Μωυσής αγιορείτης: Ο λόγος της Εκκλησίας

Το προς τον λαό πρόσφατο κείμενο της Εκκλησίας της Ελλάδος για τη σύγχρονη οικονομική κρίση μιλά “με τη γλώσσα της αλήθειας και της αγάπης”. Είναι γεγονός πως είναι ένα κείμενο ξεκάθαρο, ειλικρινές, άφοβο και προσεγμένο. Θέτει ερωτήματα σοβαρά, κάνει κρίσεις ακριβείς, τονίζει αμέλειες, πραγματοποιεί πικρές διαπιστώσεις. Εντοπίζει ορθά ότι της οικονομικής κρίσης προηγήθηκε η πνευματική, με τον εύκολο πλουτισμό, την καλοπέραση και την εξαπάτηση. Μια ζωή άσκοπη και παράλογη έγινε τραγική. Δεν φοβάται την αυτοκριτική, την παραδοχή λαθών και σκανδάλων. Η Εκκλησία όμως δίνει υψηλό νόημα ζωής, βέβαιη ελπίδα, σταθερό προσανατολισμό, φιλοστοργία, φιλανθρωπία και φιλοτεκνία.

Η κυβέρνηση ενοχλήθηκε αρκετά από το κείμενο της Εκκλησίας αυτό. Την Εκκλησία τη θέλει να σιωπά και να μιλά μόνο όταν είναι για την επαινεί. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μάλιστα την ειρωνεύτηκε, ότι συμβαδίζει με τις λεγόμενες προοδευτικές δυνάμεις, την ονόμασε εξωπραγματική και σκοταδιστική. Οι αριστεροί φαίνεται ενοχλήθηκαν κι αυτοί, βλέποντας την Εκκλησία να ελέγχει τους κρατούντες, και τώρα δεν θα μπορεί να τη χτυπήσει. Η ελληνική αριστερά πάντως επιμένει ότι η Εκκλησία συμπορεύεται με την πολιτική της συντήρησης. Το κείμενο δεν άρεσε, φαίνεται, και σε κάποιους εκκλησιαστικούς μεγαλοσχήμονες, ότι δεν πρέπει να τα βάζουμε με την Πολιτεία, και σε κάποιους άλλους, μικρόσχημους-μικρόψυχους, που δεν δίστασαν να κατηγορήσουν σκόπιμα και ιδιοτελώς τους συντάκτες του αξιόλογου αυτού κειμένου μέσα από ιστοσελίδες με γλώσσα ανόσια, ανούσια και κακόγουστα κολακευτική για άλλους…

Κύριος συντάκτης του κειμένου είναι ο μητροπολίτης Σινανίου και Σιατίστης Παύλος, ο οποίος είναι από ετών γνωστός για έναν λόγο γνήσιο, ανυπόκριτο, τίμιο, θεοφοβούμενο, απλό, μεστό και σαγηνευτικό. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα αυτή είπε δυνατά: “Η Εκκλησία έχει δικαίωμα να εκφράζει δημόσια την άποψή της”. Συνεχίζοντας, αναφέρει: “Αν θέλουμε κάποια στιγμή σ’ αυτόν τον τόπο να καταλήξουμε κάπου, πρέπει να μη φοβηθούμε την αλήθεια και να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας”.

Σε πρόσφατη ομιλία του ο ίδιος μητροπολίτης ανέφερε: “Θέλετε επισκόπους συμβιβασμένους με όλους και με όλα; Αυτή την επιλογή πρέπει να αποφασίσετε, για να μην ακούω ανοησίες. Να μην ακούω αυτά που κάποιοι, επειδή κινδυνεύουν τα δικά τους συμφέροντα σήμερα, λένε να μη μιλάει η Εκκλησία. Και ποιος να μιλάει; Να μιλάτε εσείς; Να μιλάει η δημοσιογραφική αλητεία των Αθηνών; Και ο επίσκοπος δεν θα μιλάει; Είναι γελασμένοι όλοι τους; Γιατί; Γιατί έχουμε πρότυπο και παράδειγμα τους αγίους μας. Και με βάση το δικό τους παράδειγμα, και όχι του κάθε εξωνημένου δημοσιογράφου ή οποιουδήποτε άλλου, ακόμη και πολιτικών, θα υπηρετήσουμε την Εκκλησία. Και αυτό ας το καταλάβουν όλοι. Για να καταλάβουν γιατί είναι πρώτη αυτή η ευθύνη του επισκόπου, να υπερασπίζεται το άδικο, δηλαδή τον αδικούμενο μάλλον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται και ό,τι και αν συμβαίνει”.

Μερικές φορές, αγαπητοί μου, η αλήθεια είναι πικρή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να λέγεται. Η ρωσική κυβέρνηση διά νόμου επιστρέφει όλη την περιουσία στην Εκκλησία, που την είχε πάρει πριν από μερικές δεκαετίες παράνομα. Στην Ελλάδα το κράτος επιχειρεί συστηματικά να δυσκολεύει την Εκκλησία και να την παρουσιάζει ως έχουσα μυθική περιουσία. Η Τουρκία, κατόπιν αποφάσεως του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επέστρεψε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο δημευθείσα περιουσία του. Η πολιτεία από μηνών παρακρατεί χρήματα από ανήκουν στο Άγιον Όρος από τα μετοχικά μισθώματα, την ετήσια οικονομική χορηγία.

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με ανακοινωθέν της σχετικά με τη νέα κάρτα του πολίτη εκφράζει επιφυλάξεις σοβαρές, σεβόμενη τη θεόσδοτη ελευθερία της μοναδικότητος και ιερότητος του ανθρωπίνου προσώπου και της αξιοπρέπειάς του. Χρειάζεται λοιπόν η Εκκλησία να λύνει τη σιωπή της, όχι για να φλυαρεί και να φωνάζει νευριασμένα, αλλά για να καταθέτει με γνώση και πείρα λόγο αλήθειας και αγάπης.

Η Εκκλησία δεν έχει διακοσμητικό ρόλο σε αυτόν τον τόπο ή ρόλο κομπάρσου. Η Εκκλησία δεν φιλοδοξεί να κάνει τον πρωταγωνιστή. Δεν επαίρεται ότι είναι πρωταγωνιστής, κυρίαρχος και φοβερός. Η Εκκλησία είναι μία ζεστή μητρική αγκαλιά. Ο ρόλος της στηρίζει, ενισχύει, παρηγορεί και διώχνει μακριά της την απελπισία. Χρειάζεται ο ειλικρινά τρυφερός, δίκαιος και ατόφιος λόγος της. Όχι να χαζοχαμογελά προς όλους και όλα, να υποχωρεί, για να κερδίσει κάτι και στο τέλος να τα χάνει όλα. Μιλούν κάποιοι λίγοι, λένε πικρές αλήθειες, και επειδή δεν αρέσουν στους πολλούς, προσπαθούν να τους μειώσουν, να τους ειρωνευθούν και να τους απειλήσουν.

Η Εκκλησία θα κερδίσει με την ταπείνωση, τη σεμνότητα, τον διακριτικό, άφοβο, γνήσιο, ευαγγελικό λόγο, τον αποστολικό και αγιοπατερικό λόγο. Ένας λόγος ασαφής, χλιαρός, κολακευτικός, κουλτουριάρικος δεν αναπαύει ψυχές, δεν χαροποιεί απαιτητικά πνεύματα. Είναι καιρός να κατατεθεί περισσότερη αλήθεια με μεγαλύτερη αγάπη.