π. Συμεών Κραγιόπουλος: Δεν μπορούμε να παίζουμε

Παναγία η Μολυβδοσκέπαστη

Ομλία η οποία εξεφωνήθη στις 07/08/01, 5η κατά σειρά παράκληση την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου. Αναφερόμαστε συνεχώς στο θέμα της σωτηρίας μας. Και το θέμα αυτό μας το δίνει, όπως είπαμε, ο στίχος «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». Νομίζω ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να μυηθούμε στο μυστήριο της σωτηρίας, στο θέμα αυτό της σωτηρίας. Δεν μπορούμε να παίζουμε, να τα παίρνουμε επιπόλαια τα πράγματα, να αφήνουμε να περνάει έτσι ο καιρός. 


Νομίζω ότι δεν επιτρέπεται, χριστιανοί όντες, ορθόδοξοι χριστιανοί, να έχουμε μια σύγχυση, μια αγνωσία, να μην ξέρουμε τι μας γίνεται. 

Πολλοί χριστιανοί -ας πούμε ακόμη μία φορά ότι δεν μιλούμε για κείνους οι οποίοι δεν θέλουν να είναι χριστιανοί και έχουν απλώς το όνομα· μιλούμε για κείνους οι οποίοι έχουν μια κάποια διάθεση και ευαισθησία- πολλοί χριστιανοί δεν έχουν καμιά σχέση, καμιά γνώση, καμιά μύηση στο θέμα της σωτηρίας. 

Βρέθηκαν να είναι χριστιανοί, και καθώς έχουν βάσανα, προβλήματα, δυσκολίες, τρέχουν στον Θεό και στην Εκκλησία του, και πασχίζουν να κάνουν τον Θεό να λύσει τα προβλήματά τους, να τους δώσει κάποια γαλήνη, κάποια ειρήνη, να δώσει ένα νόημα στη ζωή τους. Αλλά τίποτε δεν γνωρίζουν, δεν αισθάνονται, δεν ζουν, που να έχει σχέση με τη σωτηρία.

Είμαστε βέβαια χριστιανοί, χριστιανοί ορθόδοξοι, βαπτισμένοι, είμαστε στην Εκκλησία του Χριστού, μπαίνουμε βγαίνουμε στους ναούς, στις ακολουθίες, αλλά τίποτε δεν έχει γίνει και δεν γίνεται μέσα στις ψυχές, βαθιά μέσα στην καρδιά, να κάνει επίσκεψη ο Θεός, η Χάρις του Θεού, να νιώσει κανείς ψιθύρους σωτηρίας.

Ακατέργαστες οι ψυχές, καμιά αλλαγή, καμιά βελτίωση. Έρχονται και μου λένε πράγματα τα οποία δεν μπορούν να έχουν καμιά σχέση με έναν χριστιανό που πίστεψε και είναι μέσα στην Εκκλησία, στα μυστήρια της Εκκλησίας και έχει μέσα του σώζουσα Χάρι.

Δεν το 'χει σε τίποτε κανείς να φερθεί, να εκδηλωθεί όπως ένας συνηθισμένος άνθρωπος: να κάνει πονηριές, να μαλώσει, να διαβολοστείλει -με συγχωρείτε για τη λέξη. Τι σχέση έχουν αυτά με τη σωτηρία; Και αν μεν έρθει κανείς μετανοημένος, ότι τελευταία φορά έγινε ό,τι έγινε, και πέφτει με μετάνοια στα πόδια του Κυρίου και ζητεί συγχώρηση, τι καλύτερο.

Αλλά δεν έχει καμιά τέτοια διάθεση και καμιά σχέση μ' αυτή την πραγματικότητα. Απλώς λέει "έκανα αυτό, έκανα εκείνο", σαν να λέει "δώσ' μου κουράγιο να πάω να τα ξανακάνω". Δεν μπορεί να είναι έτσι.

Να παραδοθούμε στον Θεό

Αυτές τις ημέρες όλο και περισσότερο διαπιστώνω ότι δεν είναι ανοιχτές οι πόρτες, τα παράθυρα της ψυχής, τα ανοίγματα ας πούμε της ψυχής, του ενός, του άλλου κλπ., να περάσει εκεί η Χάρις του Θεού, η σώζουσα Χάρις. Δεν μπορεί. Πιστεύουμε στον αληθινό Θεό, ο οποίος έχυσε το αίμα του για τη σωτηρία μας. Απέρρευσε από τον σταυρό του ανεξάντλητη Χάρις. «Όπου επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσευσεν η Χάρις».

Και είναι η Χάρις του αληθινού Θεού. Τίποτε δεν κάνει αυτή η Χάρις μέσα στις ψυχές; Τι κάνουν αυτές οι ψυχές και δεν μπορεί να ενεργήσει καθόλου η Χάρις; Ούτε καν να μπει στην ψυχή δεν μπορεί. Πώς να μπει; Άλλος διαφεντεύει εκεί.

Και εξακολουθεί κανείς να είναι αυτό που είναι και να μην αλλάζει. και δεν μας ενοχλεί κιόλας αυτό, δεν μας ανησυχεί. Έγινε η χριστιανική ζωή, αν επιτρέπεται να πούμε, απλώς μια ελπίδα για τα βάσανα που έχουν οι άνθρωποι. Που να πάνε; Και οι γιατροί δεν μπορούν να τα φέρουν όλα εις πέρας. Τρέχουν στον Θεό να δει τα βάσανά τους και να κάνει κάτι.

Και βέβαια ο Θεός όλα τα κάνει. Όπως ανατέλλει τον ήλιο, όπως δίνει τόσα άλλα καλά, το αξίζουμε δεν το αξίζουμε, έτσι και σ' αυτά τα θέματα βοηθάει, αλλά όμως σωτηρία μέσα στην ψυχή δεν υπάρχει, αλλαγή, να κάνει πέρα η αμαρτία, να φυγαδευθεί το δηλητήριο της αμαρτίας, να νεκρωθούν τα πάθη και να έχει βιώματα σωτηρίας η ψυχή. Αυτό δεν γίνεται. Ούτε ξέρει κανείς ούτε έχει αίσθηση. Κατά βάθος ούτε το θέλει, δεν νοιάζεται γι' αυτό. Ψευτοχριστιανοί.

Πρέπει νομίζω να το πούμε, να το ξαναπούμε, να το τονίσουμε: να πάρουμε απόφαση να παραδοθούμε στον Χριστό, να μας φτιάξει όπως εκείνος ξέρει. Τι τον κρατάμε τον εαυτό μας και απλώς ασχολούμαστε με τα βάσανά μας; Όλα αυτά που παθαίνουμε θα έπρεπε να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε ότι έχουμε σφιχταγκαλιάσει τον εαυτό μας και τον κρατούμε, και μην τυχόν τον πειράξει κανένας· ακόμη και ο Θεός μην τυχόν τον πειράξει.

Χρειάζεται να παραδοθούμε λοιπόν στον Θεό, αληθινά να παραδοθούμε. Όλοι μας να προσέξουμε. Κανένας μας δεν εξαιρείται. Όλοι μας έχουμε το όποιο κατεστημένο μας, τις όποιες απόψεις, τις όποιες γνώμες,φτιάξαμε έναν ψευτοχριστιανικό βίο μέσα μας, που δεν έχει σχέση με τη σωτηρία.

Δεν είναι η χριστιανική ζωή που δημιουργεί η Χάρις του Θεού, δεν είναι τα χριστιανικά βιώματα που δημιουργεί το έλεος του Θεού, η αγάπη του Θεού. Και παιδεύεται κανείς, καθώς δεν μπορεί να βρει ο άνθρωπος ανάπαυση, αν δεν έρθει μέσα του η Χάρις του Θεού, αν δεν αισθανθεί ότι όντως υπάρχει ο Θεός. Αν τον πιστεύεις απλώς θεωρητικά, τι θα γίνει; Πρέπει να τον αισθανθείς μέσα σου να σ' αγγίξει, και ακριβώς να σου δώσει αυτή την πληροφορία της σωτηρίας.

«Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας»

Δεν μπορούμε να πούμε αυτά που λέμε συνήθως, "άλλα χρόνια είναι τώρα". Τι άλλα χρόνια; Ο Θεός, ο Κύριος είναι πάντοτε ο ίδιος. «Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας». Και σήμερα ο Κύριος μπορεί να σώσει, και σήμερα σώζει, και σήμερα είναι ο αληθινός Θεός που έρχεται στις ψυχές μας και διά της Χάριτός του, δια του ελέους του μεταμορφώνει τον άνθρωπο, τον σώζει. Δεν στέκονται αυτά: "Τώρα είναι άλλα χρόνια, τώρα είναι άλλοι καιροί". Να ανησυχήσουμε.

Αν δεν γίνεται αυτή η αλλαγή μέσα μας, να αρχίσουμε δηλαδή να έχουμε αίσθηση ότι κάτι άρχισε να κάνει μέσα μας ο Θεός, και να έχει αυτό και προς τα έξω μια δυναμική, αν επιτρέπεται να πω, κάτι δεν πάει καλά. Να ανησυχήσουμε. Δεν μπορεί να μην ισχύουν στις ημέρες μας αυτά που ίσχυαν πάντοτε: ότι ο Θεός είναι Θεός αληθινός, έγινε άνθρωπος και σώζει τον άνθρωπο. Η σωτηρία είναι βίωμα και πληροφορία εσωτερική. Ομολογεί κανείς "Θεέ μου, τι αμαρτία είναι αυτή που έχω μέσα μου!" αλλά συγχρόνως λέει "άχ Θεέ μου, ήρθες και με σώζεις". Να ανησυχήσουμε και να παραδοθούμε στον Χριστό.

Και σύμφωνα μ' αυτά που έχουμε πει κατά καιρούς, να αποφασίσει να το κάνει κανείς αυτό αληθινά και όχι παίζοντας. Δηλαδή ακούσαμε για τον Χριστό, πιστέψαμε και παραδινόμαστε τώρα. Εμείς και βαπτισμένοι είμαστε και μέσα στην Εκκλησία και στα μυστήρια, και όλα είναι έτοιμα, δεν έχουμε να περιμένουμε, αλλά χρειάζεται να παραδοθούμε.

Κάναμε λοιπόν αυτή την κίνηση; "Κύριε μου, παραδίδομαι σ' εσένα άνευ όρων", και μας πίστεψε και το δέχεται αυτό; Όσο κι αν λέμε λόγια, αν δεν φανεί στην πράξη ότι μας ανέλαβε ο Κύριος, σημαίνει ότι δεν μας πίστεψε· και δεν μας πίστεψε, γιατί είμαστε πονηροί, λέμε ψέματα, είμαστε υποκριτές.

Αν όμως σε πιστέψει ο Κύριος, που τον παρακαλείς και παραδίδεσαι και θέλεις να σε αναλάβει, το πρώτο που θα αρχίσει να γίνεται είναι ακριβώς αυτό που έχουμε πει. Μη σκεφθείς εσύ να το κάνεις πρόχειρα, να το κάνεις λίγο κρυφά, να ξεφύγεις. Άσχετα ποιος είσαι εσύ, στον ίδιο τον αληθινό Θεό πηγαίνεις, και ο Κύριος θα κάνει το έργο όπως αυτός γνωρίζει.

Κατά μοναδικό τρόπο σ' αγαπά ο Θεός

Θυμάμαι, παλιότερα υπήρχε ένας γιατρός κάπου εκεί στην πλατεία Αγίας Σοφίας, ο οποίος είχε και τα σχετικά μηχανήματα μέσα στο ιατρείο του, και όποιος έμπαινε μέσα, μα όποιος κι αν ήτανε, είτε ένας χωρικός είτε ένας αγράμματος άνθρωπος είτε μια γιαγιούλα είτε ένα τσιγγανάκι είτε κάποιος σπουδαίος, ο γιατρός έβλεπε τον άρρωστο ως γιατρός. δεν άλλαζε δηλαδή ανάλογα με τον ασθενή, αλλά έκανε τη δουλειά του από την αρχή μέχρι το τέλος όπως έπρεπε.

Όποιος κι αν έμπαινε μέσα, αν δεν περνούσε αρκετή ώρα, για να κάνει όλες τις εξετάσεις, καθώς είχε και τα μηχανήματα, όπως είπαμε, δεν τον άφηνε. Μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση αυτό το πράγμα. Αυτός ήταν γιατρός και έκανε το έργο του ως γιατρός· δεν άλλαζε με τον άνθρωπο.

Και αν ένας άνθρωπος έχει μια τέτοια εντιμότητα, σκεφθείτε τώρα ο Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος όχι απλώς ήρθε για όλους -όλοι χωρίς εξαίρεση είμαστε πλάσματα του Θεού- δεν ήρθε και βρήκε ας πούμε κάποιους εκλεκτούς, αλλά, όπως ένας γιατρός, θα ασχοληθεί με όλους όσοι πάνε, άλλοι από δω, άλλοι από κει.

Όλοι είναι πλάσματα του Θεού, δημιουργήματα του Θεού, όλους τους ξέρει ο Θεός και τους αγαπά κατά ξεχωριστό τρόπο. Όπως έχουμε πει κι άλλη φορά, κατά μοναδικό τρόπο σ' αγαπά ο Θεός, σαν να μην υπάρχουν άλλοι άνθρωποι. Για να το καταλάβεις δηλαδή, ποτέ ο Θεός δεν θα πει "έχω πολλές δουλειές, έχω πολλούς· τι να κάνω;" και θα σε δει πρόχειρα. Σε αγαπά και ασχολείται μαζί σου και θα εργασθεί στην ψυχή σου, σαν να μην υπάρχει κανένας άλλος. Να το προσέξουμε αυτό.

Δεν υποτιμά κανείς τυχαία τον Θεό

Μην τολμήσεις λοιπόν εσύ να παραδοθείς στα χέρια του Θεού κατά ψεύτικο τρόπο ή λιγουλάκι. Όπως καμιά φορά πηγαίνει κανείς κάπου και λέει "εγώ λίγο θέλω, δεν θέλω πολύ". Ο Θεός είναι ο αληθινός Θεός, κι εσύ είσαι εξίσου πλάσμα του όπως ο καθένας, και, αν πας στα χέρια του Θεού, θα σε αναλάβει αυτός ο μοναδικός Θεός, ο αληθινός Θεός, που όλα τα μπορεί και όλα τα ξέρει, ο άγιος Θεός, που θυσιάστηκε και για σένα, θα σε αναλάβει λοιπόν όχι λιγουλάκι, για να ξεφύγεις, για να τα δικαιολογήσεις τα πράγματα. Θα πας εκεί και θα αφεθείς, και θα σε αναλάβει στα σοβαρά.


Και καταρχήν να πούμε «αλίμονό σου», εντός εισαγωγικών βέβαια, με την έννοια δηλαδή ότι πάμε στα χέρια του Θεού, όχι τι νομίζουμε εμείς, όχι τι πιστεύουμε για τον εαυτό μας, τι αισθανόμαστε ή πώς φτιάξαμε τον εαυτό μας. Τίποτε. Πέσαμε στα χέρια του Θεού, ο οποίος Θεός το παν έκανε και το παν κάνει για να σώσει τον καθένα, αλλά με την προϋπόθεση ότι ο άνθρωπος πηγαίνει σ' αυτόν άνευ όρων, πηγαίνει με εμπιστοσύνη, ειλικρινά, τίμια, αληθινά και με συναίσθηση της ευθύνης που φέρει.

Εμείς τώρα βαπτισμένοι χριστιανοί τόσα χρόνια και ποτέ δεν ζήσαμε ως αληθινοί χριστιανοί. Και όχι τάχα δεν μπορέσαμε, δεν μπορούσαμε, που αρχίζουμε και λέμε: "Δεν μπορώ, έχω αυτές τις αδυναμίες κλπ.". Δεν πήγες στον Χριστό, να σε φτιάξει αληθινό χριστιανό. Κι αυτό σημαίνει ότι δεν τον τιμήσαμε τον Κύριο, τον προσβάλαμε τον Κύριο, υποκριθήκαμε, ήμασταν ψεύτες.

Πώς θα πας στον Χριστό, άμα δεν νιώθεις ένοχη, άμα δεν νιώθεις ότι δεν ήσουν εντάξει; Όχι απλώς ότι σαν άνθρωπος είχες αδυναμίες. Πονηριές είχες. Δεν υποτιμά κανείς τυχαία τον Θεό, δεν υβρίζει με τη ζωή του τυχαία τον Θεό, δεν μακραίνει κανείς από τον Θεό τυχαία. Έχει μέσα του ο άνθρωπος αγάπη προς τον εαυτό του, γι' αυτό δεν πάει στον Θεό.

Άνευ όρων να αφεθούμε στα χέρια του Θεού

Επομένως θα πάει κανείς με μετάνοια, θα πάει με απόφαση: "Ό,τι κι αν στοιχίσει, Κύριε, ό,τι κι αν στοιχίσει, βάλε με κάτω και να με σώσεις". Ό,τι κι αν στοιχίσει, άνευ όρων να αφεθούμε στα χέρια του. Και ο Κύριος, που ακριβώς θα είναι για τον καθένα ο ίδιος ο Κύριος, ο Χριστός, αυτός που σώζει τον οποιονδήποτε, θα σε αναλάβει.

Βέβαια άμα πας με τουπέ, άμα πας με την πεποίθηση ότι εσύ ξέρεις ή ότι εσύ είσαι εντάξει, άμα πας χωρίς να έχεις καμιά συναίσθηση, δεν ξέρω αν σε πιστέψει. Αλλά όμως αν βαθιά μέσα σου ειλικρινά θελήσεις να πας, ο Κύριος έχει τον τρόπο να σε κάνει να αρχίσεις να προχωράς έτσι όπως θα ήθελε.

Δηλαδή αν δεν σου δώσει ο Θεός μετάνοια, για να μιλούμε συγκεκριμένα, δεν πρόκειται να μετανοήσεις, αν δεν σου δώσει ο Θεός εμπιστοσύνη, να μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη, δεν θα έχεις ποτέ, αν δεν σου δώσει ο Θεός πόθο, καημό, διάθεση - "αχ Θεέ μου, ό,τι έγινε έγινε, έρχομαι πια να με σώσεις"- δεν θα έχεις.

Αλλά όπως είπαμε άλλη φορά εδώ, όλοι εμείς μπορεί να κάναμε κάποια προσπάθεια αυτού του είδους στη ζωή μας, αλλά τελικά ούτε μετάνοια ήρθε στην ψυχή μας ούτε ταπείνωση ούτε συναίσθηση, ούτε προχώρησε το πράγμα. Γιατί; Δεν σου έδωσε ο Θεός, γι' αυτό δεν ήρθε μετάνοια. Αλλά γιατί δεν σου έδωσε ο Θεός; Κατά βάθος δεν ήθελες, κατά βάθος πήγες πονηρά.

Και δεν χρειάζεται να το αποδείξεις. αφού ο Θεός δεν σε ανέλαβε, αφού ο Θεός δεν πήρε την ψυχή σου πλέον να την οδηγεί στον δρόμο αυτόν της σωτηρίας, και να νιώθει κάθε τόσο η ψυχή όλο και πιο πολύ τη σωτηρία, το φως του Θεού, αυτή τη συγχώρηση, σημαίνει ότι δεν το ήθελες· μην αναρωτιέσαι "γιατί ήμουνα πονηρός και πώς ήμουνα πονηρός και πώς ήμουνα μη ειλικρινής;" αφού δεν έγινε αυτό το θαύμα, αφού δεν σε ανέλαβε ο Κύριος να κάνει αυτό το θαύμα, σημαίνει ότι δεν το ήθελες. Μη ζητάς τάχα αποδείξεις.

Και λίγο να δουλέψει το μυαλό σου, θα πεις: "Θεέ μου, κάτι ξέρεις εσύ. Έμενα κάτι μου λέει από μέσα ότι εγώ τα έκανα καλά, αλλά αφού εσύ δεν άκουσες και δεν με δέχθηκες, κάτι ξέρεις εσύ, Θεέ μου". Και δεν χρειάζεται πολύ για να σωριαστείς κάτω. Κι αυτό περιμένει ο Θεός: αληθινή μετάνοια, ειλικρίνεια, ευθύτητα.

Λίγο-πολύ με το μυαλό που διαθέτουμε μπορούμε να καταλάβουμε: "Εκείνος είναι ο Θεός, εμείς είμαστε τα πλάσματά του, τα αμαρτωλά, τα παμπόνηρα πλάσματά του". Και σου δίνει ο Θεός αληθινή μετάνοια, πίστη αληθινή, ταπείνωση, αγάπη αληθινή, αληθινό πόθο και καημό.

Σεκοντάρει ο διάβολος να μη σ' αφήσει να μετανοήσεις

Να, όμως, που έχει δουλειά πρώτα, για να γίνει αυτό. Το δίνει αυτό ο Θεός, ξεκινάει έτσι το πράγμα, αλλά έχει δουλειά. Και είπαμε αυτές τις μέρες ότι είναι αμαρτωλός ο άνθρωπος. Στην πράξη θα ταπεινωθείς αληθινά, θα μετανοήσεις αληθινά, θα ζητήσεις σωτηρία από τον Θεό, θα σε πιστέψει ο Θεός στην πράξη, εάν ξεσκεπαστείς: να δεις με τα μάτια σου και να νιώσεις με την ύπαρξή σου όλο αυτό το δηλητήριο που έχεις μέσα σου, τα πάθη που έχεις μέσα σου· τον θάνατο, όλο αυτό το κακό που έχεις μέσα σου, που δεν θέλεις να πας στον Θεό.

Σε μερικούς που ζουν επιπόλαια δεν πολυφαίνεται αυτό, αλλά όταν στρωθεί κάτω κανείς και αποφασίσει κάπως έτσι να προχωρήσει, θα δει στην ψυχή του αλλόκοτα πράγματα: θα δεις το σκοτάδι σου, τα πάθη σου, την αμαρτία σου, την πονηριά σου, τον υπέρογκο εγωισμό σου, θα δεις όλο αυτό, σαν να μη θέλεις να πας στον Θεό. Φοβερό πράγμα! Φοβερό!

Μην παραξενεύεσθε γι' αυτό. Ο διάβολος τα ξέρει καλύτερα από μας πολλά πράγματα, και ο ταλαίπωρος, ο καημένος -δεν ξέρω πώς θα τον πούμε- με τίποτε δεν πείθεται μέσα του να πει: "Ο Θεός είναι ο πλάστης μου, εγώ είμαι δημιούργημά του· να πάω στον Θεό".

Με τίποτε δεν πείθεται. Αποστροφή, αντίδραση, εχθρότητα και διάθεση να διαβάλει τον Θεό -διάβολος, από το ρήμα διαβάλλω- να κατηγορήσει τον Θεό. Φοβερά πράγματα! Και ο διάβολος πασχίζει να οδηγήσει εκεί τον άνθρωπο, γιατί στον άνθρωπο δεν έχει φτάσει σ' αυτό το σημείο το κακό μέσα του.

Και γι' αυτό είναι πολύ επικίνδυνο να χρονίζεις στην αμαρτία, στην αμετανοησία. Εμείς βαπτισθήκαμε τώρα και έγινε όλο αυτό το καλό, όπως ακριβώς ο σατανάς, ο διάβολος και το τάγμα του, άγγελοι ήταν, δεν ήταν τίποτε κακό, αλλά επειδή σκέφθηκαν όπως σκέφθηκαν, έπεσαν και έγιναν δαίμονες.

Αυτό τώρα προσπαθεί ο διάβολος να κάνει στον άνθρωπο, και σεκοντάρει να μη σ' αφήσει να μετανοήσεις, να πιστέψεις, να μη σ' αφήσει να νιώσεις ότι είναι αγάπη ο Θεός, ότι σε περιμένει και όλα θα σου τα δώσει: και πίστη και μετάνοια και αγάπη και ταπείνωση, όπως είπαμε, τα πάντα. Δεν σ' αφήνει.

Σε ξεσκεπάζει η Χάρις του Θεού

Προσέξτε παρακαλώ. Όταν πάρει κανείς μια τέτοια απόφαση να παραδοθεί στον Χριστό, προκειμένου να γίνει εργασία σωτηρίας μέσα στην ψυχή του, θα γίνουν όλα αυτά τα πράγματα, θα γίνει αυτό το ξεσκέπασμα, να δεις ότι είσαι αμαρτωλός. Η αμαρτία που είναι μέσα σου δεν είναι ότι την έβαλε κάποιος και τώρα κάποιος πάλι θα την πάρει και θα γλιτώσεις.

Προσέξτε. Ακόμη και για κείνη την αμαρτία που κληρονομούμε φέρουμε ευθύνη, πολύ περισσότερο για τις προσωπικές αμαρτίες. τα έχουμε εξηγήσει αυτά κατά καιρούς. Χρειάζεται λοιπόν πολύ προσωπικά, πολύ συγκεκριμένα να το συνειδητοποιήσεις, να το καταλάβεις και να πεις το ήμαρτον. Για να γίνει αυτό, σε ξεσκεπάζει η Χάρις του Θεού, σε ταρακουνάει. Μερικές φορές δεν το κάνει και απότομα.

Πού να σε ξεσκεπάσει απότομα; Θα πάμε όλοι να πνιγούμε στη θάλασσα, δεν αντέχουμε. Λίγο-λίγο, λίγο-λίγο μας ξεσκεπάζει, και πρέπει να το αντέξουμε. Πόσο λάθος είναι, όταν έρχονται οι ψυχές και λένε: "Αχ Πάτερ, τώρα έγινα χειρότερα, γιατί βγαίνουν από μέσα μου τα πάθη, οι κακίες, και μισώ και κατακρίνω, ενώ πρώτα ήμουνα πιο καλά".

Και δεν καταλαβαίνει ο δυστυχής, και να του πεις ακόμη δεν καταλαβαίνει, ότι "χριστιανέ μου, αυτά ήταν μέσα σου και τώρα απλώς τα βλέπεις. Δεν τα είχε ξεσκεπάσει ο Θεός, γιατί δεν άντεχες. Τώρα υποτίθεται ότι έκανες λίγη προσευχή, έκανες ένα ξεκίνημα, θα αντέξεις λιγάκι, και να, σε ξεσκέπασε να δεις".

Οι Πατέρες που τα έζησαν αυτά και τα μελέτησαν λένε -και ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος νομίζω το λέει- ότι όταν πάει κανείς είτε στην έρημο είτε στο μοναστήρι, θα έχει μεγάλο πειρασμό ότι, πριν πάει, ήταν καλύτερος εκεί ανάμεσα στον κόσμο: έκανε ελεημοσύνες, έδειχνε αγάπη, βοηθούσε ανθρώπους, ενώ τώρα...

Δεν καταλαβαίνουμε, δεν θέλουμε να καταλάβουμε ότι, αφού θέλουμε να μετανοήσουμε και να μας σώσει ο Κύριος, αφού πηγαίνουμε στον Κύριο και προσευχόμαστε ανάλογα και ζητούμε να προσεύχονται και άλλοι για μας, θα αρχίσει να γίνεται αυτό το ξεσκέπασμα.

Και όλο το θέμα είναι να μην απορήσεις ούτε να θορυβηθείς και να αναστατωθείς, και "δεν αντέχω" και "δεν μπορώ", αλλά να καταλάβεις αμέσως: "Θεέ μου, και είχα καλή ιδέα για τον εαυτό μου, ότι είμαι σπουδαίος, διότι έκανα τούτο, έκανα κι εκείνο. Τώρα βλέπω τι αμαρτία έχω μέσα μου, τι σκοτάδι, τι κακία, και σ' ευχαριστώ, Θεέ μου, και σ' ευγνωμονώ. Κι άλλο να με ξεσκεπάσεις". Και να αντέξεις εκεί. Πώς θα γκρεμιστεί αυτή η ιδέα η καλή, που μια ζωή την καλλιεργήσαμε!

Όλα τα κάνουμε, για να στήσουμε το είδωλο

Προσέξτε. Ακούς μερικά καλά πράγματα από το Ευαγγέλιο και αγωνίζεσαι να κάνεις την άλφα ή τη βήτα αρετή. Άμα προσέξεις όμως βαθύτερα, θα διαπιστώσεις ότι κάνεις αγώνα να αποκτήσεις την όποια αρετή, για να μπορέσεις να έχεις καλή ιδέα για τον εαυτό σου. Δεν αντέχεις να μην έχεις καλή ιδέα για τον εαυτό σου. Και είναι φοβερό αυτό.

Χρησιμοποιείς την προσευχή για ποιο λόγο; Για να μπορείς να έχεις καλή ιδέα για τον εαυτό σου. Χρησιμοποιείς την εξομολόγηση, τη Θεία Κοινωνία, την όποια καλή προσπάθειά σου, για τον ίδιο λόγο. Είναι χριστιανική ζωή αυτό; Είναι σωστή σχέση με τον Θεό; Καταλάβαμε τι θα πει χριστιανισμός, τι εστί Χάρις Θεού, τι εστί σωτηρία, τι εστί πορευόμαστε τον δρόμο της σωτηρίας;

Τίποτε δεν καταλάβαμε. Όλα αυτά τα κάνουμε, για να στήσουμε τελικά το είδωλο, να κρατήσουμε όσο γίνεται πιο σταθερό το είδωλο του εαυτού μας, μην τυχόν πέσει. Και τρομάζει η καθεμιά ψυχή, καθώς θα αρχίσει να βλέπει ότι έχει πράγματα μέσα που δεν της επιτρέπουν να εχει καθόλου καλή ιδέα για τον εαυτό της. Αντί να πει "Θεέ μου, πώς έζησα μια ζωή, και ό,τι έκανα το έκανα μόνο για να νομίζω ότι είμαι καλός, και τώρα βλέπω την αλήθεια".

Δεν είπε ο Κύριος; Και όλα αν τα κάνετε, να πείτε ότι είστε αχρείοι δούλοι. «Όταν ποιήσητε πάντα τα διαταχθέντα υμίν, λέγετε ότι δούλοι αχρείοί εσμεν». Το διαβάζουμε αυτό βέβαια, το λέμε, αλλά έτσι σαν θεωρία. Το εφαρμόζεις στη ζωή σου; Που είπες έναν καλό λόγο, και νομίζεις ποιος ξέρει τι είσαι. Που έβγαλες μερικά δάκρυα, και ποιος ξέρει τι είσαι. Τι τα θέλεις αυτά τα δάκρυα, εάν αμέσως τα εκμεταλλεύεσαι; "Να, είμαι κάτι, έχω αξία, έχω αρετή". Τι τις θέλεις τέτοιες αρετές;

Τελικά η αλήθεια είναι να πεισθείς πλήρως ότι "Θεέ μου, πιο αμαρτωλό πλάσμα επάνω στη γη δεν υπάρχει", και να το δεχθείς αυτό, όχι να αγωνιάς και να διαμαρτύρεσαι, "και τι θα κάνω" κλπ. Τίποτε. Αυτή είναι η αλήθεια. Να το παραδεχθείς, και με ευγνωμοσύνη μάλιστα. Και όταν το αποδεχθείς, ώ του θαύματος, εκείνη την ώρα άγγελο σε κάνει ο Θεός. Όπως δηλαδή το σκουριασμένο σίδερο το βάζεις μέσα στη φωτιά και γίνεται κατακόκκινο. Βγάλ' το όμως από τη φωτιά· πάλι σκουριασμένο σίδερο. Επομένως άγγελο σε κάνει ο Θεός, αλλά ο Θεός, όχι ότι εσύ έχεις αξία, όπως πασχίζεις να αποδείξεις.

Αυτή είναι η αμαρτία, ότι αντί να έχουμε μέσα μας τον Θεό και να μας φτιάχνει ο Θεός ό,τι θα μας φτιάξει, εμείς τον χρησιμοποιούμε τον Θεό: λαμβάνουμε υπόψιν αυτά που λέει και αγωνιζόμαστε να φτιάξουμε τον δικό μας θεό, το είδωλό μας.

Πόσες και πόσες ψυχές ταλαιπωρούνται, αντί να παραδεχθούν, να αναγνωρίσουν με ευγνωμοσύνη: "Θεέ μου, σ' ευχαριστώ που με ξεσκέπασες στα μάτια μου και είδα τι είμαι. Βοήθησέ με να το δεχθώ και να ταπεινωθώ", όμορφα-όμορφα, χωρίς σπασμωδικές κινήσεις.

Αλλά και να στρωθείς μετά σιγά-σιγά, σιγά-σιγά να κάνεις το θέλημα του Θεού, και θα δεις ότι θα γίνεις αληθινός χριστιανός, με την έννοια δηλαδή ότι δεν θα έχεις καμιά καλή ιδέα για τον εαυτό σου, αλλά θα έχεις αυτή την αίσθηση: "Με λυπήθηκε ο Κύριος, έκανε συγκατάβαση, με δέχθηκε, με ανέλαβε, με σώζει, με ελεεί, με καίει με την αγάπη του και με όλη την Χάρι του".