- Ἄν λένε κιόλας ὅτι τούς βαραίνουν πάθη κληρονομικά καί δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους, αὐτό εἶναι ἀκόμη χειρότερο.
- Καί ὅταν, Γέροντα, κάποιον ὄντως τόν βαραίνουν;
- Κοίταξε νά σοῦ πῶ: Ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει κληρονομικές καταβολές καλές καί κακές. Πρέπει νά ἀγωνισθῆ νά ἀπαλλαγῆ ἀπό τά ἐλαττώματά του καί νά καλλιεργήση τά καλά πού ἔχει, γιά νά γίνη μιά ἀληθινή, χαριτωμένη εἰκόνα τοῦ Θεοῦ.
Οἱ κακές κληρονομικές καταβολές δέν εἶναι ἐμπόδιο γιά τήν πνευματική πρόοδο. Γιατί, ὅταν ἀγωνίζεται κανείς, ἔστω καί λίγο ἀλλά μέ πολύ φιλότιμο, τότε κινεῖται στόν πνευματικό χῶρο, στό θαῦμα, καί ὅλα τά ἄσχημα κληρονομικά τά διαλύει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Θεός πολύ συγκινεῖται καί πολύ βοηθάει μία ψυχή πού ἔχει κακές κληρονομικές καταβολές καί ἀγωνίζεται φιλότιμα στό οὐράνιο πέταγμα μέ τήν ἀτροφική της φτερούγα - τήν κακή κληρονομικότητα. Γνωρίζω πολλούς πού μέ τήν μικρή προσπάθεια πού κατέβαλαν καί μέ τήν μεγάλη βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἐλευθερώθηκαν ἀπό αὐτά. Αυτοί οἱ ἄνθρωποι εἶναι γιά τόν Θεό μεγάλοι ἥρωες. Γιατί αὐτό πού θά συγκινήση τόν Θεό εἶναι ἡ ἐργασία πού θά κάνουμε στόν παλαιό μας ἄνθρωπο.
- Γέροντα, τό Βάπτισμα δέν ἐξαλείφει τίς κακές κληρονομικές καταβολές;
- Τό Βάπτισμα μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν κατάρα τοῦ προπατορικοῦ ἀμαρτήματος καί ἀπό ὅλες τίς ἀμαρτίες. Ὅταν βαπτίζεται ὁ ἄνθρωπος, ντύνεται τόν Χριστό, ἀπελευθερώνεται ἀπό τό προπατορικό ἀμάρτημα καί ἔρχεται ἡ θεία Χάρις· οἱ κακές ὅμως κληρονομικές καταβολές μένουν. Μήπως ὁ Θεός δέν θά μποροῦσε νά τίς ἐξαλείψη καί αὐτές μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα; Τίς ἀφήνει ὅμως, γιά νά ἀγωνισθοῦμε, νά νικήσουμε καί νά στεφανωθοῦμε.
- Γέροντα, ἐγώ, ὅταν πέφτω συνέχεια σέ κάποιο πάθος, λέω: «Ἔτσι γεννήθηκα, τέτοια εἶμαι».
- Ἀκόμη αὐτό ἔλειψε, νά μᾶς πῆς ὅτι οἱ γονεῖς σου σοῦ ἔδωσαν ὅλα τά ἐλαττώματα πού ἔχεις. Ἀπό πάππου πρός πάππου ὅλα τά ἐλαττώματα σ' ἐσένα δόθηκαν καί ὄλα τά χαρίσματα στούς ἄλλους;... Μήπως τά βάζεις καί μέ τόν Θεό; Ὄποιος λέει: «ἐγώ αὐτόν τόν χαρακτήρα έχω, ἔτσι γεννήθηκα, ἔχω ἄσχημες κληρονομικές καταβολές, μ' αὐτές τίς συνθήκες μεγάλωσα, ἄρα δέν μπορῶ νά διορθωθῶ...», εἶναι σάν νά λέη: «Φταίει ὄχι μόνον ὁ πατέρας μου καί ἡ μάνα μου, ἀλλά καί ὁ Θεός»! Ὅταν ἀκούω κάτι τέτοια, ξέρετε πῶς στενοχωριέμαι; Ἔτσι βρίζει κανείς καί τούς γονεῖς του καί τόν Θεό. Ἀπό τήν στιγμή πού σκέφτεται ἔτσι, παύει νά ἐνεργῆ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
- Γέροντα, μερικοί λένε ὅτι, ὅταν ἕνα ἐλάττωμα εἶναι στήν δομή τοῦ ἀνθρώπου, δέν διορθώνεται.
- Ξέρεις τί γίνεται; μερικούς τούς συμφέρει νά λένε ὅτι κάποιο ἐλάττωμα ὀφείλεται στήν δομή τους, γιατί ἔτσι δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους καί δέν κάνουν καμμιά προσπάθεια νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό αὐτό. «Ἐμένα, λένε, δέν μοῦ ἔδωσε χαρίσματα ὁ Θεός! Τί φταίω ἐγώ; Γιατί μοῦ ζητοῦν πράγματα πάνω ἀπό τίς δυνάμεις μου;»! Ὁπότε ἀραλίκι μετά. Δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους, ἀναπαύουν τόν λογισμό τους καί βαδίζουν μέ τόν χαβά τους. Ἄν ποῦμε: «αὐτά εἶναι κληρονομικά, τά ἄλλα εἶναι τοῦ χαρακτήρα μου», πῶς θά διορθωθοῦμε; Αὐτή ἡ ἀντιμετώπιση διώχνει τήν πνευματική λεβεντιά. -Ναί, Γέροντα, ἀλλά...
- Πάλι «ἀλλά»; Τί είσαι ἐσύ, βρέ παιδάκι μου; Σάν χέλι ξεγλιστρᾶς. Συνέχεια δικαιολογεῖσαι.
- Γέροντα, ἐσκεμμένα τό κάνω;
- Δέν λέω ὅτι τό κάνεις ἐσκεμμένα, ἀλλά, ἐνώ ὁ Θεός σέ προίκισε μέ τόσο μυαλό καί εἶσαι σπίρτο, πανέξυπνη, δέν καταλαβαίνεις πόσο κακό εἶναι ἡ δικαιολογία! Ἕνα τόσο δά κεφαλάκι νά ἔχη τόσο μυαλό, καί νά μήν τό καταλαβαίνη!
Παρατήρησα ὅτι μερικοί, ἐνῶ εἶναι ἔξυπνοι καί καταλαβαίνουν ποιό εἶναι τό σωστό, ὑποστηρίζουν τό λανθασμένο, ἐπειδή αὐτό τούς βολεύει, καί ἔτσι δικαιολογοῦν τά πάθη τους. Ἄλλοι πάλι δέν δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους, ἀλλά μέ τόν λογισμό ὅτι ὑπάρχει κάτι ἀδιόρθωτο στόν χαρακτήρα τους πέφτουν στήν ἀπελπισία. Ὁ διάβολος ἔτσι κάνει: τόν ἕναν τόν ἐμποδίζει ἀπό τήν πνευματική πρόοδο μέ τήν δικαιολογία τοῦ ἑαυτοῦ του, τόν ἄλλον τόν πιάνει μέ τήν ὑπερευαισθησία καί τόν ρίχνει στήν ἀπόγνωση.
Γιά νά κοπῆ ἕνα πάθος, πρέπει νά μή δικαιολογῆ ὁ ἄνθρωπος τόν ἑαυτό του, ἀλλά νά ταπεινώνεται. Ἄν λ.χ. λέη: «ἐγώ δέν έχω ἀγάπη στήν φύση μου, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἔχει» καί δέν ἀγωνίζεται νά ἀποκτήση, πῶς θά προκόψη; Χωρίς ἀγώνα δέν γίνεται προκοπή. Δέν ἔχετε διαβάσει στά Πατερικά βιβλία πόσα ἐλαττώματα είχαν μερικοί Πατέρες καί σέ τί πνευματικά μέτρα ἔφθασαν; Ξεπέρασαν ἄλλους πού είχαν πολλές αρετές. Νά, ὁ Ἀββᾶς Μωυσῆς ὁ Αἰθίοπας, ἕνας τόσο μεγάλος ἐγκληματίας, σέ τί κατάσταση ἔφθασε! Τί κάνει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ!
Κατά τόν λογισμό μου αὐτός πού ἔχει κακές κληρονομικές καταβολές καί ἀγωνίζεται νά ἀποκτήση ἀρετές, θά ἔχη πιό πολύ μισθό ἀπό ἐκείνον πού κληρονόμησε ἀπό τούς γονείς του ἀρετές καί δέν χρειάζεται νά ἀγωνισθῆ, γιά νά τίς ἀποκτήση. Γιατί ὁ ἕνας τά βρῆκε ὅλα ἕτοιμα, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἀγωνίσθηκε σκληρά, γιά νά τά ἀποκτήση. Βλέπεις, καί οἱ ἄνθρωποι ἐκτιμοῦν περισσότερο ἐκεῖνα τά παιδιά πού βρῆκαν χρέη ἀπό τούς γονείς τους καί ἀγωνίσθηκαν σκληρά ὄχι μόνον νά τά ἐξοφλήσουν, ἀλλά καί νά δημιουργήσουν περιουσία, παρά ὅσα βρῆκαν περιουσία ἀπό τούς γονείς τους καί τήν διατήρησαν.
- Τό Βάπτισμα μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν κατάρα τοῦ προπατορικοῦ ἀμαρτήματος καί ἀπό ὅλες τίς ἀμαρτίες. Ὅταν βαπτίζεται ὁ ἄνθρωπος, ντύνεται τόν Χριστό, ἀπελευθερώνεται ἀπό τό προπατορικό ἀμάρτημα καί ἔρχεται ἡ θεία Χάρις· οἱ κακές ὅμως κληρονομικές καταβολές μένουν. Μήπως ὁ Θεός δέν θά μποροῦσε νά τίς ἐξαλείψη καί αὐτές μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα; Τίς ἀφήνει ὅμως, γιά νά ἀγωνισθοῦμε, νά νικήσουμε καί νά στεφανωθοῦμε.
- Γέροντα, ἐγώ, ὅταν πέφτω συνέχεια σέ κάποιο πάθος, λέω: «Ἔτσι γεννήθηκα, τέτοια εἶμαι».
- Ἀκόμη αὐτό ἔλειψε, νά μᾶς πῆς ὅτι οἱ γονεῖς σου σοῦ ἔδωσαν ὅλα τά ἐλαττώματα πού ἔχεις. Ἀπό πάππου πρός πάππου ὅλα τά ἐλαττώματα σ' ἐσένα δόθηκαν καί ὄλα τά χαρίσματα στούς ἄλλους;... Μήπως τά βάζεις καί μέ τόν Θεό; Ὄποιος λέει: «ἐγώ αὐτόν τόν χαρακτήρα έχω, ἔτσι γεννήθηκα, ἔχω ἄσχημες κληρονομικές καταβολές, μ' αὐτές τίς συνθήκες μεγάλωσα, ἄρα δέν μπορῶ νά διορθωθῶ...», εἶναι σάν νά λέη: «Φταίει ὄχι μόνον ὁ πατέρας μου καί ἡ μάνα μου, ἀλλά καί ὁ Θεός»! Ὅταν ἀκούω κάτι τέτοια, ξέρετε πῶς στενοχωριέμαι; Ἔτσι βρίζει κανείς καί τούς γονεῖς του καί τόν Θεό. Ἀπό τήν στιγμή πού σκέφτεται ἔτσι, παύει νά ἐνεργῆ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
- Γέροντα, μερικοί λένε ὅτι, ὅταν ἕνα ἐλάττωμα εἶναι στήν δομή τοῦ ἀνθρώπου, δέν διορθώνεται.
- Ξέρεις τί γίνεται; μερικούς τούς συμφέρει νά λένε ὅτι κάποιο ἐλάττωμα ὀφείλεται στήν δομή τους, γιατί ἔτσι δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους καί δέν κάνουν καμμιά προσπάθεια νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό αὐτό. «Ἐμένα, λένε, δέν μοῦ ἔδωσε χαρίσματα ὁ Θεός! Τί φταίω ἐγώ; Γιατί μοῦ ζητοῦν πράγματα πάνω ἀπό τίς δυνάμεις μου;»! Ὁπότε ἀραλίκι μετά. Δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους, ἀναπαύουν τόν λογισμό τους καί βαδίζουν μέ τόν χαβά τους. Ἄν ποῦμε: «αὐτά εἶναι κληρονομικά, τά ἄλλα εἶναι τοῦ χαρακτήρα μου», πῶς θά διορθωθοῦμε; Αὐτή ἡ ἀντιμετώπιση διώχνει τήν πνευματική λεβεντιά. -Ναί, Γέροντα, ἀλλά...
- Πάλι «ἀλλά»; Τί είσαι ἐσύ, βρέ παιδάκι μου; Σάν χέλι ξεγλιστρᾶς. Συνέχεια δικαιολογεῖσαι.
- Γέροντα, ἐσκεμμένα τό κάνω;
- Δέν λέω ὅτι τό κάνεις ἐσκεμμένα, ἀλλά, ἐνώ ὁ Θεός σέ προίκισε μέ τόσο μυαλό καί εἶσαι σπίρτο, πανέξυπνη, δέν καταλαβαίνεις πόσο κακό εἶναι ἡ δικαιολογία! Ἕνα τόσο δά κεφαλάκι νά ἔχη τόσο μυαλό, καί νά μήν τό καταλαβαίνη!
Παρατήρησα ὅτι μερικοί, ἐνῶ εἶναι ἔξυπνοι καί καταλαβαίνουν ποιό εἶναι τό σωστό, ὑποστηρίζουν τό λανθασμένο, ἐπειδή αὐτό τούς βολεύει, καί ἔτσι δικαιολογοῦν τά πάθη τους. Ἄλλοι πάλι δέν δικαιολογοῦν τόν ἑαυτό τους, ἀλλά μέ τόν λογισμό ὅτι ὑπάρχει κάτι ἀδιόρθωτο στόν χαρακτήρα τους πέφτουν στήν ἀπελπισία. Ὁ διάβολος ἔτσι κάνει: τόν ἕναν τόν ἐμποδίζει ἀπό τήν πνευματική πρόοδο μέ τήν δικαιολογία τοῦ ἑαυτοῦ του, τόν ἄλλον τόν πιάνει μέ τήν ὑπερευαισθησία καί τόν ρίχνει στήν ἀπόγνωση.
Γιά νά κοπῆ ἕνα πάθος, πρέπει νά μή δικαιολογῆ ὁ ἄνθρωπος τόν ἑαυτό του, ἀλλά νά ταπεινώνεται. Ἄν λ.χ. λέη: «ἐγώ δέν έχω ἀγάπη στήν φύση μου, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἔχει» καί δέν ἀγωνίζεται νά ἀποκτήση, πῶς θά προκόψη; Χωρίς ἀγώνα δέν γίνεται προκοπή. Δέν ἔχετε διαβάσει στά Πατερικά βιβλία πόσα ἐλαττώματα είχαν μερικοί Πατέρες καί σέ τί πνευματικά μέτρα ἔφθασαν; Ξεπέρασαν ἄλλους πού είχαν πολλές αρετές. Νά, ὁ Ἀββᾶς Μωυσῆς ὁ Αἰθίοπας, ἕνας τόσο μεγάλος ἐγκληματίας, σέ τί κατάσταση ἔφθασε! Τί κάνει ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ!
Κατά τόν λογισμό μου αὐτός πού ἔχει κακές κληρονομικές καταβολές καί ἀγωνίζεται νά ἀποκτήση ἀρετές, θά ἔχη πιό πολύ μισθό ἀπό ἐκείνον πού κληρονόμησε ἀπό τούς γονείς του ἀρετές καί δέν χρειάζεται νά ἀγωνισθῆ, γιά νά τίς ἀποκτήση. Γιατί ὁ ἕνας τά βρῆκε ὅλα ἕτοιμα, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἀγωνίσθηκε σκληρά, γιά νά τά ἀποκτήση. Βλέπεις, καί οἱ ἄνθρωποι ἐκτιμοῦν περισσότερο ἐκεῖνα τά παιδιά πού βρῆκαν χρέη ἀπό τούς γονείς τους καί ἀγωνίσθηκαν σκληρά ὄχι μόνον νά τά ἐξοφλήσουν, ἀλλά καί νά δημιουργήσουν περιουσία, παρά ὅσα βρῆκαν περιουσία ἀπό τούς γονείς τους καί τήν διατήρησαν.
----------------------------------
πηγή: Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου "Λόγοι", τόμ. E΄ - Πάθη καί Άρετές, εκδ. Ἱερό Ἡσυχαστήριο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή Θεσ/νίκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.