"Η ευθύνη των γονέων για την ανατροφή των παιδιών"

 

(Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος)

Ακούω πολλές φορές να λένε "Τα παιδιά μας είναι κακά, δεν μας ακούν, είναι άτακτα, βρίζουν" κλπ. Πώς θέλετε,αγαπητοί μου, να γίνουν τα παιδιά σας καλά, όταν εσείς τις Κυριακές και τις γιορτές δεν πηγαίνετε στην Εκκλησία, αλλά πηγαίνετε στα καφενεία, στα οινοπωλεία, στους κινηματογράφους, στα θέατρα και στα γήπεδα, και συζητάτε άκαιρες συζητήσεις και κατηγορείτε και κατακρίνετε τον έναν και τον άλλον, και παίζετε χαρτιά και μεθάτε;

Πώς είναι δυνατόν τα παιδιά σας να γίνουν καλοί άνθρωποι, όταν εσείς οι ίδιοι, πολλές φορές μπροστά στα παιδιά σας θυμώνετε και βρίζετε τα θεία; Όταν αρπάζετε τα ξένα και αδικείτε τους άλλους; Όταν κλέβετε και λέτε ψέματα όταν συκοφαντείτε και επιορκείτε; Όταν έχετε όλο σας το νου και την προσπάθεια στα υλικά πράγματα, ενώ για την ψυχή σας καθόλου δεν φροντίζετε ούτε ένα εξομολογείστε, ούτε να μεταλαμβάνετε, ούτε να προσεύχεστε, ούτε να μελετάτε βιβλία ηθικά και θρησκευτικά;

Βγάλτε το από το νου σας. Είναι αδύνατο να γίνουν τα παιδιά σας καλοί άνθρωποι, αν εσείς οι γονείς δεν τους δώσετε το καλό παράδειγμα. Και αν ποτέ έτυχε από κακούς γονείς να γίνουν καλά παιδιά αυτό είναι σπάνιο. Το καλό δέντρο παράγει καλούς καρπούς, και οι καλοί γονείς κάνουν καλά παιδιά.

Εκτός από το καλό παράδειγμα, έχουν καθήκον οι γονείς να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους από την βρεφική τους ακόμη ηλικία. Να τα διδάσκουν τον φόβο του Θεού, να κόβουν τις κακές ορμές τους και τα ελαττώματα, όπου παρουσιάζονται να μην τα κολακεύουν και να μην τα κάνουν τα κακά θελήματα και τις ορέξεις τους. Όπως είναι το απαλό κερί που το πλάθεις όπως θέλεις και δέχεται ότι σφραγίδα του βάλεις, έτσι είναι και το μικρό παιδί- το διαπλάθεις όπως θέλεις. Στο άγραπτο χαρτί ότι γράψεις θα μείνει ανεξάλειπτο. Και το μικρό παιδί ότι μάθει και διδαχτεί από μικρό, αυτό θα έχει ανεξάλειπτο και όταν γεράσει. Στην μικρή και τρυφερή ηλικία δίδαξε, νουθέτησε το παιδί σου να θυμάται την διδασκαλία σου όταν γεράσει.

Σε όποιες πράξεις συνηθίζει κανείς από την παιδική του ηλικία, σε αυτές ευχαριστείτε και όταν γεράσει, είτε καλές είναι είτε κακές. Έτσι λέει ο Άγιος Γρηγόριος. Συνήθισε κάποιος από μικρός στην κλοπή; και όταν μεγαλώσει και γεράσει θα είναι ευχαρίστησή του να κλέβει. Έστω και αν ατιμάζεται και τιμωρείται και εξευτελίζεται, αυτός ευχαριστείται στο κακό. Συνήθισε κάποιος να πίνει από μικρός; και όταν μεγαλώσει και γεράσει θα ευχαριστείται να πίνει και να μεθάει, μολονότι βλέπει ότι η μέθη τον βλάπτει. Το ίδιο και με το κάπνισμα, προτιμάει ο καπνιστής να μην φάει, μόνο να μη στερηθεί το τσιγάρο.

Το ίδιο συμβαίνει και με τις αρετές. Συνήθισε κανείς από μικρός στην Εκκλησία; και όταν γεράσει θα πηγαίνει με ευχαρίστηση. Συνήθισε να προσεύχεται από μικρός, να εξομολογείται, να κοινωνεί, να είναι ελεήμων; στα ίδια αυτά θα ευχαριστείται και όταν ενηλικιωθεί και γεράσει. Μάλιστα η κακία, όταν από μικρός την συνηθίσει κανείς, διπλασιάζεται.

Όταν λοιπόν θέλετε τα παιδιά σας να γίνουν καλοί άνθρωποι, και να ευφρανθείτε με την πρόοδο τους, να τα συνηθίζετε από μικρά στην ευσέβεια. Εάν όμως φροντίζετε μόνο πώς να αφήσετε πλούτη και κληρονομιά στα παιδιά σας, και δεν φροντίζετε για την ανατροφή τους, τότε και σεις είστε δυστυχισμένοι και τα παιδιά σας μια μέρα θα γίνουν δυστυχισμένα και επιβλαβή και στον εαυτό τους και στην κοινωνία.

Ο Λυκούργος, βασιλιάς της Σπάρτης, θέλησε να παρουσιάσει στους συμπολίτες του πρακτικά ότι η καλή ανατροφή μπορεί να κάνει τους ανθρώπους ενάρετους. Για αυτό περίμενε πότε θα γεννήσει μία σκύλα, οπότε πήρε δύο από τα σκυλάκια της, το ένα το συνήθισε να κυνηγά ενώ το άλλο το άφησε ένα γίνει λαίμαργο και τεμπέλικο. Μία μέρα λοιπόν, εκεί που ήταν συγκεντρωμένοι οι Λακεδαιμόνιοι, πρόσταξε και του έφεραν ένα λαγό ζωντανό, ένα αγγείο με φαγητό και τους δύο σκύλους. Ο σκύλος που είχε μάθει να κυνηγά όρμησε αμέσως στον λαγό, ενώ το τεμπελόσκυλο όρμησε στο αγγείο με το φαγητό. Και ενώ οι Λακεδαιμόνιοι θαύμαζαν "Τι θαυμάζετε;" τους λέει- "Οι καλές συνήθειες και ανατροφές, η εκπαίδευση και οι διδασκαλίες μπορούν να πλουτίσουν τους νέους με πολλούς καρπούς αρετής. Βλέπετε τους δύο σκύλους; γεννήθηκαν από μία μητέρα, όμως επειδή εκπαιδεύτηκαν διαφορετικά ο καθένας τους έμαθε να κάνει εκείνο που τον εκπαίδευσαν".

Οι παλιοί Σπαρτιάτες είχαν τον παρακάτω νόμο από τον βασιλιά τους Λυκούργο, όταν τα παιδιά, οι νέοι διέπρατταν κάποιο έγκλημα, να τιμωρούνται οι γονείς τους, και κάποτε, επειδή δύο νέοι μάλωσαν μέσα στην αγορά και πιάστηκαν στα χέρια, η εξουσία δεν τιμώρησε τους νέους αλλά τους γονείς τους, που δεν τους έδωσαν καλή ανατροφή. Και αυτό είναι το σωστό. Για να βεβαιωθείτε καλύτερα, ακούστε ένα σχετικό παράδειγμα, διαδίδεται οτι μια κοπέλα παρθένος έπεσε στην πορνεία. Ποιος φταίει, η κοπέλα; Όχι. 

Περισσότερο φταίει η μητέρα της. Διότι, αν η μητέρα της παρείχε αυστηρή παιδεία από την μικρή της ηλικία, δεν θα γινόταν πόρνη η κόρη. Όταν η κόρη, από μικρή ακόμη, έσκυβε από τα παράθυρα και περιεργαζόταν τους νέους, όταν χωρίς δισταγμό πήγαινε όπου ήθελε και με όποιον ήθελε, όταν έτρεχε στους χορούς και στις διασκεδάσεις, όταν περπατούσε γυμνόστηθη και με γυμνούς βραχίονες, όταν για όλα αυτά η μητέρα της έδινε την άδεια της και αδιαφορούσε εντελώς, η μητέρα είναι η αιτία που η κόρη της έπεσε στην πορνεία. 

Όμως εσύ, η μητέρα, ίσως μου πεις «εγώ πολλές φορές συμβούλεψα την κόρη μου, αλλά δεν με άκουσε». Ο Θείος Χρυσόστομος λέει πάνω σε αυτό: «όποιος λυπάται το ραβδί του μισεί τον γιό του, ενώ αυτός που αγαπά, τον εκπαιδεύει με ιδιαίτερη φροντίδα». Δεν σε ακούει η κόρη σου ή ο γιος σου; Έλεγξε, επιτίμησε, παρακάλεσε κάνε αυτό που κάθε φορά χρειάζεται, λέει ο Απόστολος Παύλος.

----------------------------------------------------------------

hellas-orthodoxy.blogspot.gr