"Ερωταποκρίσεις (1-14)"

 

 Άγιοι Βαρσανούφιος και Ιωάννης

1. Απόκριση του μεγάλου Γέροντα(1) προς τον Αββά Ιωάννη από τη Μυρωσάβη, που ζήτησε να έλθει και να μείνει κοντά τους στο κοινόβιο. 

Έχει γραφεί στον Απόστολο, ότι "αυτός που άρχισε ανάμεσά σας έργο αγαθό, ο ίδιος και θα το τελειώσει μέχρι την ημέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού"(2). Και πάλι ο Δεσπότης μας είπε σ' εκείνον που τον πλησίασε. "εάν κάποιος δεν απαρνηθεί όλα τα υπάρχοντά του, και την οικογένεια, και ακόμα αν δεν μισεί και την ψυχή του, δεν μπορεί να είναι μαθητής μου"(3). Ο Θεός έχει τη δύναμη να πραγματοποιήσει το λόγο σ' εμάς. Διότι τι είναι πιο καλό και πιο ευχάριστο από το να κατοικούν οι αδελφοί στο ίδιο μέρος; Αλλά εύχομαι να φθάσεις το μέτρο που είναι γραμμένο στις Πράξεις. ότι δηλαδή όσοι είχαν κτήματα, τα πουλούσαν και, φέροντας τα χρήματα από εκείνα που πουλούσαν, τα τοποθετούσαν μπροστά στα πόδια των Αποστόλων(4).

Και εγώ, επειδή γνωρίζω την προθυμία σου, που είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού, θα πω στον αγαπητό υιό μας Σέριδο, ο οποίος μαζί με το Θεό μάς προστατεύει από τους ανθρώπους (και ελπίζουμε στο Θεό, ότι θα προστατέψει μαζί με μας και σένα), δέξου τον αδελφό Ιωάννη με πολλή αγάπη και μη διστάσεις καθόλου. Διότι πριν από δύο χρόνια μου αποκάλυψε ο Θεός, ότι πρόκειται να έλθει εδώ, και ότι πολλοί από τους αδελφούς πρόκειται να συγκεντρωθούν κοντά μας. Και εγώ τήρησα την αποκάλυψη ως που να μάθω, τι θα κάνει ο Κύριος.

Μόλις λοιπόν πληρώθηκε ο καιρός, και εγώ σας το φανέρωσα. Και επειδή σκέφθηκες ότι απ' όσα φορώ σου δίνω, να λοιπόν μπροστά στον αδελφό πήρα το κουκούλιό μου από το κεφάλι μου και σου το έστειλα μ' αυτόν, λέγοντάς του. "Δώσε το σ' αυτόν και φέρε μου αντί αυτού άλλο". Κράτησε λοιπόν αυτό μέχρι το θάνατό σου. διότι πρόκειται να σε προστατέψει από πολλά κακά και πειρασμούς. Και να μη το δώσεις σε κανένα. διότι είναι ευλογία Θεού από τα χέρια μου. και φρόντισε να τελειώσεις το έργο σου και ν' απαλλαχθείς από κάθε ενόχληση, όπως απαλλαχθήκαμε και εμείς, και μείνε κοντά μας αμέριμνα, συγκεντρώνοντας την αφοσίωσή σου στο Θεό.

Και εγώ ο Σέριδος(5) σου λέγω ένα θαυμαστό πράγμα. διότι, όταν ο Γέροντας είπε αυτά, σκέφθηκα μόνος μου. "Πώς μπορώ να συγκρατηθώ από το να γράψω αυτά τα πράγματα; εάν ήθελε ο Γέροντας , μπορούσα να φέρω εδώ τη μελάνη και το χαρτί και ν' ακούσω ένα λόγο και να τον γράψω". Και αυτός κατάλαβε αυτά που σκέφθηκα, και έλαμψε το πρόσωπό του σαν φωτιά και μου είπε: "Πήγαινε γράψε, μη φοβηθείς. εάν σου πω να γράψεις μύριους λόγους, το Πνεύμα του Θεού δε θα σε αφήσει να γράψεις ούτε ένα γράμμα περισσότερο ή λιγότερο, ούτε κι αν εσύ το θέλεις, αλλά θα οδηγεί το χέρι σου πως να τα γράψεις αυτά με τη σειρά".

----------------------------------------------------

1. Μεγάλος Γέροντας λέγεται ο Βαρσανούφιος.
2. Φιλ. 1, 6. 
3. Λουκ. 14, 33.
4. Πραξ. 4, 34. 
5. Ο Σέριδος αυτός ήταν ηγούμενος του κοινοβίου που βρισκόταν στην Γάζα, και πνευματικό τέκνο του μεγάλου Βαρσανουφίου, για τον οποίο έκανε και αυτές τις απαντήσεις. Τα λόγια αυτά είναι προσθήκη του Σέριδου. 

2.

Απόκριση του ιδίου μεγάλου Γέροντα προς τον ίδιο, που του προμηνύει τις διάφορες θλίψεις που θα του συμβούν, τη σωματική ασθένεια και την προκοπή της ψυχής από αυτές.

Πες στον αδελφό Ιωάννη. Στερέωσε την καρδιά σου σαν στερεά πέτρα(Ησ. 50,7). Πέτρα εννοώ τη νοητή, για να μπορείς να ακούσεις αυτά που πρόκειται να πω. πρόσεχε λοιπόν τον εαυτό σου, μη τυχόν ακούοντας αυτό το πράγμα υπερηφανευθεί η καρδιά σου και εκπέσεις από την πνευματική επαγγελία. Διότι η αλαζονεία κατέστρεψε πολλούς και από αυτούς που έφθασαν στο τέλειο μέτρο. ετοίμασε λοιπόν τον εαυτό σου να ευχαριστεί όλους, ακούοντας τον άγιο Απόστολο που λέγει: "να ευχαριστείτε σε κάθε περίπτωση"(Α΄Θεσ. 5,18). Είτε λοιπόν κατά τις θλίψεις είτε κατά τις ανάγκες ή στενοχωρίες είτε κατά τις ασθένεις και τους σωματικούς κόπους, σε όλα αυτά που θα σου συμβαίνουν να ευχαριστείς το Θεό. Διότι ελπίζω ότι κι εσύ μπορείς να φθάσεις στην ανάπαυσή του. "διότι εμείς πρέπει να φθάσουμε δια μέσου πολλών θλίψεων στην βασιλεία του Θεού"(Πραξ. 14, 22).

Μην νοιώσεις λοιπόν δισταγμό στην ψυχή σου και να μην παραλύσει η καρδιά σου ως προς κάτι. Αλλά να θυμάσαι τον Αποστολικό λόγο ότι, "αν και ο εξωτερικός άνθρωπός μου φθείρεται, όμως ο εσωτερικός ανακαινίζεται ημέρα με την ημέρα"(Β΄ Κορ. 4, 16). Εάν λοιπόν δεν υπομείνεις τα πάθη, δεν μπορείς να έλθεις στο σταυρό. εάν όμως βαστάξεις πρώτα τα πάθη, θα εισέλθεις στο λιμάνι της ησυχίας του και θα ησυχάζεις στο εξής με πολλή αμεριμνησία, έχοντας την ψυχή στερεωμένη και προσκολλημένη στον Κύριο για πάντα, φρουρούμενη με την πίστη, χαιρόμενη με την ελπίδα, ευφραινόμενη με την αγάπη και φυλασσόμενη από την αγία και ομοούσια Τριάδα, και τότε θα εκπληρωθεί εκείνο που λέχθηκε για σένα: "ας ευφρανθούν οι ουρανοί του Θεού κι ας νοιώσει αγαλλίαση η γη"(Ψαλμ. 95, 11). Αυτή είναι η αμέριμνη ζωή του ανθρώπου του Θεού. διότι ο Πατήρ και ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα χαίρονται για τη σωτηρία της ψυχής σου, αγαπητέ μου αδελφέ. 

3.

Απόκριση του άλλου γέροντα(1) προς τον ίδιο που ζήτησε να τον συναντήσει.

Πες στον αδελφό, συγχώρησέ με στο όνομα του Κυρίου, επειδή επιθυμώ να σε δω, αλλά για τη συνείδηση των άλλων, δεν βρίσκω ελευθερία. Συγχαίρω την αγάπη σου για τις ευλογίες που σου στέλνει ο άγιος Γέροντας(2) και είσαι αξιομακάριστος που αξιώθηκες να λάβεις αυτές.

----------------------------------------------------   

1. Δηλαδή του Ιωάννη του Ησυχαστή, του επονομαζόμενου Προφήτη, προς τον ίδιο τον Ιωάννη από τη Μυρωσάβη. Είναι συνοδευτική επιστολή της παραπάνω του Βαρσανουφίου. 
2. Ο Βαρσανούφιος με την επιστολή 2.    

4. 

Επειδή συνέβηκε πειρασμός στους μοναχούς του τόπου όπου ζούσε ο Αββάς Ιωάννης πριν έλθει στο κοινόβιο, και επειδή επρόκειτο να προκληθεί εκεί ταραχή, όσο αυτός ήταν εκεί, ο μεγάλος Γέροντας, προβλέποντάς το αυτό δια του Πνεύματος, γράφει σ' αυτόν αυτά. 

Γράψε στον αδελφό Ιωάννη. Να σου στέλνω τρεις μαρτυρίες από τη δύναμη του Θεού και από τις Γραφές του Αγίου Πνεύματος, με τις οποίες σου αφυπνίζω το νου, ώστε να είναι άγρυπνος προς το Θεό και τα νοήματα του αγίου Πνεύματος, για να γνωρίσεις τι είναι αυτά τα σχετικά με τον παρόντα καιρό. 

Πρώτη μαρτυρία είναι αυτή: Ο Θεός είπε με τον άγιο προφήτη Ησαΐα: "βάδιζε, λαέ μου και είσελθε στο ταμείο σου, κλείσε τη θύρα σου, και κρύψου για λίγο, ως που να περάσει η οργή του Κυρίου"(Ησ.26, 20). 

Η δεύτερη μαρτυρία πάλι είναι αυτή: "βγείτε ανάμεσα από αυτούς και αποχωρισθείτε αυτούς και μην εγγίζετε ακάθαρτο, λέγει ο Κύριος, και εγώ θα σας δεχθώ και θα είμαι για σας ο Πατέρας και εσείς θα είσθε υιοί μου και θυγατέρες, λέγει ο Κύριος ο Παντοκράτωρ"(Β΄ Κορ. 6, 17-18).  

Τρίτη μαρτυρία είναι: "Να προσέχετε πώς περπατάτε, όχι σαν άσοφοι, αλλά σαν σοφοί, εξαγοράζοντας τον καιρό, επειδή οι μέρες είναι πονηρές"(Εφ. 5, 15-16).  

Εγώ όμως σου λέγω, τρέχε σε όσα έχεις προγραμματισμένα και τελείωσε το έργο σου γρήγορα, ενθυμούμενος τον Κύριό σου που λέγει: "κανένας που πιάνει το άροτρο και στρέφει το βλέμμα του προς τα πίσω, δεν είναι ευπρόσδεκτος στη βασιλεία των ουρανών"(Λουκ. 9, 62). διότι εγώ βλέπω την ήσυχη ζωή σου, που είναι σύμφωνη με τις εντολές του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο ανήκει η δόξα στους αιώνες. Γένοιτο.

5. 

Απόκριση του μεγάλου Γέροντα προς τον Αββά, που λυπήθηκε (δηλαδή προς τον αββά της Μονής Σέριδο), επειδή καθυστέρησε να έλθει ο Αββάς Ιωάννης, και από αυτό ενόμισε ότι δεν θα έλθει. 

Μη μικροψυχήσεις, τέκνο μου, ούτε να λυπηθείς για τον αδελφό μας. διότι, αν και είναι μακριά με το σώμα, όμως παραβρίσκεται εδώ με το πνεύμα και είναι μαζί μας για πάντα. διότι είναι ομόψυχός μας και τίποτε δεν τον χωρίζει από την αγάπη μας από τώρα και μέχρι το αιώνα.

6. 

Επιστολή του ίδιου μεγάλου Γέροντα γραμμένη προς τον αββά Ιωάννη, που τακτοποιούσε στη χώρα του κάποιες ανάγκες του κοινοβίου και ενοχλούνταν από σωματικό πόλεμο*.  

 Γράψε στον αδελφό, ότι ακόμα είσαι έξω κοπιάζοντας σύμφωνα με τη δύναμή σου, για το Θεό και για τις ψυχές των αδελφών. ή καλύτερα για τη δική μας και τη δική σου ανάπαυση και ησυχία. διότι, αν αναπαυθούν οι αδελφοί και προστατευθούν από εμάς και εμείς από αυτούς, βρίσκουμε την τέλεια ησυχία. και εκπληρώνεται σε μας ο γραμμένος λόγος. "αδελφός που βοηθείται από αδελφό, μοιάζει με οχυρή και περιτοιχισμένη πόλη"(Παρ. 18,19). Κόψε όλες τις σχέσεις και τις προφάσεις που έχεις, όσο είσαι έξω, και μην αφήσεις πρόφαση ούτε σχέση με κανέναν που να σε σύρει προς τα πίσω. διότι, εάν δεν συμβαίνει αυτό, δεν ησυχάζεις με τέλεια ησυχία. το ίδιο κάναμε κι εμείς. Κάνοντας λοιπόν αυτά ελπίζω ότι θα ησυχάσεις τέλεια. διότι έτσι γίνεσαι συγκληρονόμος μας με το Θεό και το μερίδιό σου θα είναι μαζί μας στον αιώνα(Β΄ Κορ. 4, 10).

Κανένας να μη μάθει έως τότε τα γραφόμενα προς εσένα. κάνε λοιπόν τον κόπο, εάν κατευοδοθεί το πράγμα μπροστά σου, ευχαρίστησε το Θεό και προσευχήσου σ' αυτόν. διότι αυτό σημαίνει το "να ευχαριστείτε για όλα το Θεό"(Α΄ Θεσ. 5, 18). Και να μην αμελήσουμε να αποδώσουμε την ευχαριστία στο Θεό, όπως εκείνος για τον οποίο είπες κάποτε την παραβολή. ότι πήγαινε να προσευχηθεί στην εκκλησία προς εξοικονόμηση τροφής, και τον συνάντησε τότε κάποιος και του είπε, 'γευμάτισε σήμερα μαζί μου και πήγαινε να προσευχηθείς'. και είπε, 'δε θα πάω, διότι αυτό πήγαινα να ζητήσω από το Θεό'.

Αλλά εμείς είτε βρούμε είτε δε βρούμε, ας προσφέρουμε την προσευχή και την ευχαριστία μας στο Θεό. Και πρόσεχε να κρατάς για πάντα τη νέκρωση του Ιησού στο σώμα σου(Β΄ Κορ. 4, 10). 

---------------------------------------------
*Την  απάντηση αυτή γράφει ο αββάς Βαρσανούφιος προς τον από Μυρωσάβης, Αββά Ιωάννη, που ήλθε στο κοινόβιο, έξω από το οποίο ήταν έγκλειστος και ο Βαρσανούφιος.  

7. 

Απόκριση του μεγάλου Γέροντα προς τον ίδιο, που επρόκειτο να φύγει με τους αδελφούς για να μαζέψουν εργόχειρα και φοβήθηκε την ερημία των τόπων. Επίσης υπενθύμηση να είναι άγρυπνος απέναντι στον σωματικό πόλεμο που τον ενοχλεί, καθώς και υπόσχεση της βοήθειας του Θεού για την ετοιμαζόμενη αναχώρησή του προς αυτούς.   

 Πες σ' εκείνον που κλήθηκε με το άνωθεν θείο νεύμα να κατοικήσει κοντά μας, όχι μόνο τώρα, αλλά και στο μέλλον, στον γνήσιο και ομόψυχο αδελφό Ιωάννη. Ο Δεσπότης μας Χριστός είπε στους μαθητές του: "δεν πωλούνται δύο σπουργίτια για ένα ασσάριο;κι όμως ούτε ένα από αυτά δεν πέφτει στην γη, χωρίς τη θέληση του ουράνιου Πατέρα μου. Σε σας όμως και οι τρίχες της κεφαλής είναι μετρημένες. Μη φοβηθείτε λοιπόν, διότι έχετε μεγαλύτερη αξία από πολλά σπουργίτια. Εκείνος λοιπόν που θα με αναγνωρίσει μπροστά στους ανθρώπους, και εγώ θα τον αναγνωρίσω μπροστά στον Πατέρα μου τον ουράνιο(Ματθ. 10, 29-31 κ΄ Λουκ. 12, 6-7). 

Πρόσεχε λοιπόν να έχεις με επαγρύπνηση το Θεό μπροστά σου για πάντα, για να εκπληρωθεί και για σένα ο προφητικός λόγος, "έβλεπα μπροστά μου τον Κύριο για πάντα, ότι βρίσκεται δεξιά μου, για να μην κλονισθώ"(Πραξ. 2, 25). Άπλωσε λοιπόν τα χέρια σου με όλη την ψυχή σου προς αυτά που βρίσκονται μπροστά σου και μελέτα πάντα αυτά, για ν' ακούσεις τη φωνή του Θεού να σου λέγει: "να, σου στέλνω τον άγγελό μου πριν από σένα, ο οποίος θα σου ετοιμάσει το δρόμο σου μπροστά σου"(Ματθ. 11, 10). 

      

8. 

Ο ίδιος(δηλαδή ο Ιωάννης), επειδή κουράσθηκε αρκετά και δεν βρήκε εργόχειρο, στενοχωριόταν και απορούσε, πώς σύμφωνα με τα λόγια του Γέροντα, "δεν στάλθηκε ο άγγελος μπροστά του", μη γνωρίζοντας ότι αυτό του ελέχθηκε για την ευκολία της αναχωρήσεως. και γι' αυτό ο Γέροντας του γράφει αυτά. 
     

Γράψε στον αδελφό σου ότι, όσο το πλοίο βρίσκεται μέσα στη θάλασσα, δέχεται κινδύνους και προσβολή ανέμων. Εάν όμως φθάσει στο λιμάνι της ησυχίας και της ειρήνης δεν έχει πια φόβο κινδύνων και θλίψεων και προσβολών ανέμων, αλλά βρίσκεται σε γαλήνη. Το ίδιο και η αγάπη σου, όσο ζεις μαζί με τους ανθρώπους να περιμένεις θλίψεις και κινδύνους και προσβολή των νοητών ανέμων, όταν όμως φθάσεις σ' εκείνα που ετοιμασθηκαν για σένα, τότε θα γίνεις άφοβος.

Όσο για εκείνο που προείπα, ότι ο Δεσπότης μας είπε, "να σου στέλνω τον άγγελό μου πριν από σένα"(Ματθ. 11, 10), στάλθηκε. Για το ότι πάλι δεν βρήκες εργόχειρο,ο Θεός είπε στο μωσαϊκό βιβλίο. "γι' αυτό σε περικύκλωσε και σε παίδευσε και σε διέφθειρε με ασθένεια σ' εκείνη τη φοβερή έρημο, για να γνωρίσει αυτά που έχεις στην καρδιά σου"(Δευτ. 8, 3).

Σκέψου τα λεγόμενά μου προς εσένα και ενήργησε σταθερά και αδίστακτα, αγαπητέ αδελφέ.  

9. 

Επιστολή του ιδίου μεγάλου Γέροντα προς αυτόν, όταν επήγε για υπηρεσία του κοινοβίου και ολιγώρησε, επειδή βρήκε πολλή θλίψη.   
     

Γράψε, τέκνο, στον αδελφό μας Ιωάννη χαιρετισμό εν Κυρίω, από εμένα και σένα και από τον αδελφό μας Ιωάννη, και πες του: "Μη δυνασχετήσεις στις θλίψεις και στους σωματικούς κόπους που υπομένεις και κοπιάζεις για μας και για το κοινόβιό μας. διότι είναι κι αυτό σαν εντολή, να θέτεις την  ψυχή σου υπέρ των αδελφών, και ελπίζω ότι η αμοιβή αυτού του κόπου θα είναι μεγάλη. Και όπως ο Θεός όρισε τον Ιωσήφ να θρέψει τους αδελφούς του σε περίοδο λιμού στην Αίγυπτο, με τον ίδιο τρόπο όρισε και σένα να βοηθήσεις το κοινόβιο μαζί με το τέκνο μας τον Σέριδο. και εγώ σου λέγω τον αποστολικό λόγοτον απευθυνόμενο προς τον Τιμόθεο. "εσύ λοιπόν, τέκνο μου, να δυναμώνεσαιμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος"(Β΄Τιμ. 2, 1). Διότι βλέπω την ησυχία σου, πώς πρόκειται να έλθει, και σε συγχαίρω στο όνομα του Κυρίου. διότι, όσο ζεις έξω, πρόκειται να συναντάς θλίψη και σωματικό κόπο. όταν όμως φθάσεις στο λιμάνι της ησυχίας, θα βρεις ανάπαυση και ειρήνη. διότι είναι αψευδής ο Δεσπότης μας, ο οποίος λέγει: "θα δώσω σ' αυτούς εκατονταπλάσια τώρα και αιώνια ζωή στο μέλλον"(Ματθ. 19, 29).
 

Πρόθυμα λοιπόν κοπίασε, αδελφέ, για να βρεις μεγαλύτερη αγάπη και ανάπαυση. Διότι το πλοίο πριν φθάσει στο λιμάνι χτυπιέται και ταλαιπωρείται από τα κύματα και τις αναταραχές. όταν όμως φθάσει, βρίσκεται τότε σε πολλή γαλήνη. Σκέψου και φύλαξε τα λεγόμενα: "διότι ο Κύριος θα σου δώσει σύνεση σε όλα"(Β΄ Τιμ. 2, 7).

10. 

Απόκριση του μεγάλου Γέροντα προς τον ίδιο, επειδή έπεσε πέτρα στο πόδι του και του προκάλεσε μεγάλο πόνο και αθυμία.  
     

Στον αγαπητό αδελφό Ιωάννη, χαιρετισμός στο όνομα του Κυρίου. Για το κόπο του σώματός σου που γίνεται για μας και το σπάσιμο του ποδιού σου για το Θεό, είθε ο Δεσπότης Θεός να γεμίσει την ψυχή σου με εκατονταπλάσια από τα επουράνια αγαθά. Κατανόησε τα γραφόμενά μου, αδελφέ, και κρύψτα μέσα σου. διότι σου γίνονται πρόξενα χαράς μεγάλης, επουράνιας, δεσποτικής, θεϊκής. Πράγματι, στο όνομα της Αγίας Τριάδας, βρίσκω ότι είσαι συγκληρονόμος των χαρισμάτων που μου δόθηκαν από τον Θεό, και ελπίζω ότι προοδευτικά ότι φθάνεις γρήγορα. Γιατί υπάρχει εκείνος που φθάνει στην κατάπαυσή του με τους κατά Θεόν κόπους, και υπάρχει πάλι εκείνος που φθάνει σ' αυτήν με την ταπείνωση. 

Ελπίζω ότι θα τα έχεις και τα δύο, αν πεθάνει η οργή από σένα, αν πνιγεί ο θυμός από την καρδιά σου, οπότε θα εκπληρωθεί σε σένα ο γραμμένος λόγος: "δες την ταπείνωσή μου και τον κόπο μου και συγχώρεσε όλες τις αμαρτίες μου"(Ψαλμ. 24, 18). Και επειδή είπα ότι φθάνεις προοδευτικά, κατανόησε τα Ευαγγέλια, πώς και πόσες φορές ο Χριστός έχει δώσει στους μαθητές τα χαρίσματα για θεραπείες και απομακρύνσεις δαιμόνων, ενώ την τελειότητα για την άφεση αμαρτιών την έδωσε, αφού τους είπε: "συγχωρούνται οι αμαρτίες εκείνων που τους τις συγχωρείται"(Ιω. 20, 23). Εάν λοιπόν για τον κόπο σουπρος χάρη του Θεού, σου συγχωρήσει τις αμαρτίες σου, να το μέτρο που θέλω να φθάσεις. 

Εάν διαβάσεις στην επιστολή δυσνόητα λόγια, ρώτησε τον ομόψυχό σου Σέριδο και αγαπητό μου υιό, και με τη χάρη του Θεού θα σου εξηγήσει τα δυσνόητα. Διότι παρακάλεσα το Θεό γι' αυτόν και γι' αυτό. Εσύ λοιπόν, άνθρωπε του Θεού, να τρέχεις ακατάπαυστα τον ετοιμασμένο δρόμο, για να φθάσεις με χαρά στο λιμάνι του Χριστού, στο οποίο φθάσαμε εμείς, και ν' ακούσεις τη γεμάτη από χαρά και ζωή και φως και αγαλλίαση φωνή να σου λέγει: "εύγε, δούλε καλέ και πιστέ. για λίγα φάνηκες πιστός, σε πολλά θα σε καταστήσω. είσελθε στη χαρά του Κυρίου σου"(Ματθ. 25, 21). 

Είθε να χαίρεις εν Κυρίω. είθε να χαίρεις εν Κυρίω. είθε να χαίρεις εν Κυρίω. Ο Κύριος είθε να φυλάξει την ψυχή σου και το σώμα σου από κάθε κακό και από κάθε διαβολική εναντίωση και πολύ θορυβώδη φαντασία. Ο Κύριος να σου είναι φως, σκέπη σου, οδός σου, δύναμή σου, στεφάνι αγαλλιάσεώς σου, και αιώνιος βοηθός σου. 

Πρόσεχε τον εαυτό σου. διότι έχει γραφεί: "μην αθετείς εκείνα που βγαίνουν από τα χείλη σου"(Ψαλμ. 88, 35).        

   
   

11.

Απόκριση του ιδίου μεγάλου Γέροντα προς αυτόν με την οποία τον προτρέπει να θυμάται πάντοτε τα γραφόμενα προς αυτόν προς ωφέλειά του και στηριγμό της καρδιάς του. 

Ο Σολομών είπε για τους γονείς του: "οι οποίοι και με δίδασκαν και έλεγαν, ας ριζωθεί καλά ο λόγος μας στην καρδιά σου"(Παροιμ. 4,4). Το ίδιο και εγώ σου λέγω, αδελφέ. ας ριζωθούν οι λόγοι μου στην καρδιά σου. και μελέτα πάντοτε όλα αυτά που σου έγραψα, όπως ο Θεός είπε με το στόμα του Μωυσή: "θέσε αυτά στο δεξί σου χέρι και θα είναι ασάλευτα μπροστά στα μάτια σου για πάντα, και μελέτα αυτά ξαπλωμένος και όρθιος και όταν περπατάς στο δρόμο και όταν πλαγιάζεις στο σπίτι"(Δευτ. 6,7).

Δείξε λοιπόν τα ίδια με τελειότητα έργων και ο Θεός μου θα είναι μαζί σου στους αιώνες. Γένοιτο.

12.

Ο ίδιος ανέθεσε στον αδελφό έργο και επειδή δεν το έκανε γρήγορα, τον επέπληξε.  Και ο αδελφός αν και λυπήθηκε, αποφάσισε να μην το πει σε κανέναν από τους αδελφούς, και γι' αυτό ο Γέροντας του είπε αυτά.  

Πες στον αδελφό Ιωάννη, ότι αυτός ο καιρός είναι μαλθακός, και ότι με πολύν κόπο βρίσκεις κατ' αυτόν τον καιρό άνθρωπο που να έχει σταθερή καρδιά. αλλά κράτησε τον λόγο του αγίου Αποστόλου που λέγει: "έλεγξε, τιμώρησε, παρακάλεσε με όλη τη μακροθυμία και διδαχή"(Β΄ Τιμ. 4,2).

13.

Όταν γινόταν οικοδομή στο κοινόβιο, αυτός, δηλαδή ο Ιωάννης, σαν έμπειρος χάραξε τα μέτρα του έργου. μερικοί τότε από τους αδελφούς κρυφά από αυτόν, νομίζοντας ότι κάνουν καλό, πρόσθεσαν κάτι σ' αυτά και το παράβλεψαν λίγο, και επειδή εκείνος ταράχθηκε και ολιγόρησε εξαιτίας τους, ο Γέροντας του λέγει αυτά.    

Πες στον ομονοούντα αδελφό μας Ιωάννη, ότι είναι πολλά αυτά που σου γράφρω με το χέρι του γνησίου και αγαπητού τέκνου μας, που αγαπά με όλη την ψυχή του εξίσου εμάς τους τρεις με τέλεια αγάπη. Και όλα αυτά δεν τα γράφω με δικό μου θέλημα, αλλά κατά παραγγελία του αγίου Πνεύματος. και όλα προς διόρθωση και ωφέλεια της ψυχής και της συνειδήσεως του εσωτερικού ανθρώπου καθώς και προς θλίψη και παιδεία του σώματος και συντριβή της καρδιάς σου.

Πρώτα πρόσεχε από το πνεύμα της ακηδίας. διότι γεννά κάθε κακό και παρδαλό πράγμα. Και πραγματικά, εάν σου γράψω τους πειρασμούς που υπέμεινα, σου λέγω ότι ακόμα δεν μπορούν να τους βαστάξουν τα αυτιά σου και ίσως ούτε κανενός άλλου κατ' αυτόν τον καιρό. Ελπίζω όμως ότι φθάνεις, και όχι μόνο αυτό, αλλά μπορείς να τους δεις και με τα ίδια σου τα μάτια και να λυτρωθείς από αυτούς με την πίστη δια της χάριτος του Χριστού.

Γιατί απομακρύνεται η καρδιά σου εξαιτίας της ολιγωρίας από τα πρόβατα του Χριστού; ή δε γνωρίζεις ποιον κεφαλόπονο υπομένει ο καλός διδάσκαλος από τα παιδιά, ως που να προκόψουν; Και αυτό, επειδή άκουσες από μένα τον αποστολικό λόγο, "έλεγξε, επίπληξε, παρακάλεσε με κάθε μακροθυμία και διδαχή"(Β΄ Τιμ. 4,2). Άκουσε και πρόσεχε αυτά που σου λέγω. η μακροθυμία είναι μητέρα όλων των αγαθών. κατανόησε τον Μωυσή που διάλεξε για τον εαυτό του "να ταλαιπωρείται μαζί με τον λαό του Θεού, παρά να έχει την πρόσκαιρη απόλαυση της αμαρτίας"(Εβρ. 11,25). Όταν λοιπόν ταράσσεται ο λογισμός σου από τον δαίμονα εναντίον κάποιου ανθρώπου, πες στον λογισμό με μακροθυμία: "Εγώ υποτάχθηκα στο Θεό, για να δουλαγωγήσω άλλους;" και τότε θα φύγει από σένα.

Τρέξε σταθερά και δυνατά, ενθυμούμενος τα λόγια μου, ή καλύτερα τα λόγια του Κυρίου, για να μας φθάσεις εν Χριστώ Ιησού του Κυρίου μας. Γένοιτο, γένοιτο.

14.

Απόκριση του ιδίου μεγάλου Γέροντα προς τον ίδιο επειδή αγανάκτησε, ακούοντας ότι κάποιος από τους αδελφούς για να τον εξευτελίσει έλεγε: "ποιος τάχα είναι αυτός; ή από που κατάγεται, ώστε να θλίβεται;"     

Πες στον αδελφό: όπως έκρινε ο Μιχαήλ για το σώμα του Μωυσή(Ιούδα 9), με τον ίδιο τρόπο αγωνίζομαι για σένα, ως που ν' απαλλαγείς από τον παλαιό άνθρωπο. Διότι οι Ιουδαίοι δυσανασχετούσαν για τον Σωτήρα, λέγοντας: "δεν είναι αυτός ο υιός του Ιωσήφ; δεν γνωρίζουμε την μητέρα και τους αδελφούς του;"(Ιω. 6,42).

Σκέψου τα καλά και υπόμεινέ τα μέχρι το τέλος.