"Ερμηνεία της λέξεως «ειρήνη» στο Ματθαίον 10, 12-13"

(Νικόλαος Σωτηρόπουλος)

«Εἰσερχόμενοι δέ εἰς τήν οἰκίαν ἀσπάσασθε αὐτήν λέγοντες· εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτω(1). Καί ἐάν μέν ᾖ ἡ οἰκία ἀξία, ἐλθέτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ' αὐτήν· ἐάν δέ μή ᾖ ἀξία, ἡ εἰρήνη ὑμῶν πρός ὑμᾶς ἐπιστραφήτω».

Ὁ ὅρος «εἰρήνη» ἐν τῇ Γραφῇ, ἐκτός τῆς βασικῆς καί συνήθους σημασίας του, ἔχει καί πλῆθος ἄλλων σημασιῶν. Ὅπως δέ ἀποδεικνύεται ἐν τῇ ἑρμηνεία τοῦ χωρίου Λουκ. 2:14 ἐν τῷ οἰκείῳ τόπῳ τοῦ παρόντος βιβλίου, μεταξύ τῶν πολλῶν σημασιῶν τῆς λέξεως εἶνε καί αἱ ἑξῆς συγγενεῖς πρός ἀλλήλας σημασίαι: «καλόν», «εὐλογία», «πρόοδος», «προκοπή», «εὐδοκίμησις», «εὐημερία», «χαρά», «εὐτυχία». Ὁ ὅρος δηλαδή «εἰρήνη» σημαίνει καί πᾶν ἀγαθόν. 

Ἐν τῷ ὑπ' ὄψιν δέ χωρίῳ τοῦ Ματθαίου ὁ ὅρος «εἰρήνη» ὡς χαιρετισμός καί εὐχή δέν ἔχει ἁπλῶς τήν βασικήν, συνήθη καί στενήν σημασίαν του, ἀλλά σημαίνει πᾶν ἀγαθόν, τό ὁποῖον δύναταί τις νά εὐχηθῇ εἰς οἶκον. Διά τοῦτο ὁ ὅρος οὗτος δέν πρέπει ἐνταῦθα νά ἀφήνεται ὡς ἔχει ἐν τῷ κειμένῳ, ἀλλά νά μεταφράζεται δι' ἄλλου ὅρου, ὁ ὁποῖος ἐν τῇ συγχρόνῳ γλώσσῃ σημαίνει πᾶν ἀγαθόν. Ἐπιτυχέστερος δέ ἐνταῦθα εἶνε ὁ ὅρος «εὐλογία», ὡς καί ἐν Ἱερ. 16 : 6 («ἀφέστακα τήν εἰρήνην μου» = ἀπέσυρα τήν εὐλογίαν μου).

Κατά ταῦτα τό Ματθ. 10 : 12 - 13 δέον νά μεταφράζεται:

«Ὅταν δέ εἰσέρχεσθε εἰς τήν οἰκίαν, χαιρετίσατε αὐτήν λέγοντες: Εὐλογία εἰς τόν οἶκον τοῦτον! Καί ἄν μέν ἡ οἰκία εἶνε ἀξία, ἄς ἔλθῃ ἡ εὐλογία σας εἰς αὐτήν. Ἄν ὅμως δέν εἶνε ἀξία, ἡ εὐλογία σας ἄς ἐπιστραφῇ εἰς σᾶς».

Σημειώσεις
(1). Κατά τό ἐκκλησιαστικόν κείμενον. Ὁ Nestle παραλείπει τό λέγοντες· εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτω. 

----------------------------------------------------

πηγή: Ερμηνεία Δύσκολων χωρίων της Γραφής, Νικόλαου Ι. Σωτηρόπουλου, τόμος Α΄, 1985.