Είναι γραμμένο, ότι πρέπει να βρούμε "την στενήν οδόν την απάγουσαν εις την ζωήν" και ότι θα χρειαστεί να αγωνιστούμε για να μπούμε από τη "στενή πύλη". "Ότι πολλοί, λέγω υμίν, ζητήσουσιν εισελθείν και ουκ ισχύσουσι" (Λουκ. ιγ΄24).
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε τι θέλει να πει ο Κύριος. Η εξήγηση βρίσκεται ακριβώς στην απροθυμία μας να καταδιώξουμε και να νικήσουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Ίσως κατορθώνουμε να περιορίσουμε ως ένα βαθμό τα μεγάλα μας ελαττώματα. Δεν προσέχουμε όμως τα μικρά. Αντίθετα τα αφήνουμε ελεύθερα και μεγαλώνουν ανεμπόδιστα. Δεν είμαστε κλέφτες, ούτε άρπαγες και άδικοι. Εν τούτοις φλυαρούμε ευχαρίστως και ίσως και για πράγματα που δεν πρέπει να κάνουμε ούτε κουβέντα. Μπορεί να μη φάμε το φαγητό μας για λόγους αυτοκυριαρχίας, αλλά πίνουμε πάρα πολύ καφέ ή τσάι στη θέση του φαγητού. Η καρδιά παραμένει γεμάτη από επιθυμίες. Οι ρίζες του κακού δεν ξεριζώθηκαν από μέσα μας. Περιπλανιόμαστε μέσα σε πυκνές λόχμες που απ' αυτές είναι γεμάτη η γη της ψυχής μας.
Κάνε ακάθεκτη επίθεση εναντίον της φιλαυτίας σου, γιατί αυτή είναι η ρίζα κάθε κακού που συμβαίνει μέσα σου. Αν μπορούσες να δεις καθαρά, θα διέκρινες αμέσως, ότι εμείς οι ίδιοι είμαστε υπεύθυνοι για το κακό αυτό, επειδή δε θέλουμε να καταλάβουμε πως στην πραγματικότητα ο πόλεμος εναντίον της φιλαυτίας είναι ό,τι καλύτερο για τη σωτηρία μας. Επειδή όμως είσαι φίλαυτος, γι' αυτό δε στρέφεις μέσα σου το βλέμμα σου. Μόνο περιποιείσαι τον εαυτό σου. Γι' αυτό είναι τόσο στενός ο ορίζοντάς σου. Η αγάπη σου είναι περιορισμένη σ' εσένα τον ίδιο. Ελευθέρωσέ την και θα δεις ότι το κακό θα φυγει από μέσα σου.
Πίεσε τη βλαβερή μαλθακότητά σου και την επιθυμία σου να ζεις με ραθυμία. Χτύπα την σκληρά απ' όλες τις μεριές. Κατάπνιξε την επιθυμία σου για αμαρτωλές απολαύσεις. Μην την αφήσεις να αναπνεύσει. Μάθε να είσαι αυστηρός στον εαυτό σου και τις κακές του επιθυμίες.
Όλα αποκτούν δύναμη με τη συχνή επανάληψη, όμως πεθαίνουν, όταν δεν τους δίνεται τροφή. Πρόσεξε επίσης πολύ μήπως κλείνεις βέβαια την πόρτα στα μεγάλα κακά, αλλά αφήνεις συγχρόνως ανοιχτά τα παράθυρα για να ξαναγλιστρήσει μέσα σου η κακή συνήθεια με άλλη μορφή.
Τι θα σε ωφελήσει π.χ. αν αρχίζεις να κοιμάσαι σε σκληρό κρεβάτι κι από την άλλη μεριά βαριέσαι να κάνεις μια μικροεξυπηρέτηση; Ή τι πετυχαίνεις αν κόβεις το τσιγάρο, αλλά αφήνεις αχαλίνωτη τη γλώσσα σου; Ή δεν είσαι φλύαρος, αλλά διαβάζεις ερεθιστικά μυθιστορήματα; Ή δε διαβάζεις μυθιστορήματα της κακιάς ώρας αλλά αφήνεις αδέσποτη τη φαντασία σου να τρέχει εδώ κι εκεί; Όλα αυτά είναι κατά βάθος διαφορετικές όψεις του ίδιου φαινομένου, δηλαδή της αχόρταγης επιθυμίας σου να ικανοποιήσεις την ανάγκη απολαύσεων εγωιστικών.
Είναι ανάγκη λοιπόν να προχωρήσεις μέσα σου και να ξεριζώσεις την κακή επιθυμία σου για να προχωρείς καλά, για να αισθάνεσαι καλά για να 'σαι ευχαριστημένος. Πρέπει να μάθεις να αγαπάς τον κόπο, την κούραση, τον πόνο, τη δυσκολία. Έχεις καθήκον να εφαρμόζεις τις εντολές του Κυρίου. Να μην ματαιολογείς, να μην κομψεύεσαι, να ακούς τους πνευματικούς σου οδηγούς, να μην επιτρέπεις να σε κυριεύουν σαρκικές επιθυμίες, να μην θυμώνεις, κ.ο.κ. Όλες αυτές οι εντολές δε μας δόθηκαν χωρίς λόγο, ούτε πρέπει να τις παραθεωρούμε σαν να μην υπήρχαν καθόλου. Μας δόθηκαν για να τις εκτελούμε. Διαφορετικά δεν θα μας καλούσε ο Κύριος να τις εφαρμόσουμε. "Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν" είπε (Ματθ. ιστ΄24) και αφήνει το ζήτημα στην ελεύθερη εκλογή του καθενός και στην προσωπική του προσπάθεια.
************************
πηγή: Ο δρόμος των ασκητών, εκδ. Ακρίτας