"Πεύσεις και αποκρίσεις - Ερώτηση 5"

(Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)

ΕΡΩΤΗΣΗ

Ὁ Γρηγόριος ὁ θεολόγος ἀναφέρει στὸ λόγο του γιὰ τὴν Πεντηκοστὴ ὅτι οἱ ἀπόστολοι ἔχουν λάβει τὴν τελειότητα μὲ τρία πρὸς αὐτοὺς χαρίσματα· πρῶτον, μὲ τὴ θεραπεία τῶν ἀσθενειῶν καὶ τὴν φυγάδευση τῶν δαιμόνων· δεύτερον, μὲ τὸ ἐμφύσημα σ' αὐτοὺς μετὰ τὴν ἀνάσταση, καὶ τρίτον, μὲ τὸ ἴδιο τὸ Πνεῦμα πού ἦρθε οὐσιωδῶς μὲ τὴ μορφὴ πύρινων γλωσσῶν. Γι' αὐτὸ ἐρωτῶ, πῶς, ἂν γίνει κανένας ἰσόβαθμος στὴν ἀρετὴ μὲ τοὺς ἀποστόλους, μπορεῖ νὰ λάβει τὰ χαρίσματα πού προαναφέρθηκαν καὶ πῶς πρέπει νὰ ἐννοήσομε τὸ "οὐσιωδῶς". Παρακαλῶ νὰ ἑρμηνευθοῦν ὑπὸ μορφὴ παραδειγμάτων.

ΑΠΟΚΡΙΣΗ
Εἶναι δυνατὸ κι ἐμεῖς, ἂν σπεύσομε νὰ γίνομε μιμητὲς τῶν ἀποστόλων, πρῶτον, μὲ τὴν πρακτική μας νὰ προστάζομε τὰ πάθη καὶ νὰ θεραπεύομε τὶς ἀσθένειες τῆς ψυχῆς· δεύτερον, μὲ τὴ φυσικὴ θεωρία ν' ἀποκαθιστοῦμε τὴ φύση στὸν ἑαυτό της· τρίτον, μὲ τὴ διδασκαλία τοῦ λόγου -γιατί αὐτὸ εἶναι οἱ γλῶσσες- νὰ γίνομε φωτιὰ γι' αὐτοὺς πού ἀκοῦνε, ἐξαλείφοντας τὰ πάθη τους ὅμοια μὲ φωτιὰ καὶ συγχρόνως φωτίζοντάς τους. Πῶς ὅμως ἐνεργοῦσε τὸ ἅγιο Πνεῦμα προηγουμένως καὶ πῶς ἐπιφοίτησε "οὐσιωδῶς" τελευταία στοὺς ἀποστόλους, εἶναι ἀνάγκη νὰ τὰ ἑρμηνεύσομε ὑπὸ μορφὴ παραδείγματος.

 Ὅπως ἕνα ξύλο πού τοποθετεῖται σὲ τηγάνι κι ἔπειτα ἀγγίζοντας ἡ φωτιὰ τὸ τηγάνι μέσω αὐτοῦ παίρνει τὸ ξύλο τὴ θερμότητα τῆς φωτιᾶς, ἔτσι προηγουμένως τὸ Πνεῦμα ἐνεργοῦσε ἀμυδρὰ στοὺς ἁγίους. Κι ἂν κάποιος στὸ παράδειγμά μας ἀφαιρέσει ἀπὸ τὴ μέση τὸ τηγάνι καὶ τυλίξει ἡ φωτιὰ κατ' εὐθείαν τὸ ξύλο, ἀφομοιώνει τὸ ξύλο μὲ τὴν δική της φύση. Ἔτσι μποροῦμε νὰ φανταστοῦμε τὸ "οὐσιωδῶς" ἀνάλογα μὲ τὰ αἰσθητὰ ὑποδείγματα.

--------------------------------------------
πηγή: Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, "Πεύσεις καὶ ἀποκρίσεις", Πατερικαὶ ἐκδόσεις "Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς", τόμος 14Α.