"Ομιλία στο αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής της Απόκρεω"

(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας Αμαρουσίου και Ωρωπού)

Σήμερα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς εἶπε: Ἀδελφοί, δὲν εἶναι οἱ τροφὲς ποὺ θὰ καθορίσουν τὴ θέση μας ἀπέναντι στὸν Θεό· οὔτε ἂν δὲν φᾶμε κάποιες ἀπ’ αὐτὲς, χάνουμε κάτι οὔτε ἂν φᾶμε, ἀποκτᾶμε κάτι παραπάνω. Προσέξτε, ὅμως, μήπως τὸ ἐλεύθερο αὐτὸ δικαίωμά σας γίνει αἰτία νὰ σκοντάψουν καὶ νὰ πέσουν ἐκεῖνοι ποὺ ἡ πίστη τοὺς εἶναι ἀδύνατη. 

Πράγματι, ἂν κάποιος, ἀπ’ αὐτοὺς δεῖ ἐσένα, ποὺ ἔχεις τὴ «γνώση», νὰ κάθεσαι στὸ τραπέζι ἑνὸς εἰδωλολατρικοῦ ναοῦ, ἡ συνείδησή του, ἀφοῦ αὐτὸς εἶναι ἀδύνατος, δὲν θὰ παρασυρθεῖ ἀπὸ τὸ παράδειγμά σου καὶ δὲν θὰ παρακινηθεῖ νὰ τρώει τὰ εἰδωλόθυτα; Ἔτσι, ἡ δική σου «γνώση» θὰ προκαλέσει τὸν χαμὸ αὐτοῦ τοῦ ἀδύνατου, τοῦ ἀδελφοῦ μας, γιὰ τὸν ὁποῖον ὁ Χριστὸς ἔδωσε τὴ ζωή του. 

Ἁμαρτάνοντας, ὅμως, μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο ἀπέναντι στοὺς ἀδελφοὺς καὶ πληγώνοντας τὴ συνείδησή τους ποὺ εἶναι ἀδύνατη, ἁμαρτάνετε ἀπέναντι στὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Γι’ αὐτό, ἂν κάποια τροφὴ μπορεῖ νὰ γίνεται αἰτία νὰ σκοντάφτει καὶ νὰ πέφτει ὁ ἀδελφός μου, ἐγὼ δὲν θὰ βάλω ποτὲ κρέας στὸ στόμα μου, γιὰ νὰ μὴν γίνω αἰτία νὰ πέσει ὁ ἀδελφός μου. 

Πάρτε παράδειγμα ἐμένα. Δὲν εἶμαι ἀπόστολος; δὲν εἶμαι ἐλεύθερος; δὲν εἶδα ἀναστημένο τὸν Ἰησοῦ, τὸν Κύριό μας; δὲν εἶστε ἐσεῖς ὁ καρπὸς τοῦ κόπου μου στὴν ὑπηρεσία τοῦ Κυρίου; Κι ἂν ἀκόμα ἄλλοι ἀρνοῦνται νὰ μὲ ἀναγνωρίσουν ὡς ἀπόστολο, γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι· γιατί ἡ ἴδια ἡ ὕπαρξη τῆς Ἐκκλησίας σας εἶναι ἡ ἀπόδειξη πὼς εἶμαι ἀπόστολος.

Στὴν ἀποστολικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀπόκρεω ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς Κορινθίους, ἐξηγεῖ ὄτι δὲν εἶναι οἱ τροφὲς ποὺ θὰ καθορίσουν τὴ θέση τους ἀπέναντι στὸ Θεό, χωρὶς νὰ ἐννοεῖ ὅτι πρέπει χωρὶς διάκριση αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὴ «γνώση» νὰ μετέχουν σὲ εἰδωλολατρικὰ τραπέζια τρώγοντας εἰδωλόθυτα, δηλαδὴ κρέατα προερχόμενα ἀπὸ τὶς θυσίες, τὶς ὁποῖες οἱ ἐθνικοὶ προσέφεραν στὰ εἴδωλα, γιατί κάποιοι ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς μας εἶναι ἀδύνατοι στὴν πίστη καὶ ἐνδέχεται νὰ σκανδαλιστοῦν.

Τὰ ζητήματα ποὺ θίγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος μὲ τὴν περικοπὴ αὐτὴ εἶναι σημαντικότατα καὶ ἀφορμὴ ἦταν ἡ μεταξὺ τῶν Χριστιανῶν διχογνωμία ποὺ ἀφοροῦσε τὴν κατανάλωση κρέατος προερχόμενου ἀπὸ ζῶα, τὰ ὁποῖα θυσιάζονταν στὰ εἴδωλα. Τὸ πρόβλημα τῶν εἰδωλοθύτων παραπέμπει τὸν ἄνθρωπο κάθε ἐποχῆς στὴ θεμελιώδη σχέση τῆς ἀγάπης μὲ τὴν ἐλευθερία. 

Στὰ χρόνια τῆς Καινῆς Διαθήκης τὰ εἰδωλόθυτα μπορεῖ νὰ ἦταν ἡ αἰτία τῆς μεταπτώσεως στὴ εἰδωλολατρία. Ὑπῆρχαν χριστιανοὶ ποὺ ἐξακολουθοῦσαν νὰ διατηροῦν οἰκογενειακὲς καὶ κοινωνικὲς σχέσεις μὲ τοὺς εἰδωλολάτρες καὶ νὰ μετέχουν μάλιστα στὰ δεῖπνα αὐτά. Τὸ ὅλο θέμα ἦταν καθαρὰ ὑπαρξιακὸ καὶ πνευματικὸ καὶ τὸ φαγητὸ καὶ τὰ εἰδωλόθυτα ἦταν μόνον ἡ αἰτία καὶ ἡ ἀφορμή. Ἡ ρίζα τοῦ προβλήματος ἦταν οἱ σχέσεις τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. 

Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκφράζεται σὲ ὅλα τὰ χαρίσματα, ποὺ ὁ Θεὸς ἐλεύθερα δώρισε στὸν ἄνθρωπο. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ προσφορὰ τῆς ἀγάπης ταυτίζεται μὲ τὴν ἀνάδυση τῆς ἐλευθερίας στὸν ἄνθρωπο. Δὲν εἶναι δυνατὸν οἱ δυὸ αὐτὲς ἀλήθειες νὰ χωρίζονται ἡ μιὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη. Ἐκεῖνο ποὺ συνδέει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, εἶναι ἡ στάση του ἀπέναντι σ’ αὐτὲς τὶς δυὸ θεμελιώδεις ὑπαρξιακὲς ἀλήθειες, δηλαδὴ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἐλευθερία. Παρόλο ποὺ σήμερα δὲν ὑφίσταται θέμα τῶν εἰδωλοθύτων, ὅμως ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος κινδυνεύει ἀπὸ τὴν πλήρη ὑποταγή του στοὺς κινδύνους τῆς πρακτικῆς εἰδωλολατρίας. 

Ἡ θεοποίηση τῶν ἐπιτευγμάτων τοῦ ἀνθρώπου στὸ χῶρο τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς τεχνολογίας θεμελιώνεται καὶ στηρίζεται ἀποκλειστικὰ στὶς ὑλικὲς καὶ βιολογικὲς δυνάμεις καὶ ἱκανότητες τοῦ ἀνθρώπου. Σὲ μιὰ τέτοια πορεία ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται τὴν ὕπαρξή του κενὴ ἀπὸ κάθε πνευματικὴ ἀξία καὶ δύναμη, γι’ αὐτὸ καὶ ἐπιχειρεῖ νὰ τὴν ἀσφαλίσει στηριζόμενος στὴν ἐπιβαλλόμενη δύναμη στὰ χρήματα καὶ στὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Ἡ ἐλευθερία τῶν χριστιανῶν δὲν μπορεῖ νὰ αὐτονομηθεῖ. 

Βρίσκει τὸ νόημά της, ὅταν μπαίνει στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀγάπης. Πάνω ἀπὸ τὴν ἐλευθερία μας οἱ χριστιανοὶ πρέπει νὰ τοποθετοῦμε τὴν ὠφέλεια τῶν ἀδελφῶν μας καὶ τὴν οἰκοδομὴ τῆς Ἐκκλησίας. Κανόνας συμπεριφορᾶς μας πρέπει νὰ εἶναι τὸ «μὴ τιθέναι πρόσκομμα τῷ ἀδελφῷ ἢ σκάνδαλον» (Ρωμ. 14,13). Ὅταν χρειάζεται νὰ εἴμαστε πρόθυμοι νὰ στερηθοῦμε τὴν ἐλευθερία μας καὶ νὰ θυσιάσουμε τὰ «δικαιώματά» μας. 

Ἡ ἀγάπη αὐτὴ συνεπάγεται προσφορὰ καὶ θυσία τοῦ ἐγωιστικοῦ ἑαυτοῦ μας γιὰ τὴν προκοπὴ καὶ τὴν σωτηρία τῶν συνανθρώπων μας. Ἡ ἀγάπη κατὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο «οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς» (Α΄ Κορ., 13,5), ἀλλὰ «πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει» (Α΄ Κορ. 13, 7) καὶ γι’ αὐτὸ καὶ ἑκουσίως «ὑποτάσσεται» στὴν ἀδυναμία τοῦ ἀδελφοῦ.

Ἡ ἀγάπη θὰ πρέπει νὰ ἀποτελεῖ βάση καὶ κριτήριο τῆς δικῆς μας στάσεως καὶ συμπεριφορᾶς. Μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο ὄχι μόνο δὲν θὰ ἐπιζητοῦμε ἐγωιστικὰ τὸ δικό μας συμφέρον, ἀλλὰ θὰ μᾶς εἶναι καὶ δυνατὸ καὶ εὔκολο νὰ παραιτηθοῦμε καὶ ἀπὸ τὰ προφανῆ δικαιώματα ποὺ θὰ εἴχαμε.

--------------------------------------------------

πηγή