Ἰσαάκ ο Σύρος: Περί ὠφελείας, τῆς προερχομένης ἐκ τῆς φυγῆς τοῦ κόσμου

Δυνατός τῆ ἀληθεία καί δυσάρεστος καί δύσκολος εἶναι ὁ ἀγών καί ὁ πόλεμος, ὅστις γίνεται εἰς αὐτά τά πράγματα, εἰ καί προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος νά γίνῃ δυνατός καί ἀνίκητος· ὅταν ὅμως πλησιάσωσιν εἰς αὐτόν αἱ αἱτίαι, ἐξ ὧν συμβαίνουσιν αἱ προσβολαί, καί ἑπομένως οἱ πόλεμοι καί οἱ ἀγώνες, φόβος καταλαμβάνει αὐτόν, καί τόσον ταχέως νικᾶται, παρά ἀπό τόν φανερόν πόλεμον τοῦ διαβόλου· διότι ἐν ὅσῳ ὁ ἄνθρωπος δέν ἀπομακρύνεται ἐκ τῶν αἰτιῶν ἐκείνων, ἐκ τῶν ὁποίων φοβεῖται ἡ καρδία αὐτοῦ, δίδει ἀφορμήν εἰς τόν ἐχθρόν αὐτοῦ νά πολεμῂ αὐτόν· καί ἐάν ὀλίγον παραμελήσῃ, εὐκόλως καταστρέφεται ὑπό τοῦ ἐχθροῦ· καθότι ὅταν ἡ ψυχή κυριευθῇ ἀπό τάς βλαβεράς ἀπαντήσεις τοῦ κόσμου, αὖται αἱ ἀπαντήσεις γίνονται εἰς αὐτήν προσκόμματα, καί τρόπον τινά νικᾶται φυσικῶς, ὅταν ἀπαντήσῃ αὐτάς. Διά τοῦτο λοιπόν οἱ ἀρχαῖοι θεῖοι πατέρες ἡμῶν, οἱ ὁποῖοι ἐδοκίμασαν πάντα ταῦτα, καί ἐγνώρισαν, ὅτι ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι δυνατός εἰς πᾶσαν περίστασιν, οὐδέ ἵσταται εἰς μίαν τάξιν σταθερῶς, ἵνα διατηρήσῃ τήν ἰδίαν αὑτοῦ προφύλαξιν, καί ἐνίοτε μάλιστα δέν δύναται νά προφυλαχθῇ ἐκ ἐκείνων, τά ὁποῖα βλάπτουσιν αὐτόν, διά τοῦτο λέγω, ἐστοχάσθησαν μετά πολλῆς σοφίας πάντα ταῦτα, καί ἐνεδύθησαν ὡς ὅπλον ἀκαταμάχητον τήν ἀκτημοσύνην, ἥτις ἀπαλάττει τόν ἄνθρωπον ἀπό πολλούς ἀγώνας καί κόπους, καί ἀπῆλθον εἰς τήν ἔρημον, ὅπου δέν ὑπάρχουσι πράγματα, τά ὁποῖαι εἶναι αἰτίαι καί ἀφορμαί τῶν παθῶν· καί ὅταν κατά περίστασιν ἤθελον νικηθῇ ὑπό τινος πάθους, ὡς ὑπό τοῦ θυμοῦ, ἤ τῆς ἐπιθυμίας, ἤ τῆς μνησικακίας, ἤ τῆς δόξης, ἥ καί ἄλλου τινός, δέν εὔρισκον τάς αἰτίας τῶν πτώσεων· ἀλλ' ἕνεκα τῆς ἐρήμου πάντα ταῦτα τά πάθη, καί ὅσα ἄλλα, ἐγίνοντο εἰς αὐτούς ἐλαφρά. Οὕτω δέ διά τοιούτων φρονημάτων ὀχυρωθέντες, καί περιτειχίσαντες  ἑαυτούς ἐντός τῆς ἐρήμου, ὡς εἴς τι ἀκαταμάχητον φρούριον ἠδυνήθη ἕκαστος ἐξ αὐτῶν νά τελειώσῃ τόν ἑαυτοῦ ἀγῶνα εἰς τοιοῦτον μέρος, ὅπου αἱ αἱσθήσεις δέν εὕρισκον βοήθειαν, ὥστε νά ἑνωθῶσι μετά τοῦ ἐχθροῦ κατ' αὐτῶν. Καλλιώτερον δέ εἰς ἡμᾶς εἶναι, πολεμοῦντες ν' ἀποθάνωμεν εἰς τόν ἀγῶνα, παρά νά ζήσωμεν, νικώμενοι ὑπό τῶν παθῶν.