφάγο έθνος γέμισε η Ελλάδα ψησταριές. Δέ φτάνουν τα ντόπια ζώα, εισάγουμε κι απ' έξω και φεύγει συνάλλαγμα. Τρώμε εμείς τον περίδρομο, την ώρα που πέρα στην Ασία και στην Αφρική εκατομμύρια παιδάκια πεθαίνουν. Έννοια σου όμως, θα το πληρώσουμε αυτό. Θά 'ρθουν πάλι χρόνια πείνας. Θα γίνη ο λόγος του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, «μια χούφτα αλεύρι- μια χούφτα χρυσάφι».

Όλοι να νηστεύουν. Εξαιρούνται μόνο άρρωστοι, ηλικιωμένοι και γυναίκες που θηλάζουν παιδιά. Η Εκκλησία μας είναι φιλάνθρωπος. Δέ θέλει να εξοντώσει τον άνθρωπο. Αποστολικός κανών λέει, ότι αυτοί απαλλάσσονται· όλοι οι άλλοι οφείλουν να νηστεύουν. Ένα όπλο η νηστεία. 

2. Άλλο όπλο η προσευχή. Πάντοτε να προσευχώμεθα, ιδιαιτέρως όμως τώρα. στην εκκλησία κάθε βράδυ ψάλετε το «Κύριε των δυνάμεων...» στο Μέγα απόδειπνο. Τετάρτη και Παρασκευή τελείται προηγιασμένη. Παρασκευή βράδυ «Τη Υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια...» και Χαιρετισμοί.

Προσευχή και εκτός του ναού. Πρωί  και βράδυ, πριν και μετά το φαγητό, στο δρόμο, στο αυτοκίνητο, στο αεροπλάνο, παντού. Οι πρόγονοί μας έλεγαν «Πέφτω κάνω το σταυρό μου και άγγελος είναι στο πλευρό μου».

Προσευχή όμως και στο σπίτι, οικογενειακή, πατέρας -μητέρα-παιδιά. Δείξτε μου μια οικογένεια πού προσεύχεται έτσι, να πέσω να φιλήσω τα πόδια τους. Έχουμε σπίτια ωραία, τηλεοράσεις, φαγητά, ψυχαγωγίες, πορνείες, μοιχείες, καρναβάλια... Θεό δεν έχουμε. Γι' αυτό έρχονται τιμωρίες, σύμφωνα με τα Ιερά βιβλία.

Δεν προσεύχεσαι; Ανθρωπος δεν είσαι. Δεν προσεύχεσαι; Ούτε ζώο είσαι. Τα πουλιά υμνούν το Θεό. Κι ο σκύλος τού πετάς ένα κόκαλο και κουνάει την ουρά του σα να σου λέει ευχαριστώ. Και ο άνθρωπος; Όλα του τα δίνει ο Θεός, κι αυτός τη μπουκιά έχει στο στόμα και το Χριστό βλαστημάει.

3. Το τρίτο όπλο είναι η ελεημοσύνη. Τα χρήματά σου μην τά 'χεις μόνο για τον εαυτό σου, τη γυναίκα και τα παιδιά σου· αυτό είναι φιλαυτία. Να είσαι ελεήμων. Πόσο ελεήμων; Το Ευαγγέλιο έχει τρεις βαθμίδες ελεημοσύνης. Πρώτη, να τα δώσεις όλα (βλ. Λουκ. 18,22)· αυτό έκαναν οι απόστολοι, οι μάρτυρες, οι ασκητές. Δε μπορείς να τα δώσεις όλα; "Ε, τότε κάνε κάτι ευκολότερο, δώσε τα μισά" αυτό λέει ο Ιωάννης ο Πρόδρομος (βλ. Λουκ. 3,11). Ούτε τα μισά μπορείς; Έ, τότε δώσε το εν δέκατον όπως έκαναν οι Ιουδαίοι· εκατό μάζεψες; δώσε τα δέκα στο φτωχό. Ούτε κι αυτό όμως κάνεις. Αλλά τι; Το σύνθημα του διαβόλου· όλα για τον εαυτό μας, τίποτα για τον άλλο!

Σε κάποιο χωριό ο παπάς έκανε έρανο για ένα δυστυχισμένο και μάζεψε μόνο 1.000 δραχμές. Το ίδιο βράδυ ήρθαν στο κέντρο ξένες ντιζέζ και χορεύανε· νέοι - γέροι βλέπανε τα γυμνά κρέατα. Κι όταν έφυγαν αυτές, μέτρησαν τα λεφτά που μάζεψαν· ήταν, παρακαλώ, 350.000 δραχμές. Πολύ ωραία! Για το διάβολο 350.000, για το Χριστό; τίποτα σχεδόν...

4. Είπαμε λοιπόν, νηστεία, προσευχή, ελεημοσύνη. Ο Χριστός όμως ζητάει κάτι ακόμα. Το λέει σήμερα το Ευαγγέλιο. Ποιο είναι; Να συγχωρήσεις τον εχθρό σου (βλ. Ματθ. 6,14-15). Είναι το τέταρτο όπλο, το δυσκολότερο απ' όλα.

Ρωτάει ο πνευματικός μια ψυχή 

—Μήπως έχεις με κανέναν έχθρα; 

—Έχω, με μια γειτόνισσα. 

—Τι σου έκανε; 

—Αυτό κι αυτό. 

—Πόσο καιρό έχεις να της μιλήσεις; 

—Είναι τώρα δέκα χρόνια... 

Έρχεται άλλη. 

—Έχεις κανένα εχθρό; 

—Αυτή η πεθερά μου μ' έψησε! Καλημέρα δεν της λέω... 

Έρχεται η πεθερά· 

— Α, αυτή η νύφη μου!... 

Έρχεται ο γείτονας· 

—Έχω μίσος στον τάδε. 

—Ε, τώρα πρέπει να συχωρεθείτε. 

—Α, αυτό δέ γίνεται, παππούλη. Βάλε μου κανόνα ό,τι θές. Ν' ανάβω κεριά, να κάνω μετάνοιες, αλλά συχώρηση δε δίνω. Μ' έχει κάψει. Δε θέλω να τον βλέπω ούτε να τον ακούω... 

Τι λέει όμως το Ευαγγέλιο; Ρώτησαν κάποιον άπιστο, ποιο είναι το πιο ωραίο απ' όσα γράφει το Ευαγγέλιο, και απήντησε· Αυτό που λέει ο Χριστός, να συχωράει ο ένας τον άλλο. Συχωράς; Είσαι Χριστιανός. Δε συχωράς; Κρίμα στις νηστείες σου, στους εκκλησιασμούς σου, στις μετάνοιές σου, σ' όλα όσα κάνεις. Το λέει καθαρά το ευαγγέλιο σήμερα. Συγχωρείς; Θα συγχωρηθείς. Δε συγχωρείς; Δε θα συγχωρηθείς. Απόψε θα μας καλέσει η Εκκλησία όλους. Προτού να μπούμε στη νηστεία, να συχωρέσουν οι νύφες τις πεθερές, οι πεθερές τις νύφες, οι άντρες τούς γείτονές τους, οι μικροί τους μεγάλους, οι μεγάλοι τους μικρούς. Έτσι όλοι σαν αδέρφια, σαν μια οικογένεια αγαπημένη, ν' αρχίσουμε το ιερό στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός λέει· Αλίμονο σ' εκείνον που θα πεθάνει προτού να συμφιλιωθεί με τον εχθρό του. Χίλιοι παπάδες και χίλιοι δεσποτάδες να διαβάσουν ευχές στον τάφο του, δέ συγχωρείται.

Στα όπλα λοιπόν, αγαπητοί μου αδελφοί! Εύκολα πιάνει κανείς τα πολεμικά όπλα, που είναι όπλα θανάτου, καταστροφής, απώλειας. Δύσκολα πιάνει τα πνευματικά όπλα, «τα όπλα του φωτός» που λέει ο απόστολος Παύλος σήμερα.

Μη μείνουμε χωρίς τα όπλα μας. Τη νηστεία, την προσευχή, την ελεημοσύνη, και τη συγχώρηση. Ας νηστέψουμε, όπως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός στην έρημο. Ας προσευχηθούμε, όπως ο Χριστός τη νύχτα στη Γεσθημανή. Ας ελεήσουμε, όπως ό Κύριος σκόρπισε στον κόσμο τ' αγαθά του. Και ας συγχωρήσουμε απ' την καρδιά μας κάθε εχθρό, όπως Εκείνος, που πάνω απ' το σταυρό είπε για τους σταυρωτές του· «Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. 23,34).

Από αύριο στα όπλα! Νηστεία, προσευχή, ελεημοσύνη, συγχώρησις. Αυτά τα τέσσερα να έχουμε, και τότε άγγελοι και αρχάγγελοι θα μας σκεπάζουν και ο Θεός θά 'ναι πάντα μαζί μας εις αιώνας αιώνων. Αμήν.

------------------------------------------------------

πηγή