Σελίδες

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

Ιερόθεος Βλάχος, μητρ.: Η κένωση του Σταυρού του Χριστού

Κάθε εποχή έχει τους δικούς της πειρασμούς. Ένας από τους σύγχρονους μεγάλους πειρασμούς της Εκκλησίας είναι ο πειρασμός να κενωθή ο Σταυρός του Χριστού που σημαίνει, κατά τον άγιο Νικόδημο τον αγιορείτη, «να μείνη το κήρυγμα το περί του Σταυρού, άχρηστον και άδειον, λόγια μόνον περιέχον ψιλά και ρητορικά, και όχι έργα και πράγματα».

Αλλά, βεβαίως, πρέπει να πούμε ότι αυτός ο πειρασμός δεν είναι αποκλειστικά σύγχρονος. Ήδη έχει δημιουργηθή από την πρώτη περίοδο της Εκκλησίας. Ο Απόστολος Παύλος, αναφερόμενος σε ένα βασικό πρόβλημα που απασχολούσε την Εκκλησία της Κορίνθου, γράφει χαρακτηριστικά: «Οὐ γάρ ἀπέστειλέ με Χριστός βαπτίζειν, ἀλλ' εὐαγγελίζεσθαι, οὐκ ἐν σοφίᾳ λόγου, ἵνα μή κενωθῇ ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ» (Α' Κορ. α', 17). Πρέπει όμως να δούμε το θέμα αυτό πλατύτερα, γιατί θα συλλάβουμε και εμείς τον εαυτό μας να προσπαθή να κενώση τον Σταυρό του Χριστού.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 45

Οι πέντε εργασίες της πρώτης και κατά κάποιο τρόπο προκαταρκτικής ησυχίας των αρχαρίων, δηλαδή η προσευχή, η ψαλμωδία, η ανάγνωση, η μελέτη και το εργόχειρο.

45. Ο αρχάριος ησυχαστής οφείλει να περνά το εικοσιτετράωρο με πέντε εργασίες, με τις οποίες λατρεύεται ο Θεός. Με προσευχή, δηλαδή με τη μνήμη του Κυρίου Ιησού Χριστού που εισάγεται συνεχώς, όπως είπαμε, με την αναπνοή ήρεμα μέσα στην καρδιά και βγαίνει πάλι με τον ίδιο τρόπο, με κλειστά τα χείλη, χωρίς καμία άλλη οποιαδήποτε σκέψη ή φαντασία, πράγμα που κατορθώνεται με περιεκτική εγκράτεια φαγητού και ύπνου και των άλλων αισθήσεων μέσα στο κελί με ειλικρινή ταπείνωση· με ψαλμωδία· με ανάγνωση από το ιερό Ψαλτήρι, τον Απόστολο και τα άγια Ευαγγέλια, καθώς και τα συγγράμματα των θεοφόρων και αγίων Πατέρων, και μάλιστα τα κεφάλαια περί προσευχής και νήψεως, όπως και τα λοιπά ένθεα λόγια του Πνεύματος· με μνήμη των αμαρτημάτων που φέρνει πόνο στην καρδιά και με μελέτη της κρίσεως του Θεού ή του θανάτου ή της κολάσεως ή της απολαύσεως και των παρομοίων και με λίγο εργόχειρο για φίμωτρο της ακηδίας. 

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 44

Η μετάνοια, η καθαρότητα και η τελειότητα

44. «Η τελειότητα κάθε δρόμου, κάθε αρετής, λέει ο άγιος Ισαάκ, αποτελείται από τα εξής τρία: από τη μετάνοια, την καθαρότητα και την τελειότητα. Τι είναι η μετάνοια; Είναι να αφήσει κανείς τα προηγούμενα αμαρτήματά του και να λυπάται γι' αυτά. Και τι είναι η καθαρότητα με λίγα λόγια; Είναι καρδιά σπλαχνική για όλη τη δημιουργία. Και τι είναι η τελειότητα; Είναι το βάθος της ταπεινώσεως, που σημαίνει να εγκαταλείψει κανείς όλα τα ορατά, δηλαδή τα αισθητά, και όλα τα αόρατα, δηλαδή τα νοητά, και να μη φροντίζει διόλου γι' αυτά. 

Επίσης, μετάνοια είναι η εκούσια διπλή νέκρωση απ' όλα. Και "καρδιά σπλαχνική" σημαίνει να καίγεται η καρδιά από αγάπη για όλη την κτίση, δηλαδή για τους ανθρώπους και τα όρνεα και τα ζώα και τους δαίμονες και κάθε δημιούργημα». 

γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Το Άθλημα της Πίστεως (Κυριακή των Προπατόρων)

Στο απολυτίκιο της εορτής των Αγίων Προπατόρων αναφέρεται ότι «εν πίστει τους Προπάτορας εδικαίωσας, την εξ Εθνών διαυτών προμνηστευσάμενος Εκκλησίαν». Πόσο βαθειά νοήματα έχουν αυτά τα λόγια, αν τα προσέξετε! Εδικαιώθησαν οι Προπάτορες, που αποτελούν το θεμέλιο της Εκκλησίας, και που φανερώνουν την αφορμή της σχέσεως του Θεού μετά των ανθρώπων πρακτικά.


Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

π. Συμεών Κραγιόπουλος: Ομιλία εις την Κυριακή των Προπατόρων

Πρώτα να ευχαριστήσουμε τη χορωδία, τον άρχοντα πρωτοψάλτη και τους μαθητάς του. Να τους ευχαριστήσουμε που κουράζονται να μαθαίνουν τη βυζαντινή μουσική, για να ψάλλουν στην Εκκλησία του Χριστού και έτσι να δοξάζεται ο Θεός, αλλά και να βοηθούνται οι πιστοί να γίνονται πιο καλοί χριστιανοί. Τους ευχαριστούμε επίσης, και για τον κόπο που έκαναν να έλθουν να μας ψάλουν. Και για σήμερα τους ευχαριστούμε, αλλά και εκ των προτέρων τους ευχαριστούμε για όσες άλλες φορές θα έρθουν.


Νικόλαος Σωτηρόπουλος: Θρησκεία (Αντιχιλιαστικό Εγχειρίδιο - Απαντήσεις στους "Μάρτυρες του Ιεχωβά")

Οι Χιλιασταί, συμφώνως προς παλαιότερα έντυπά των, αρνούνται και αυτήν ακόμη την θρησκείαν. Η θρησκεία κατ' αυτούς είναι επινόησις του Σατανά! Αλλ' η Γραφή ρητώς ομιλεί περί θρησκείας και θρήσκου άνθρωπου. «Εἴ τις δοκεῖ θρῆσκος εἶναι ἐν ὑμῖν μὴ χαλιναγωγῶν γλῶσσαν αὐτοῦ, ἀλλ᾿ ἀπατῶν καρδίαν αὐτοῦ, τούτου μάταιος ἡ θρησκεία. Θρησκεία καθαρὰ καὶ ἀμίαντος παρὰ τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανοὺς καὶ χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν, ἄσπιλον ἑαυτὸν τηρεῖν ἀπὸ τοῦ κόσμου» (Ιακ. α' 26-27. Ίδέ και Πράξ. κστ' 5).
Οι Χιλιασταί κατ' ακρίβειαν δεν είνε θρησκεία, αλλ' οργάνωσις και κίνησις με πολιτικούς μάλλον και οικονομικούς σκοπούς.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 43

Η μεταβολή και αλλοίωση του καθενός και η υπερβολική δόξα της ταπεινώσεως.

43. Θέλομε να γνωρίζεις και τούτο, ότι κι εκείνοι που έφτασαν στην τελειότητα με την κάθαρση και το φωτισμό όσο μπόρεσαν (γιατί δεν υπάρχει τέλεια τελειότητα σ' αυτόν τον ατελή αίώνα αλλά μάλλον "άτέλεστη τελειότητα"), να ξέρεις λοιπόν ότι και αυτοί δεν είναι πάντοτε αναλλοίωτοι, λόγω της φυσικής αδυναμίας και της οιήσεως που κάποτε εισχωρεί κρυφά. 

Παθαίνουν δηλαδή και αλλοιώσεις και απάτες για δοκιμασία τους. Και τότε όμως δέχονται μεγαλύτερη βοήθεια από το Θεό. Ό,τι γίνεται αντίθετα μ' αυτά, οι Πατέρες το ονομάζουν μερίδιο των λύκων. Γιατί το αμετάβλητο και το αναλλοίωτο είναι φυλαγμένα για τον μέλλοντα αιώνα. Στον παρόντα όμως αιώνα, άλλοτε είναι καιρός καθαρότητας, ειρήνης και θείας παρηγοριάς, κι άλλοτε συγχύσεως και ζάλης και σκυθρωπότητας.


Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Νικόλαος Σωτηρόπουλος: Τα ονόματα (Αντιχιλιαστικό Εγχειρίδιο - Απαντήσεις στους "Μάρτυρες του Ιεχωβά")

To όνομα «Iεχωβά»

Ιεχωβά κατά τήν μεταγενεστέραν προφοράν των Μασοριτών*, Γιαχβέ κατα τήν αρχικήν ορθήν ή ως έγγιστα ορθήν προφοράν, είνε το όνομα του αληθινού Θεού εις τα Εβραϊκά. Ο Θεός βεβαίως δεν έχει όνομα καθ' εαυτόν. Ούτε ομιλούνται εν ουρανώ Εβραϊκά! Αλλ' εις τον Μωυσήν εμφανισθείς ο Θεός, έδωσεν εις εαυτόν συμβατικώς το εν λόγω εβραϊκόν όνομα, το οποίον παραδόξως είνε εις ρηματικήν μορφήν και εις τα Ελληνικά μεταφράζεται «ο Εστί». Δια του συμβατικού και παραδόξου αυτού ονόματος ο Θεός ηθέλησε να εκφράσει την αλήθειαν, ότι αυτός είνε ο ων, ο υπάρχων, το όντως ον, ο αυθύπαρκτος, ο αληθινός Θεός, ενώ οι άλλοι θεοί δεν είνε, δεν υπάρχουν, είνε ψευδείς (Εξοδ. γ' 13-15). Εάν ο Θεός ενεφανίζετο εις τον Σωκράτη, ασφαλώς δεν θα έδιδεν εβραϊκόν όνομα, αλλ' ελληνικόν. Εν τούτοις οι Χιλιασταί επιμένουν, ότι όλοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως της εθνικής και μητρικής αυτών γλώσσης, είνε υποχρεωμένοι να ονομάζουν τον Θεόν με την εβραϊκήν λέξιν Ιεχωβά, άλλως δεν σώζονται!


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 42

Συνέχεια για τη διάκριση με παράδειγμα.

42. Από τους παραπάνω ο πρώτος —ο σαρκικός— μοιάζει μ' εκείνον που βαδίζει σε βαθιά και άγρια νύχτα. Γι' αυτό και επειδή περιπλανιέται σε βαθύ σκοτάδι, όχι μόνο τον εαυτό του δε βλέπει και δε διακρίνει, αλλά ούτε και πού περπατά και πού πηγαίνει, όπως λέει ο Σωτήρας: «Όποιος περπατεί στο σκοτάδι, δεν ξέρει που πηγαίνει»(Ιω. 12, 35). 

Ο δεύτερος —ο αρχάριος—, σαν να βαδίζει σε νύχτα με καθαρό ουρανό που φωτίζεται από τα άστρα. Γι' αυτό και φωτιζόμενος κάπως από τη λάμψη των αστεριών, βαδίζει σιγά - σιγά και σκοντάφτει σε πέτρες της αδιακρισίας και πέφτει. Αυτός λοιπόν βλέπει λίγο και τον εαυτό του και τον διακρίνει σαν μέσα στη σκιά, όπως λέει η Γραφή: «Ξύπνα εσύ που κοιμάσαι και αναστήσου από τους νεκρούς και θα σε φωτίσει ο Χριστός»(Εφ. 5, 14). 

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 41

Η καθολική και τελειότατη διάκριση. Ποιος είναι αυτός που ζει παρά φύση και σαρκικά, ποιος ο κατά φύση και ψυχικά, και ποιος είναι που ζει υπέρ φύση και πνευματικά.

41. Εκείνος που ζει και ενεργεί σαρκικά και παρά φύση, έχασε εντελώς την ικανότητα της διακρίσεως. Εκείνος που έκανε αποχή από τα κακά και έβαλε αρχή να πράττει το αγαθό, κατά το ρητό: «Απομακρύνσου από το κακό και πράξε το αγαθό»(Ψαλμ. 33, 15), αυτός, ως αρχάριος και πρόθυμος ν' ακούσει διδασκαλία, αγγίζει λίγο κάποια αίσθηση διακρίσεως που αρμόζει σε αρχάριο. 

Εκείνος που ζει κατά φύση και ψυχικά επειδή ενεργεί με τη σκέψη και ζει λογικά, ο οποίος και ονομάζεται μέσος, αυτός βλέπει και διακρίνει σύμφωνα με το δικό του μέτρο και εκείνα που αφορούν σ' αυτόν και εκείνα που αφορούν στους ομοίους του.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 40

Η διανομή των θείων αγαθών δε γίνεται μόνο ανάλογα με τον αγώνα και την εργασία μας, αλλά και με την κατάσταση, τη δεκτικότητα, την πίστη και τη φυσική μας διάθεση.

40. Ας ξέρομε λοιπόν και τούτο· ότι η διανομή των θείων δωρεών δεν γίνεται, όπως προείπαμε, ανάλογα μόνο με τον αγώνα και την εργασία μας, αλλά και ανάλογα με την έξη της πολιτείας μας και τη δεκτικότητά μας, αλλά και κατά την πίστη μας σ' εκείνα που επιδιώκομε και τη φυσική μας διάθεση. 

Και λέει ο άγιος Μάξιμος: «Ο νους είναι όργανο της σοφίας, ενώ το λογικό της γνώσεως. Η φυσική εσωτερική πληρότητα του νου και του λογικού είναι όργανο της πίστεως που συγκροτείται με τη σοφία και τη γνώση. Επίσης, όργανο του χαρίσματος των ιαμάτων είναι η φυσική φιλανθρωπία. Γιατί κάθε θεϊκό χάρισμα έχει μέσα μας το επιτήδειο και κατάλληλο δεκτικό του όργανο, ως δύναμη ή έξη ή διάθεση. Παράδειγμα, εκείνος που καθάρισε το νου του απ' όλες τις αισθητές φαντασίες, δέχεται σοφία.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 39

Ο αριθμός των γονυκλισιών του εικοσιτετραώρου.

39. Όσον αφορά στις γονυκλισίες, οι Πατέρες όρισαν τριακόσιες, τις οποίες οφείλομε να κάνομε κάθε εικοσιτετράωρο των πέντε ημερών της εβδομάδας. Γιατί το Σάββατο και την Κυριακή και σε άλλες καθιερωμένες ημέρες, και μάλιστα και εβδομάδες, για κάτι μυστικούς και απόρρητους λόγους, έχομε εντολή να σταματούμε τις γονυκλισίες. Υπάρχουν όμως κάποιοι που υπερβαίνουν και αυτόν τον αριθμό, ενώ μερικοί κάνουν και λιγότερες, ο καθένας κατά τη δύναμη και την προαίρεσή του. Και συ λοιπόν κάνε όσες μπορείς. Βέβαια είναι μακάριος, και μάλιστα πολλές φορές, εκείνος που βιάζει τον εαυτό του πάντοτε σε όλα τα έργα του Θεού. Γιατί η βασιλεία των ουρανών κερδίζεται με τη βία και την αρπάζουν αυτοί που βιάζουν τον εαυτό τους(Ματθ. 11, 12).

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 65).    

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 38

Η καθαρή προσευχή είναι ανώτερη από κάθε εργασία.

38. Κοντά σ' αυτά, να γνωρίζεις αδελφέ και τούτο· κάθε μέθοδος και κάθε κανόνας, κι αν θέλεις, και κάθε διαφορετική πράξη, έχει οριστεί και κανονιστεί, επειδή δεν μπορούμε ακόμη εμείς να προσευχόμαστε μέσα στην καρδιά μας καθαρά και αρρέμβαστα. Όταν όμως το κατορθώσομε αυτό, με την εύνοια και τη χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τότε αφού εγκαταλείψομε τα πολλά και ποικίλα που διαιρούν, ενωνόμαστε με το Ένα και ενιαίο και ενωτικό κατά τρόπο άμεσο και πάνω από κάθε λόγο, όπως λέει ο ένδοξος Θεολόγος: «Ο Θεός που ενώνεται και γνωρίζεται στους ανθρώπους που έγιναν κι αυτοί θεοί κατά χάρη».


Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 37

Πώς πρέπει ο αγωνιζόμενος να περνά το διάστημα μετά το γεύμα ως τη δύση τον ηλίου. Πρέπει να πιστεύομε πως ανάλογα με τον κόπο και το μέτρο της εργασίας μας, μας δίνονται τα θεία χαρίσματα.

37. Αφού γευματίσεις όπως πρέπει σε αγωνιστή, και σύμφωνα με τον θείο Παύλο που παραγέλλει να τηρεί ο αγωνιζόμενος εγκράτεια σε όλα(Α΄ Κορ. 9, 25), να διαβάσεις καθιστός αρκετά, και κυρίως τα νηπτικά συγγράμματα των Πατέρων. Έπειτα κοιμήσου μία ώρα, αν είναι μεγάλες οι μέρες. Στη συνέχεια σήκω και απασχολήσου λίγο με το εργόχειρό σου, κρατώντας και την ευχή. Κατόπιν να κάνεις προσευχή όπως προείπαμε, να διαβάσεις, να μελετήσεις και να φροντίζεις να ταπεινωθείς και να έχεις τον εαυτό σου κάτω απ' όλους τους ανθρώπους.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 36

Η διάκριση. Η εργασία με μέτρο είναι ανεκτίμητη. Η υποταγή.

36. Πλην όμως και αυτά τα παραπάνω και τα όμοια με αυτά, πρέπει να τα εφαρμόζεις με ακριβή διάκριση, για χάρη της αρμονικής και ειρηνικής συνυπάρξεως του σώματος και της ψυχής. 

Όπως λέει η Γραφή: «Με σοφία οικοδομείται το σπίτι, με τη σύνεση προοδεύει και με την ορθή γνώση γεμίζουν οι αποθήκες του από κάθε καλό και πολύτιμο πλούτο»(Παροιμ. 24, 3-4). 

Και ο θείος Θαλάσσιος γράφει: «Η ένδεια και η στέρηση που συνοδεύεται με λόγο και διάκριση, είναι η βασιλική οδός. Έτσι, η χωρίς διάκριση ταλαιπωρία ή η χωρίς λόγο συγκατάβαση είναι ασύμφορα, γιατί και τα δύο γίνονται αντίθετα στο λόγο».

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 35

Πώς πρέπει να τρως και να πράττεις τις άγιες Τεσσαρακοστές και μάλιστα τη Μεγάλη.

35. Όσον αφορά στη διατροφή, ίσως και τη ζωή σου όλη κατά τις άγιες Τεσσαρακοστές, νομίζομε περιττό να εξηγήσομε λεπτομερώς και ιδιαιτέρως. 

Όπως έχει προσδιοριστεί να κάνεις όταν τηρείς την ενάτη, έτσι πρέπει να κάνεις και στις άγιες Τεσσαρακοστές, εκτός από τα Σάββατα και τις Κυριακές. Και αν είναι δυνατό, με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια και προσοχή, και μάλιστα την αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή, επειδή είναι η δεκάτη όλου του χρόνου και προσφέρει στους κατά Χριστόν Ιησού νικητές τα βραβεία των αγώνων κατά τη δεσποτική και θεία και λαμπροφόρο ημέρα της Αναστάσεως.

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 60).   

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 34

Πώς πρέπει να τρως τις Κυριακές. Διάφορα άλλα ζητήματα. Επίσης περί κόπου και ταπεινώσεως.

34. Τις Κυριακές όλες να τρως δύο φορές, όπως τα Σάββατα. Αυτός ο κανόνας να τηρείται ακριβώς, εκτός αν είσαι ασθενής. Βέβαια είναι και ημέρες που οι Πατέρες έχουν αφήσει ελεύθερες από νηστεία, από μακρά συνήθεια ή από νεώτερες αιτίες, είτε ιερές είτε όχι*. Αυτές λοιπόν τις ημέρες ούτε μόνο μιά φορά τρώμε, ούτε μόνο ξηροφαγία, αλλά τρώμε απ' όλα τα χρήσιμα και επιτρεπόμενα, και χορταρικά, με εγκράτεια βέβαια και με την ορισμένη ποσότητα. Γιατί το άριστο είναι η εγκράτεια σε όλα.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 33

Πώς πρέπει να τρέφεσαι το Σάββατο. Για τις αγρυπνίες, και πώς πρέπει να τρως κατ' αυτές.

33. Κάθε Σάββατο, πλην του Μεγάλου, πρέπει να τρως δύο φορές, όπως ορίσαμε για την Τρίτη και την Πέμπτη. Τούτο για τη διάταξη των ιερών Κανόνων και επειδή πρέπει να κάνεις αγρυπνία όλες τις Κυριακές του χρόνου, εκτός από της Τυροφάγου ή αν υπάρχει κοντά αγρυπνία των μεγάλων δεσποτικών εορτών ή κανενός πολύ μεγάλου Αγίου, οπότε να κάνεις εκείνη και να αφήσεις την αγρυπνία της Κυριακής. 

Είτε έτσι όμως είτε αλλιώς, να τρως δύο φορές τα Σάββατα. Είναι ωφέλιμο να βιάζεις πάντοτε τον εαυτό σου στην εργασία της νυκτερινής αγρυπνίας. Γι' αυτό αν τύχει αγρυπνία μέσα στην εβδομάδα, είναι πάρα πολύ ωφέλιμο να κάνεις και την αγρυπνία της Κυριακής, και θα επακολουθήσει για σένα αμέσως μεγάλο κέρδος. Ή μάλλον, όπως λέει η Γραφή, έτσι θ' ανατείλει πρώιμα το φως σου και θα φανεί γρήγορα μπροστά σου η υγεία σου(Ησ. 58, 8).


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 32

Πώς πρέπει να τρέφεσαι την Τρίτη και την Πέμπτη.

32. Την Τρίτη και την Πέμπτη τρώγε δύο φορές την ημέρα. Και στο γεύμα να τρως έξι ουγγιές ψωμί και φαγητό μαγειρευτό με εγκράτεια και λίγη ξηρά τροφή. Να πίνεις και κρασί νερωμένο, αν χρειάζεσαι, μέχρι τρία ή τέσσερα ποτήρια. Το βράδυ, τρεις ουγγιές ψωμί και λίγη ξηρά τροφή ή τίποτε φρούτα, και κρασί ανακατωμένο με νερό ένα ποτήρι ή το πολύ δύο, αν διψάς πολύ· γιατί πολύ βοηθεί η δίψα στα δάκρυα μαζί με την αγρυπνία, όπως λέει ο Ιωάννης της Κλίμακος: «Η δίψα και η αγρυπνία πίεσαν την καρδιά· και με την πίεση αυτή η καρδιά ανάβλυσε δάκρυα».


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 31

Πώς πρέπει να τρέφεται ο αγωνιζόμενος τη Δευτέρα, την Τετάρτη και την Παρασκευή.

31. Τρεις ημέρες την εβδομάδα, τη Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή, τρώγε πάντοτε το απόγευμα, δηλαδή μιά φορά την ημέρα. Να τρως έξι ουγγιές ψωμί, ξηρά τροφή με εγκράτεια, και νερό έως τρία ή τέσσερα ποτήρια αν θέλεις, ακολουθώντας τον 69ο κανόνα των Αγίων Αποστόλων που παραγγέλλει: «Αν ένας επίσκοπος ή πρεσβύτερος ή διάκονος ή αναγνώστης ή ψάλτης δε νηστεύει την αγία Τεσσαρακοστή του Πάσχα ή την Τετάρτη ή την Παρασκευή, να καθαιρείται, εκτός αν εμποδίζεται από σωματική ασθένεια. Αν είναι λαϊκός, να αφορίζεται». Η νηστεία της Δευτέρας βέβαια καθορίστηκε αργότερα από τους θείους Πατέρες.

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 57).    

Γερμανός Β' Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως: Κυριακή Η' Λουκά - Ομιλία εις την παραβολήν του καλού Σαμαρείτου

Είναι μεγάλο εμπόδιον προς αρετήν η υπερηφάνεια και η έπαρσις. Και όποιος δεν είναι τίποτε, και νομίζει πως είναι μέγας και άξιος, εύκολα πλανάται και κρημνίζεται.

Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 30

Η σωματική δίαιτα, πώς δηλαδή πρέπει να τρέφεται ο ησυχαστής.

30. Λέει η Γραφή: «Άνθρωπε, το ψωμί σου θα το τρως με το ζύγι και το νερό σου θα το πίνεις με μέτρο»(Ιεζ. 4, 10 -11), επειδή αυτά είναι αρκετά για να ζει ο κατά Θεόν αγωνιζόμενος. Αν δε δώσεις αίμα, λέει κάποιος, δεν πρόκειται να λάβεις πνεύμα. Λέει και ο μέγας Παύλος: «Ταλαιπωρώ σκληρά το σώμα μου και το μεταχειρίζομαι σαν δούλο, μήπως, ενώ έχω κηρύξει σε άλλους, κριθώ ο ίδιος ακατάλληλος»(Α΄ Κορ. 9, 27).

Και ο θείος Δαβίδ: «Αδυνάτισαν τα γόνατά μου από τη νηστεία και η όψη μου αλλοιώθηκε με τη στέρηση του λαδιού»(Ψαλμ. 108, 24). Και ο Θεολόγος: «Με τίποτε άλλο δεν ευαρεστείται τόσο ο Θεός, όσο με την κακοπάθεια, και στα δάκρυα ανταποδίδει το έλεός Του». 

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 29

Συνέχεια στα περί προσευχής. Πρέπει να προσευχόμαστε πάντοτε.

29. Όπως το σώμα μας, όταν δεν έχει ψυχή, είναι νεκρό και βρωμερό, έτσι και η ψυχή αν δεν κινεί τον εαυτό της στην προσευχή, είναι νεκρή και άθλια και βρωμερή. Και ότι πρέπει να νομίζομε πιο οδυνηρό από κάθε θάνατο τη στέρηση της προσευχής, μας διδάσκει ο μέγας Δανιήλ ο προφήτης, που προτίμησε να καταδικαστεί σε θάνατο παρά να στερηθεί και για μια στιγμή την προσευχή(Δαν. 6, 10 κ.ε.).

Μας διδάσκει ακόμη ορθά και ο θείος Χρυσόστομος: «Κάθε ένας που προσεύχεται, συνομιλεί με το Θεό. Πόσο μεγάλο είναι να συνομιλεί ο άνθρωπος με το Θεό, κανείς δεν το αγνοεί, αλλά και κανείς δε θα μπορέσει να παραστήσει με λόγο αυτή την τιμή. Γιατί αυτή η τιμή είναι ανώτερη και από τη μεγαλοπρέπεια των Αγγέλων».

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 28

Προφύλαξη από την αργία. Είναι αναγκαίο να τηρεί και ο ησυχαστής την εκκλησιαστική τάξη.

28. Λέει ο άγιος Ισαάκ: «Να φυλάγεστε, αγαπητοί, από την αργία, γιατί σ' αυτήν είναι κρυμμένος σίγουρος θάνατος. Χωρίς την αργία δεν πέφτει ο μοναχός στα χέρια των δαιμόνων που προσπαθούν να τον αιχμαλωτίσουν. Δε θα μας καταδικάσει εκείνη την ημέρα ο Θεός για την παράλειψη των ψαλμών ή της προσευχής, αλλά επειδή όταν τ' αμελήσομε ανοίγει ο δρόμος στους δαίμονες· κι αυτοί, όταν βρουν χώρο και μπουν μέσα και κλείσουν τις θύρες των νοερών οφθαλμών μας, τότε θα μας γεμίσουν τυραννικά και ακάθαρτα με όλα εκείνα τα κακά, που κάνουν όσους τα πράττουν υπεύθυνους στη θεία απόφαση για φοβερή τιμωρία.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 27

Πώς πρέπει να περνάς από το πρωί μέχρι την ώρα τον φαγητού.

27. Από το πρωί μέχρι την ώρα του φαγητού, αφού αναθέσεις ολότελα τον εαυτό σου όλο σε όλο το Θεό και αφού τον παρακαλέσεις με συντετριμμένη καρδιά να σε βοηθήσει που είσαι ασθενής και ράθυμος και άβουλος, να περάσεις κατά το δυνατόν με καθαρή και αρρέμβαστη καρδιακή προσευχή. Κατά την ανάγνωση, να διαβάζεις όρθιος το καθορισμένο τμήμα από το Ψαλτήρι, τον Απόστολο και το άγιο Ευαγγέλιο· το ίδιο να κάνεις και στις ευχές προς τον Κύριό μας Ιησού Χριστό και την Υπέραγνη Θεοτόκο. Στις υπόλοιπες αναγνώσεις των αγίων Γραφών, ας είσαι καθιστός. Έπειτα από αυτά ψάλε με συναίσθηση τις συνηθισμένες Ώρες, οι οποίες καθορίστηκαν με πολλή σοφία από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Και διώχνε με όλη τη δύναμη της ψυχής σου την αργία, που είναι δάσκαλος κάθε κακίας, όπως επίσης και τα πάθη και τις αφορμές τους, κι ας φαίνονται μικρές και αβλαβείς.

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 51).     

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 26

Πώς πρέπει να περνάς από τον όρθρο μέχρι το πρωί.

26. Όταν ξυπνήσεις και δοξολογήσεις το Θεό και τον επικαλεστείς πάλι να σε βοηθήσει, άρχισε πρώτα το πρώτο έργο, δηλαδή να προσεύχεσαι στην καρδιά καθαρά και αρρέμβαστα, μέχρι μία ώρα. Γιατί την ώρα εκείνη ως επί το πλείστον ο νους είναι γαλήνιος και ατάραχος, αλλά και έχομε διαταχθεί να θυσιάζομε στο Θεό τα πρώτα και διαλεχτά(Εξ. 22, 29), δηλαδή όσο μπορούμε να ανυψώνομε αταλάντευτα την πρώτη σκέψη προς τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, με καθαρή καρδιακή προσευχή.

Και λέει ο άγιος Νείλος: «Πραγματική προσευχή τελεί εκείνος που προσφέρει πάντοτε ολόκληρη την πρώτη του σκέψη στο Θεό». Ύστερα από αυτό ψάλε το Μεσονυκτικό. Αν δεν είσαι ακόμη στερεός για τελειότερη ησυχία, και γι' αυτό δεν μπορείς, όπως είπαμε, να κάνεις αρχή, ή και για άλλη ίσως αιτία, όπως πολλές φορές γίνεται στους αρχαρίους, και σπανιότερα και σ' εκείνους που έχουν προκόψει, αλλά δεν έχουν φτάσει ακόμη στην τελειότητα —γιατί οι τέλειοι τα πάντα μπορούν χάρη στο Χριστό που τους ενδυναμώνει(Φιλιπ. 4, 13)—, τότε κάνε το εξής.


Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 25

Πώς πρέπει να περνά ο ησυχαστής το διάστημα από το βράδυ ως το πρωί. 
Αρχή της λεπτομερειακής διδασκαλίας.

25. Όταν δύει ο ήλιος, αφού επικαλεστείς τον υπεράγαθο και παντοδύναμο Κύριο Ιησού Χριστό να σε βοηθήσει, κάθισε σ' ένα σκαμνί σε ήσυχο και σκοτεινό κελί. Και αφού συγκεντρώσεις το νου σου από την εξωτερική συνηθισμένη περιφορά και περιπλάνηση και τον ωθήσεις ήρεμα μέσα στην καρδιά με την εισπνοή, κράτησε την ευχή, δηλαδή το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». 

Μαζί δηλαδή με την αναπνοή να εισάγεις ενωμένα κατά κάποιο τρόπο και τα λόγια της προσευχής, όπως λέει ο άγιος Ησύχιος: «Με την εισπνοή σου ένωσε τη νήψη και το όνομα του Ιησού, καθώς και αδιάκοπη μελέτη θανάτου και ταπείνωση. Γιατί ωφελούν πολύ και τα δύο».


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 24

Η απουσία ρεμβασμού χορηγείται στο νου πρώτα απ' όλα μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και της επικλήσεως με πίστη μέσα στην καρδιά του αγίου ονόματός Του. Συντελεί δε κάπως και η φυσική μέθοδος της εισόδου με την εισπνοή μέσα στην καρδιά, και η παραμονή σε ήσυχο και σκοτεινό χώρο και τα παρόμοια.

24. Και πριν από αυτά, ή μάλλον πριν απ' όλα, αυτό το αγώνισμα το κατορθώνει ο νους με τη βοήθεια της θείας χάρης, με τη μονολόγιστη καρδιακή καθαρή και αρρέμβαστη επίκληση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που γίνεται με πίστη, και όχι μόνο με την απλή φυσική μέθοδο της εισπνοής από τη μύτη που αναφέραμε ή με το κάθισμα σε ήσυχο και σκοτεινό χώρο —άπαγε!


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 23

Εκείνος που θέλει να νήψει νοερά, και πιο πολύ ο αρχάριος, πρέπει να κάθεται στον καιρό της προσευχής σε ήσυχο και σκοτεινό δωμάτιο, για να συγκεντρώνονται έτσι από το μερισμό με τρόπο φυσικό ο νους και η διάνοια.

23. Τα παραπάνω είναι θεσπισμένα από παλιά και από μεγάλους αγίους Πατέρες, όσα δηλαδή παρουσιάσαμε με μαρτυρίες σχετικά με το να προσευχόμαστε, να μελετούμε και να νήφομε με τη βοήθεια της εισπνοής μέσα στην καρδιά, με τη χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού, και με το άγιο και σωτήριο όνομά Του, και από Αυτόν να ζητούμε το έλεος. 

Προσθέτομε όμως και τούτο· εκείνος που επιμελείται να νήφει νοερά μέσα στην καρδιά του, και μάλιστα ο αρχάριος, πρέπει να κάθεται, πάντοτε βέβαια αλλά ιδίως κατά τον ορισμένο καιρό της προσευχής, σε ήσυχη γωνιά και σκοτεινή, όπως μυσταγωγούν και παραγγέλλουν οι θείοι Πατέρες και διδάσκαλοι που έχουν πείρα αυτής της παμμακάριστης εργασίας. 

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 22

Και πάλι για τη μνήμη του Ιησού μέσα στην καρδιά με την εισπνοή και με προσοχή.

22. Γράφει και ο Ιωάννης της Κλίμακος: «Η μνήμη του Ιησού ας κολληθεί στην αναπνοή σου, και τότε θα εννοήσεις την ωφέλεια της ησυχίας». Και ο άγιος Ησύχιος: «Αν θέλεις στ' αλήθεια να καταντροπιάσεις τους λογισμούς και να ησυχάζεις ευχάριστα και να νήφεις μέσα στην καρδιά σου με ευκολία, ας κολληθεί η ευχή του Ιησού στην αναπνοή σου, και σε λίγες ημέρες θα δεις να γίνεται τούτο».

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 47).   

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 21

Και ο ιερός Χρυσόστομος, όμοια με άλλους παλαιούς αγίους Πατέρες, παραγγέλλει να προσευχόμαστε στο όνομα του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας μέσα στην καρδιά, με αυτή την προσευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με».

21. Και ο Μέγας Χρυσόστομος λέει: «Σας παρακαλώ, αδελφοί, μην παραβείτε και μην καταφρονήσετε ποτέ τον κανόνα της προσευχής». Και παρακάτω: «Οφείλει ο μοναχός, είτε τρώει είτε πίνει είτε κάθεται είτε εκτελεί διακόνημα είτε βαδίζει στο δρόμο είτε κάνει ο,τιδήποτε, να κράζει ακατάπαυστα το "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με"». 

Και παρακάτω: «Έτσι, το όνομα του Κυρίου Ιησού, κατεβαίνοντας στο βάθος της καρδιάς, θα ταπεινώσει το δράκοντα που έχει την κατοχή της καρδιάς και θα σώσει και θα ζωοποιήσει την ψυχή. Να επιμένεις λοιπόν αδιάκοπα στην επίκληση του ονόματος του Κυρίου Ιησού, για να καταπιεί η καρδιά τον Κύριο κι ο Κύριος την καρδιά και να γίνουν τα δύο ένα». 

Και πάλι: «Μη χωρίζετε την καρδιά σας από το Θεό, αλλά να επιμένετε και να τη φυλάγετε πάντοτε μαζί με τη μνήμη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού· ώσπου να φυτευτεί το όνομα του Κυρίου μέσα στην καρδιά και τίποτε άλλο να μη σκέφτεται αυτή, για να δοξαστεί μέσα σας ο Χριστός».

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 47).   

Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 20

Η φυσική μέθοδος με την εισπνοή από τη μύτη και την επίκληση του Κυρίου Ιησού Χριστού που τη συνοδεύει.

20. «Πρέπει να φανερώσομε κι αυτό στο φιλομαθή: Όταν γυμνάσομε το νου μας να κατεβαίνει στην καρδιά μαζί με την είσοδο του αέρα της αναπνοής, τότε θα μάθομε καθαρά ότι ο νους κατερχόμενος, δεν εισέρχεται εκεί πριν παρατήσει κάθε λογισμό και γίνει ενιαίος και γυμνός, κρατώντας μόνο την επίκληση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και τίποτε άλλο. Πάλι δε, όταν αναχωρήσει από εκεί και έρθει έξω, διασκορπίζεται και χωρίς να θέλει στη πολυδιασπασμένη μνήμη.»

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 46-47).  

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 19

Μέθοδος φυσική για την είσοδο έξοδο μέσα στην καρδιά με την εισπνοή από τη μύτη και την προσευχή που κάνομε κατ' αυτή και που είναι το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Η μέθοδος αυτή συντελεί κάπως και στη συγκέντρωση της διάνοιας.

19. «Γνωρίζεις αδελφέ ότι αυτό που αναπνέομε είναι ο κοινός αέρας, και τον αναπνέομε όχι για άλλο τίποτε, παρά για την καρδιά, γιατί αυτή είναι η αιτία της ζωής και της θερμότητας του σώματος. Η καρδιά δηλαδή φέρνει προς τον εαυτό της τον αέρα της αναπνοής ως ένα μέσο που θα μεταφέρει έξω, με την εκπνοή, μέρος της θερμότητάς της, ώστε η ίδια να διατηρεί τη σωστή θερμοκρασία. Αίτιος, ή μάλλον υπηρέτης αυτής της λειτουργίας είναι ο πνεύμονας, που τον έκανε ο Δημιουργός με αραιή δομή ώστε σαν ένα φυσερό να εισάγει και να εξάγει χωρίς δυσκολία τον αέρα.

Έτσι η καρδιά με την αναπνοή ψύχεται, αποβάλλοντας θερμότητα, και επιτελεί απαράβατα αυτή τη λειτουργία, στην οποία έχει οριστεί για τη διατήρηση της ζωής. Εσύ λοιπόν, αφού καθίσεις σε ήσυχο κελί και συγκεντρώσεις το νου σου, πέρασέ τον στην αναπνευστική οδό που αρχίζει από τη μύτη και οδηγεί τον αέρα στην καρδιά· και ώθησε το νού σου κι ανάγκασέ τον να κατεβεί μαζί με τον εισπνεόμενο αέρα στην καρδιά.


Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 18

Για χάρη των εντολών και της πίστεως του Κυρίου Ιησού Χριστού οφείλομε, όταν το καλεί η περίσταση, να θυσιάσομε και τη ζωή μας.

18. Κοντά στα παραπάνω, πρέπει να γνωρίζεις και τούτο, ότι για χάρη των ζωοπαρόχων εντολών και της σύμφωνης με αυτές πίστεως του Κυρίου Ιησού Χριστού, οφείλομε όταν το καλεί η περίσταση, να θυσιάσομε ευχαρίστως και αυτή τη ζωή μας, δηλαδή να μην τη λυπηθούμε. Έτσι λέει σχετικά ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός: «Όποιος χάσει τη ζωή του για χάρη μου και για χάρη του Ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει»(Μαρκ. 8, 35). 

Και να πιστεύεις χωρίς αμφιβολία και δισταγμό ότι και ανάσταση και ζωή και ο,τιδήποτε άλλο σωτήριο είναι αυτός ο Θεάνθρωπος Ιησούς ο Σωτήρας, όπως είπε ο Ίδιος: «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Όποιος πιστεύει σ' εμένα θα ζήσει κι αν ακόμη πεθάνει. Καθένας που ζει και πιστεύει σ' εμένα, δε θα πεθάνει στον αιώνα»(Ιω. 11, 25-26), και: «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε έδωσε τον ίδιο τον μονογενή Υιό Του για να μη χαθεί, αλλά να έχει ζωή αιώνια όποιος πιστεύει σ' Αυτόν»(Ιω. 3, 16), και: «Εγώ ήρθα για να έχουν ζωή, και μάλιστα ζωή περίσσεια»(Ιω. 10, 10). 

Όπως λοιπόν και να βρίσκεσαι, να ξεχνάς πάντοτε τα περασμένα και να επεκτείνεσαι προς τα εμπρός, όπως έχει λεχθεί(Φιλιπ. 3, 13)· κι έτσι να τρέχεις το δρόμο σου μαζί με τον Ιησού Χριστό τον Κύριό μας, χωρίς να στρέφεσαι πίσω. Καλό είναι, καθώς νομίζομε, και πολύ πρόσφορο, πριν απ' όλα να εκθέσομε και κάποια φυσική μέθοδο του μακαρίου και σπουδαίου Νικηφόρου, για την είσοδο μέσα στην καρδιά με την εισπνοή, η οποία συντελεί κάπως και στη συγκέντρωση της διάνοιας. 

Έτσι θα προχωρήσει με καλή σειρά η παρούσα πραγματεία, με τη βοήθεια του Θεού. Λέει λοιπόν ο θείος εκείνος άνθρωπος, μαζί με πολλά άλλα που έχουν το κύρος τους από γραπτές μαρτυρίες των Αγίων, και τα εξής.

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 17

Ο φόβος του Θεού είναι διπλός, ο φόβος των αρχαρίων και ο φόβος των τελείων.

17. Δε θα αμελήσομε τώρα να αναφερθούμε και στο διπλό φόβο του Θεού, αν και εξαιτίας της αποφάσεώς μας να αναφέρομε τον τέλειο φόβο μετά το τέλος των δέκα κεφαλαίων που σημειώσαμε, παραμερίσαμε κάπως τη σειρά του πρώτου φόβου. Γιατί ο φόβος κατατάσσεται από τους Πατέρες μετά την πίστη.

Ο πρώτος φόβος, των αρχαρίων.

Να γνωρίζεις λοιπόν φίλτατε ότι ο φόβος του Θεού είναι δύο ειδών, ο φόβος των αρχαρίων και ο φόβος των τελείων. Για το πρώτο είδος έχει γραφεί: «Αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου»(Παροιμ. 1, 7), και: «Ελάτε, τέκνα, ακούστε με· θα σας διδάξω το φόβο του Κυρίου»((Ψαλμ. 33, 12), και ότι «με το φόβο του Κυρίου φεύγει καθένας από το κακό»(Παροιμ. 15, 27), και: «Όπου υπάρχει φόβος, εκεί υπάρχει τήρηση των εντολών». Λέει και ο όσιος Ισαάκ: «Ο φόβος του Θεού είναι η αρχή της αρετής· λένε ότι γεννιέται από την πίστη και σπέρνεται μέσα στην καρδιά όταν αποχωριστεί η διάνοια από τον περισπασμό του κόσμου για να συνάξει τους λογισμούς της που περιπλανιούνται λόγω του μετεωρισμού και να τους στρέψει στη μελέτη της αποκαταστάσεώς μας στη μέλλουσα ζωή. Αρχή της αληθινής ζωής του ανθρώπου είναι ο φόβος του Θεού. Αυτός όμως δεν πείθεται να μείνει μέσα στην ψυχή όπου υπάρχει μετεωρισμός σε ο,τιδήποτε. Σοφίσου να βρεις κάποιο τρόπο να βάλεις αφετηρία στο δρόμο σου το φόβο του Θεού· και σε λίγες ημέρες φτάνεις στην πύλη της βασιλείας χωρίς κυκλογυρίσματα του δρόμου.»

Ο δεύτερος, ο τέλειος θείος φόβος.

Για τον δεύτερο, δηλαδή τον τέλειο φόβο του Θεού, έχει γραφεί: «Μακάριος ο άνθρωπος που φοβάται τον Κύριο· θ' αγαπήσει τις εντολές Του με όλη τη θέλησή του»(Ψαλμ. 111, 1), και: «Μακάριοι όλοι όσοι φοβούνται τον Κύριο, όσοι βαδίζουν τους δρόμους Του»(Ψαλμ. 127, 1), και: «Φοβηθείτε τον Κύριο όλοι οι άγιοί Του, γιατί δε θα στερηθούν τίποτε όσοι τον φοβούνται»(Ψαλμ. 33, 10), και: «Ιδού, έτσι θα ευλογηθεί ο άνθρωπος που φοβάται τον Κύριο»(Ψαλμ. 127, 4), και: «Ο φόβος του Κυρίου είναι αγνός και παραμένει στον αιώνα του αιώνος»(Ψαλμ. 18, 10). Γράφει και ο άγιος Πέτρος ο Δαμασκηνός: «Σημάδι του πρώτου φόβου είναι να μισεί κανείς την αμαρτία και να οργίζεται εναντίον της, σαν εκείνον που πληγώθηκε από θηρίο. Σημάδι του τέλειου φόβου, να αγαπά την αρετή και να φοβάται την αλλοίωση· γιατί κανείς δεν είναι αμετάβλητος. Σε κάθε πράγμα στη ζωή αυτή, οφείλομε πάντοτε να φοβόμαστε την πτώση». Γι' αυτό λοιπόν και συ, ακούγοντάς τα αυτά με σύνεση, φρόντισε τώρα, μαζί με όλα όσα είπαμε προηγουμένως, να έχεις αδιάλειπτα μέσα σου και τον πρώτο φόβο, γιατί είναι ένα είδος ασφαλέστατο θησαυροφυλάκιο κάθε αγαθής πράξεως. Έτσι θα καθοδηγούνται τα βήματά σου προς την εργασία όλων των εντολών του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Και προχωρώντας στο δρόμο των εντολών, θ' αποκτήσεις και τον τέλειο και αγνό φόβο, με τον πόθο των αρετών και με το έλεος του αγαθού Θεού μας.

--------------------------------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, ε΄τόμος, σελ. 43-44). 

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011

Blog "ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ": Ένας Πατερικός Παράδεισος 321 κειμένων

Είναι γεγονός. Σε λιγότερο από δύο χρόνια (21 μήνες) στο "ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ" αναρτήθηκαν 321 ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ χώρια αυτά των γερόντων, ιερέων και θεολόγων.  
 
Η μεγάλη επιτυχία του blog είναι ότι το 95% των κειμένων αναρτήθηκαν για πρώτη φορά στο διαδίκτυο. Όπως, για πρώτη φορά, αναρτήθηκε η Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών. Δυστυχώς η αναγνωσιμότητα του blog δεν είναι τόσο μεγάλη όσο θα ήθελα αλλά είναι μεγαλύτερη απ' όσο περίμενα. 
 
Για να έχετε μια ιδέα, σύμφωνα με την Google analytics από την πρώτη μέρα δημιουργίας του blog είχαμε 56.396 επισκέπτες και 180.324 προβολές. Κι όλα αυτά χωρίς καμία απολύτως προβολή από τα μεγάλα ορθόδοξα site. Ίσως οι Νηπτικοί Πατέρες να είναι μην είναι της μόδας. Μπορείτε να κρίνετε.


Τα 321 κείμενα θα τα βρείτε εδώ:
Πατερικός παράδεισος
 
Ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας όλους όσους στηρίζετε αυτή τη προσπάθεια. Χωρίς εσάς δεν θα υπήρχε λόγος ύπαρξης του blog.  Η αγία Τριάδα να μας ευλογεί και να μας δίνει δύναμη,  κουράγιο, υγεία αλλά πάνω απ' όλα ό,τι είναι απαραίτητο για τη σωτηρία μας. 
 

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 16

Όποιος επιθυμεί τη γνήσια και κατά Θεόν ησυχία πρέπει να φροντίζει, μαζί με την ορθόδοξη πίστη, να είναι γεμάτος και από τα καλά έργα. Η πίστη είναι διπλή. Ο ησυχαστής πρέπει να έχει πίστη, αλλά να είναι και ειρηνικός, απερίσπαστος, αμέριμνος —δηλαδή χωρίς φροντίδες—, σιωπηλός, ήσυχος, να ευχαριστεί το Θεό για όλα, να αναγνωρίζει την αδυναμία του, να υπομένει γενναία τους πειρασμούς και να ελπίζει στο Θεό, περιμένοντας από Αυτόν το έλεος.
 
16. Α'. Ο Κύριος είπε: «Δε θα μπει στη βασιλεία των ουρανών καθένας που με φωνάζει Κύριε, Κύριε, αλλά όποιος κάνει το θέλημα του ουράνιου Πατέρα μου»(Ματθ. 7, 29). Και συ λοιπόν αγαπητέ, αν δεν αγαπάς μόνο στα λόγια τη θεοποιό ησυχία —η οποία κάνει από τώρα να δέχονται ολοκάθαρα τις ανταύγειες της ουράνιας βασιλείας και του Θεού εκείνοι που τη ζουν γνήσια, στο δε μέλλον πιο ολοκληρωμένα και πιο τέλεια—, αλλά την αγαπάς αληθινά και πραγματικά, φρόντιζε μαζί με την ορθόδοξη πίστη να είσαι γεμάτος και από καλά έργα. 

Να είσαι έπειτα ειρηνικός με όλους, όσο εξαρτάται από σένα, απερίσπαστος, αμέριμνος, δηλαδή χωρίς καμιά φροντίδα, σιωπηλός, ήσυχος, να ευχαριστείς το Θεό για όλα, να έχεις επίγνωση της αδυναμίας σου και γενικά, να έχεις τα μάτια σου άγρυπνα και νηφάλια προς τους πολλών και διαφόρων είδών πειρασμούς που σου συμβαίνουν κάθε μέρα. Να παλεύεις με υπομονή και μακροθυμία εναντίον κάθε τρικυμίας και θλίψεως που θα σου έρθει με οποιοδήποτε τρόπο.


Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 15

Ποιά είναι τα σημάδια της αληθινής υποταγής, που όταν τα κατέχει ο πραγματικός υπήκοος, θα υποτάσσεται σωστά.

15. Aλλά επειδή ο περί υποταγής λόγος είναι μεγάλος και δύσκολος να τον διεξέλθεις και γι' αυτό όσοι ασκούν την υποταγή, την ασκούν με διάφορους τρόπους, πρέπει και γι' αυτή να σου κάνομε κάποιες μικρές επισημάνσεις για να τις έχεις σαν σημάδια· όταν τα κατέχεις αυτά σαν κανόνα και μέτρο αλάθητο, θα ενεργείς ορθά.

Ιδού λοιπόν τι θα σου πούμε: Εκείνος που ασκεί αληθινή υπακοή πρέπει, όπως νομίζομε, να φυλάει οπωσδήποτε τις εξής πέντε αρετές. Πρώτη, την πίστη, να έχει δηλαδή καθαρή και ειλικρινή .πίστη προς τον πνευματικό του πατέρα, τόσο πολύ ώστε να νομίζει ότι βλέπει το Χριστό και ότι σ' Αυτόν υποτάσσεται, όπως λέει ο Κύριος Ιησούς: «Όποιος ακούει εσάς ακούει εμένα, κι όποιος απορρίπτει εσάς απορρίπτει εμένα· κι όποιος απορρίπτει εμένα, απορρίπτει αυτόν που με απέστειλε»(Λουκ. 10,16), επίσης: «Ό,τι δεν προέρχεται από πίστη είναι αμαρτία»(Ρωμ. 14,23).


Κωνσταντίνος Χολέβας: Ο Ιωάννης Βατάτζης και η Εθνική μας αξιοπρέπεια

Μία ομάδα διανοητών και δημοσιογράφων επιχειρεί να μάς πείσει πόσο καλό πράγμα είναι η απώλεια της εθνικής μας κυριαρχίας. Συνιστούν να είμαστε ευγνώμονες στην τρόικα που θα φέρει ξένους επιτρόπους στα υπουργεία μας για να μας κάνουν σωστούς Ευρωπαίους και να μας φέρουν τα φώτα τους. Φαίνεται ότι τα παπαγαλάκια της εξάρτησης και της υποτέλειας δεν θέλησαν ποτέ να διαβάσουν την ελληνική Ιστορία ή αν την διάβασαν , δεν μπόρεσαν να την καταλάβουν. Διότι στις πάμπολλες σελίδες αυτής της Ιστορίας υπάρχουν παραδείγματα Ελλήνων ηγετών που βρέθηκαν μεν σε δυσχερή θέση, αλλά δεν απώλεσαν την αξιοπρέπειά τους και δεν λησμόνησαν τα ιστορικά δικαιώματα και τις ιστορικές υποχρεώσεις του Έθνους μας.

Μία τέτοια σημαντική μορφή πατριώτη, ικανού και εντίμου κυβερνήτη τιμά στις 4 Νοεμβρίου η Εκκλησία μας. Πρόκειται για τον Άγιο Ιωάννη Γ΄ Δούκα Βατάτζη, αυτοκράτορα της Νικαίας όπου είχε μεταφερθεί προσωρινά η έδρα των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων. Από το 1204 έως το 1261 η Αυτοκρατορία της Νικαίας μαζί με την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας και το Δεσποτάτο της Ηπείρου αποτέλεσαν τα πρώτα ελληνικά εθνικά κράτη μετά από τον κατακερματισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (Ρωμανίας) από τους Δυτικούς Σταυροφόρους.

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

Κατά Ματθαίον - Κεφάλαιο 18


Ποιός εἶναι ἀνώτερος στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν
18 Ἐκείνη τήν ὥρα πλησίασαν οἱ μαθηταί τόν Ἰησοῦ καί τοῦ εἶπαν: «Ποιός ἆραγε εἶναι μεγαλύτερος στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν;». 2 Τότε προσκάλεσε ὁ Ἰησοῦς ἕνα παιδί καί τό ἔστησε μπροστά τους 3 καί εἶπε: «Ἀληθινά σᾶς λέγω, ἐάν δέν γυρίσετε πίσω καί δέν γίνετε σάν τά παιδιά, δέν θά μπῆτε στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν. 4 Ὅποιος λοιπόν θά γίνη ταπεινός σάν αὐτό τό παιδί, αὐτός εἶναι ὁ μεγαλύτερος στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν. 5 Καί ὅποιος θά τιμήσῃ ἕνα τέτοιο παιδί γιά τ’ ὄνομά μου, ἐμένα τιμᾷ».

Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι: Μέθοδος και κανόνας ακριβής - Κεφάλαιο 14

Εκείνος που θέλει να βαδίζει χωρίς να σφάλλει τον κατά Θεόν δρόμο της ησυχίας, πρέπει μαζί με την καθολική απάρνηση των πάντων, να εκλέξει και την τέλεια υποταγή.

14. Στο όνομα του μεγάλου Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, που είπε: «Εγώ είμαι το φως, η ζωή και η αλήθεια, η οδός και η θύρα που οδηγεί προς το Θεό Πατέρα, κι όποιος περάσει από μένα θα σωθεί και θα μπαίνει και θα βγαίνει και θα βρίσκει βοσκή σωτηριώδη»(Ιω. 8, 12· 14, 6· 10, 9)), πρόσεξε σε κείνα που λέμε και σε συμβουλεύομε ειλικρινά.