ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011

Θεόκλητος Διονυσιάτης: "Η πτώσις δόγμα πίστεως"

— ...Μέσα εις την ιστορίαν του κόσμου, τέκνα μου, συνέχισεν ο ασκητής, δεν υπάρχει τραγικώτερον γεγονός από την πτώσιν των πρωτοπλάστων. Η παράβασις της εντολής του Θεού, έχει σημασίαν τραγικής καταστροφής δια τον βίον ολοκλήρου της ανθρωπότητος. Το αμάρτημα υπήρξεν ολέθριον δι' όλον το ανθρώπινον γένος, διότι επράχθη υπό του προπάτορος, ο οποίος συνεκεφαλαίωνεν εν εαυτώ όλην την ανθρωπότητα. Δεν πρέπει να βλέπωμεν μόνον το εξωτερικόν γεγονός της πτώσεως, διότι τούτο ολίγην σημασίαν έχει και ευκόλως εξηγείται εκ της νηπιακής καταστάσεως, όπου έζων οι πρωτόπλαστοι. Πρέπει να σταθμίσωμεν την εσωτερικήν σημασίαν του πράγματος...

Ο άνθρωπος, δια της διαγωγής του αυτής, διέστρεψε την υιικήν του σχέσιν προς τον ουράνιον πατέρα, Θεόν. Εκτός της οφειλομένης, ως εκ της πίστεώς μας αποδοχής του γεγονότος της πτώσεως, απαιτείται η πτώσις και ως εξήγησις της διαφθοράς του ανθρώπου. Με άλλους λόγους, η αλήθεια του προπατορικού αμαρτήματος στηρίζεται επί των δύο μεγάλων αληθειών: Της υπάρξεως του Θεού αγαθού και καλού και της αθλιότητος του ανθρώπου. Αφήνω, τέκνα μου, το ότι ο άνθρωπος εξέπεσε και είναι εκφυλισμένος, ευρίσκεται ως πίστις εις όλους τους αρχαίους λαούς. Ο άνθρωπος, χωρίς το μυστήριον της πτώσεως, είναι περισσότερον ακατάληπτος, παρ' όσον είναι αυτό το μυστήριον ακατάληπτον εις αυτόν. Το δόγμα της Εκκλησίας, περί του προπατορικού αμαρτήματος, εξηγεί την εν τω κόσμω αταξίαν και το κακόν εις τον άνθρωπον...

—Άλλωστε. Γέροντα, συνεπλήρωσεν ο φίλος μου, η υπάρχουσα αντίφασις εις τον άνθρωπον, τι άλλο μαρτυρεί, από το ότι ο άνθρωπος δεν είναι εκείνος, όπου εξήλθεν εκ των χειρών του πλάστου; Και, όπως λέγει σοφός απολογητής: «Εάν ο άνθρωπος εγένετο δια τον Θεόν, διατί δεν συμφωνεί με τον Θεόν; Και αν δεν εγένετο δια τον Θεόν, διατί δεν δύναται να εύρει ανάπαυσιν και ευτυχίαν ειμή μόνον εν τω Θεώ;» Δεν είναι τετραγωνική λογική αυτή, εξηγούσα το γεγονός της πτώσεως;

— Πράγματι, παρετήρησα. Η εμπειρία της αθλιότητος, όπου φέρει ο άνθρωπος, τι άλλο είναι παρά απόδειξις, ότι κάποτε ήτο βασιλεύς; Το μεγαλείον του ανθρώπου, λέγει τις, είναι μέγα κατά τούτο· Ότι συναισθάνεται εαυτόν άθλιον. Είναι, λοιπόν, άθλιος, διότι είναι άθλιος. Αλλ' είναι και μέγας διότι γνωρίζει ότι είναι άθλιος. Ποίος άλλος θεωρεί εαυτόν δυστυχή, επειδή δεν είναι βασιλεύς, ειμή ο έκπτωτος βασιλεύς;

— Τέκνα μου, είπεν ο αββάς, είναι σοφοί αυτοί οι συλλογισμοί, αλλ' έχουν μόνον βοηθητικήν σημασίαν, επί θεμάτων κειμένων πέραν της λογικής γνώσεως. Και η πτώσις είναι δόγμα πίστεως. Πίστις δε είναι, να υποβάλει ο λόγος εαυτόν εις αναγνώρισιν των ορίων του. Εξ όσων έχω μελετήσει, τα γεγονότα της πτώσεως είναι εναντία προς τα συνήθη εκ πείρας γνωστά και δια τούτο φαίνονται εις τον μη πιστεύοντα απίθανα. Αλλά είναι όμως λογικόν, γεγονότα υπερφυσικά, να συνέβησαν εν υπερφυσική καταστάσει, και επομένως, να είναι πιθανά μόνον κατά την πρώτην αυτήν κατάστασιν, εις την οποίαν δεν ευρισκόμεθα πλέον. Απίθανα δε, εις την φυσικήν κατάστασιν, εις την οποίαν ευρισκόμεθα τώρα...

—Όντως, αγιώτατε πάτερ, συνεπλήρωσεν ο φίλος μου. Ανέγνωσα κάπου, ότι δεν πρέπει να διαπορουμεν δια το μυστηριώδες, όπου υπάρχει εις την διδασκαλίαν της πτώσεως και εξαγοράς. Επειδή περιλαμβάνει τον Θεόν, ανάγκη να διαφεύγει από τον ανθρώπινον λόγον. Ποίος δύναται να εννοήση το μέγα τούτο δράμα;

— Μόνη η πίστις, απήντησα, λαμβάνουσα την αμοιβήν αυτής. Μόνη η πίστις δύναται να ίδη αραιούμενον το πυκνόν παραπέτασμα, το οποίον κρύπτει το μυστήριον από των οφθαλμών πάσης υπερηφάνου διανοίας...

—Ο ιερός ιστορικός, συνεπλήρωσεν ο ασκητής, ουδεμίαν δίδει εξήγησιν, τι άρα ήσαν ο Παράδεισος, οι ποταμοί, τα δύο εκείνα ξύλα, τι ήτο ο όφις, ποία η θέσις της γυναικός και του ανθρώπου προς τον Θεόν, τέλος, ο Θεός τι είναι, τι η δικαιοσύνη και το έλεος και η αγιότης Αυτού. Ω, πόσας αβύσσους μυστηριώδεις υπέκρυψεν υπό τον λακωνισμόν της διηγήσεώς του, πόσον τολμηροί και μάταιοι ημείς να γίνωμεν κριταί!...

Βαθεία σιγή επεκράτησεν επ' ολίγον. Ο φίλος μου εκαμε την εξής παρατήρησιν, διακόπτων τήν σιωπήν μας·
— Εις ημάς τους πιστεύοντας, είναι αρκετόν να γνωρίζωμεν, συμφώνως με την ορθόδοξον διδασκαλίαν, ότι ο Θεός εξ αγάπης έπλασε τον άνθρωπον κατ' εικόνα και ομοίωσίν του, δια να τον καταστήσει κοινωνόν θείας φύσεως. Ότι τον ετίμησε με ηθικήν ελευθερίαν. Ότι του έδωκεν εντολήν παιδαγωγικήν. Ότι ο διάβολος τον ηπάτησε και, εντεύθεν ο άνθρωπος χωρισθείς από τον Θεόν, ενεκρώθη πνευματικώς, διεστράφη κατά τον νουν και την καρδίαν, υπέστη εκφυλισμόν ψυχοπνευματικόν και έπλασε μόνος του την τραγωδίαν του...

—Αλήθεια, διέκοψα, πόσον ωφέλιμον είναι δια τον πιστόν άνθρωπον, να ενθυμήται κάθε ημέραν την θείαν καταγωγήν του, την πτώσιν του εν Εδέμ, αλλά και την εξαγοράν του. Έτσι δεν θα πλανάται με την ιδέαν ότι είναι υγιές τέκνον του Θεού. Και, ναι μεν, ο αποδεχθείς δια της πίστεως τας δωρεάς του Χριστού, έγινε τέκνον Θεού. Αλλά μέχρι του θανάτου του έκαστος θα φέρει, άλλος πολλά, άλλος ολίγα, τα στίγματα της αδαμιαίας διαφθοράς. Συμφωνείτε, άγιε πάτερ;

— Βεβαίως, απήντησεν ο ασκητής. Άλλωστε, ο Μοναχισμός, δια τον οποίον με ερωτήσατε, αυτό κυρίως επιδιώκει δια βίου· να συντηρεί με ενάργειαν την μνήμην της προπτωτικής θείας καταστάσεως του ανθρώπου, να ενθυμείται την τραγωδίαν της πτώσεως, να αγωνίζεται, με την βοήθειαν της θείας Χάριτος, δια να εξαλείψη τα στίγματα της αδαμιαίας διαφθοράς, να επανέλθει εις «το αρχαίον και πρωτόκτιστον κάλλος», να διαβεί εις την μακαριότητα εν τοις κόλποις του Θεού...

Τους λόγους του σοφού ασκητού, διεδέχθη βαθεία σιωπή. Ησθάνθημεν άπειρον ευγνωμοσύνην προς τον ενανθρωπίσαντα Σωτήρα Χριστόν, «ίνα Θεόν τον Αδάμ απεργάσηται...»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Στηρίξτε......

  • Η σαλάτα του Νεοέλληνα - Δεν θέλω να μπω στο γαϊτανάκι του πολέμου που (για ακόμα μια φορά σε αυτή τη χώρα) έχει ξεσπάσει σχετικά με την επικείμενη συμφωνία των Πρεσπών, μα δεν μπο...
    Πριν από 5 χρόνια